Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
wymiana cotygodniowa |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 26 lutego [[Plik:|100px|right]] --> |
||
'''[[Klerykal fiction]]''' – określenie podgatunku [[Literatura fantastycznonaukowa w Polsce|polskiej fantastyki naukowej]] oraz szerszej fantastyki religijnej podejmującego tematykę [[Chrześcijaństwo|chrześcijańską]]. Termin został ukuty we wczesnych latach 90. XX wieku. Okres ten charakteryzował się m.in. spadkiem społecznego zaufania do instytucji Kościoła w połączeniu z wejściem Kościoła w politykę, co spowodowało powstanie ruchów antykościelnych. Według niektórych definicji, nurt ten jest zwykle [[Krytyka religii|krytyczny wobec religii]] – zwłaszcza zorganizowanych struktur kościelnych, jednak wobec innych do tego nurtu zaliczają się opowiadanie neutralnie do niej podchodzące lub wręcz pozytywnie do niej nastawione. Za utwory formatywne do powstania tego gatunku uważane są opowiadania ''[[Złota Galera]]'' [[Jacek Dukaj|Jacka Dukaja]] oraz ''Jawnogrzesznica'' [[Rafał Ziemkiewicz|Rafała Ziemkiewicza]], a do najwybitniejszych przedstawicieli tego gatunku zalicza się [[Marek S. Huberath]]. ''[[Klerykal fiction|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Karnawał w Wenecji]]''' – [[karnawał]] odbywający się w [[Wenecja|Wenecji]] we [[Włochy|Włoszech]], słynący z niezwykłych [[maska|masek]] oraz kolorowych [[Odzież|kostiumów]], na który składają się [[bal maskowy|maskarady]], uliczne pokazy i jarmarki, ekskluzywne [[bal (zabawa)|bale]], przedstawienia teatralne ora muzyczne, parady, w których biorą udział wenecjanie i turyści. W czasie trwania karnawału w historycznym centrum miasta przechadzają się osoby przebrane w karnawałowe stroje i z maskami na twarzy. Historia imprezy zaczyna się w końcu XI wieku, rozkwit przypadł na XVII i XVIII wiek, a w obecnej postaci karnawał jest obchodzony od 1979 roku. Dokładne pochodzenie [[karnawał]]u nie jest znane. Pierwsza historyczna wzmianka pochodzi z 1094 roku z [[edykt|dokumentu]], sygnowanego przez [[doża|dożę]] [[Vitale Faliero]], który gwarantował prawo do obchodzenia karnawału w okresie poprzedzającym [[wielki post]], lecz dopiero zwycięstwo [[Republika Wenecka|Republiki Weneckiej]] pod rządami doży [[Vitale I Michiel|Vitale I Michiela]] nad [[patriarcha Akwilei|patriarchą Akwilei]] Ulrichem II w 1162 roku zapoczątkowało jedną z głównych karnawałowych tradycji. ''[[Karnawał w Wenecji|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|2=<!--Propozycja na wtorek |
|2=<!--Propozycja na wtorek 27 lutego --> [[Plik:Akademiola w Tarnowie - 0.jpg|right|100px]] |
||
'''[[Akademiola w Tarnowie]]''' – [[Zabytek nieruchomy|zabytkowy]] budynek znajdujący przy [[Plac Katedralny w Tarnowie|placu Katedralnym]] 5 w [[Tarnów|Tarnowie]]. Nieznana jest dokładna data powstania budowli. Powstał prawdopodobnie z połączenia dwóch innych obiektów – budynków [[Szkoła parafialna|szkoły parafialnej]] oraz [[Infirmeria|infirmerii]] [[wikariusz]]y kolegiackich, wzniesionych około połowy XVI wieku. W swojej historii użytkowany był m.in. jako siedziba instytucji szkolnych. Kamienica jest przykładem renesansowego budownictwa XVI wieku. Murowana, dwukondygnacyjna, jednotraktowa, zbudowana na planie wydłużonego trapezu ze skośnie poprowadzoną ścianą tylną. W 1991 roku budynek został wpisany do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]]. Współcześnie wykorzystywany jest przez tarnowskie [[Muzeum Diecezjalne w Tarnowie|Muzeum Diecezjalne]], mieści się w nim galeria małopolskiej sztuki gotyckiej, eksponowane są tu dzieła malarskie oraz rzeźbiarskie. ''[[Akademiola w Tarnowie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Masakra Sook Ching]]''' – masowe aresztowania i egzekucje członków [[Diaspora chińska|chińskiej diaspory]] przeprowadzone przez [[Cesarska Armia Japońska|Cesarską Armię Japońską]] w [[Singapur]]ze i na innych obszarach [[Malaje|Malajów Brytyjskich]] w lutym oraz marcu 1942 roku, podczas [[Wojna na Pacyfiku|wojny na Pacyfiku]]. Celem „czystki” było zastraszenie chińskiej społeczności, którą uważano za potencjalnie główny ośrodek oporu wobec japońskich rządów. Była to również zemsta za antyjapońską działalność diaspory w okresie przedwojennym. Co do zasady ''Sook Ching'' była wymierzona przede wszystkim w chińskich działaczy politycznych i społecznych, ochotników walczących po stronie [[Alianci (II wojna światowa)|aliantów]], a także w przedstawicieli świata przestępczego. W praktyce aresztowania i egzekucje były jednak przeprowadzane przez Japończyków w sposób całkowicie arbitralny. Dokładna liczba ofiar ''Sook Ching'' nie jest znana. Prawdopodobnie od 5 tys. do 10 tys. Chińczyków zostało zamordowanych w Singapurze, a kolejnych 20 tys. na obszarze [[Półwysep Malajski|Półwyspu Malajskiego]]. ''[[Masakra Sook Ching|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|3=<!--Propozycja na środę |
|3=<!--Propozycja na środę 28 lutego [[Plik:|100px|right]] --> |
||
'''[[Michał II Kwiek]]''' (ur. [[1878]], zm. w [[XX wiek]]u) – [[Polska|polski]] działacz [[Romowie|romski]] oraz rzemieślnik, znany głównie ze swojej aktywności z przełomu lat 20. i 30. XX wieku. [[Kełderasze|Kełderasz]], należał do wpływowego [[Klan Kwieków|klanu Kwieków]]. Pochodził z [[Małopolska|Małopolski]], młodość spędził w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[Niemcy|Niemczech]] oraz [[Francja|Francji]]. Po powrocie do Polski osiadł w [[Poznań|Poznaniu]]. [[Kotlarz]], dzięki działalności gospodarczej zdobył znaczny majątek. W 1930 oraz 1934 roku wybierany na [[Król cygański|króla Cyganów]] polskich. [[Reformizm|Reformista]], zwolennik utworzenia odrębnego państwa romskiego. O wpływy i władzę rywalizował z innymi przywódcami romskimi, po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] osiedlił się na zachodzie Europy. Cieszył się także wpływami wśród Romów [[Czechosłowacja|czechosłowackich]], [[Węgry|węgierskich]] oraz [[Rumunia|rumuńskich]]. Jego postać i poczynania pozostają przedmiotem debat wśród badaczy romskiej historii. ''[[Michał II Kwiek|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Halina Chmielewska (lekarz)|Halina Chmielewska]]''' (ur. [[15 lipca]] [[1899]] w Cwiglinie, zm. [[14 lutego]] [[1982]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[polska]] [[lekarz|lekarka]] zasłużona w czasie [[Warszawa#II wojna światowa|oblężenia Warszawy w 1939 roku]], służby medycznej na [[Stare Miasto w Warszawie|Starówce]] w czasie [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] i w [[Dulag 121 Pruszków|obozie w Pruszkowie]]. W okresie od [[Kapitulacja Warszawy (1939)|kapitulacji Warszawy]] do wybuchu powstania dr Chmielewska leczyła swoich przedwojennych pacjentów na [[Stare Miasto w Warszawie|Starym Mieście]]. Była rozpoznawalna i ceniona. Chmielewska była również związana z [[Polski ruch oporu w czasie II wojny światowej|ruchem oporu]]. Uczestniczyła m.in. w organizacji dostaw leków dla potrzeb więźniów na [[Pawiak]]u. Od roku 1944 przez dziesięć lat [[Medycy powstania warszawskiego w powojennym Szczecinie|organizowała służbę zdrowia w powojennym Szczecinie]]. Jako delegatka [[Polski Czerwony Krzyż|Polskiego Czerwonego Krzyża]] dr Chmielewska wraz z pracownikami [[Państwowy Urząd Repatriacyjny|Państwowego Urzędu Repatriacyjnego]] uzgadniała w Berlinie warunki powrotu [[repatriacja|repatriantów]] z Zachodu przez [[Szczecin]] do Polski centralnej. ''[[Halina Chmielewska (lekarz)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|4=<!--Propozycja na czwartek |
|4=<!--Propozycja na czwartek 29 lutego --> [[Plik:Rep. Ferdinand Alexander Marcos (19th Congress).jpg|100px|right]] |
||
'''[[Sandro Marcos]]''' (ur. [[7 marca]] [[1994]] w [[Laoag|Laoagu]]) – [[Filipiny|filipiński]] polityk. Potomek wpływowej i ustosunkowanej rodziny, syn oraz wnuk filipińskich prezydentów. Studia odbył na uczelniach brytyjskich, po powrocie do kraju pracował dla rządu prowincjonalnego oraz dla filipińskiego parlamentu. Zyskał znaczną rozpoznawalność, głównie dzięki umiejętnie budowanej obecności w mediach społecznościowych. Od 2022 roku deputowany do Izby Reprezentantów oraz starszy zastępca lidera większości parlamentarnej. Sama obecność młodego polityka w [[Kongres (Filipiny)|Kongresie]] interpretowana bywa raczej jako przejaw przemożnych wpływów dynastycznych w filipińskiej polityce niż jako dowód na wzmocnienie pozycji legislatywy wewnątrz systemu. Uznawany za idola nastolatek, jego popularność przyczyniła się do zmian w postrzeganiu klanu Marcosów przez młodych Filipińczyków. Sandro Marcos od wielu lat przygotowywany jest przez rodzinę do przejęcia odpowiedzialności za jej polityczną spuściznę. ''[[Sandro Marcos|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Torfowiec nastroszony]]''' – gatunek [[mchy|mchu]] z rodziny [[torfowcowate|torfowcowatych]]. Rozpowszechniony na półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego i okołobiegunowego. W [[Polska|Polsce]] pospolity, ale też objęty [[Ochrona gatunkowa roślin|ochroną gatunkową]]. Rośnie na [[Torfowisko niskie|torfowiskach niskich]], na siedliskach średnio żyznych, zwykle w lasach, zarówno iglastych, jak i liściastych. Poza północną częścią zasięgu występuje najczęściej w miejscach silnie wilgotnych w [[tajga|borealnych lasach iglastych]]. Częsty jest na obszarach źródliskowych w lasach iglastych, występuje także na bagnistych brzegach jezior. Gatunek w typowej postaci tj. zielono zabarwiony i z nastroszonymi końcami listków gałązkowych jest stosunkowo łatwy do identyfikacji. Gatunek jest szeroko rozprzestrzeniony i na wielu obszarach pospolity. W skali kontynentalnej w Europie jego zasoby określane są jako stabilne i gatunek ma status [[Gatunek najmniejszej troski|najmniejszej troski]] na [[Czerwona księga gatunków zagrożonych|czerwonej liście]] [[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|IUCN]]. ''[[Torfowiec nastroszony|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|5=<!--Propozycja na piątek |
|5=<!--Propozycja na piątek 1 marca --> [[Plik:Bundesarchiv Bild 101III-Niquille-067-21, Russland, Festnahme von Partisanen.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Operacja Hermann]]''' – operacja przeciwpartyzancka przeprowadzona przez [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupantów niemieckich]] w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]], od 13 lipca do 10 sierpnia 1943 roku, w rejonie [[Puszcza Nalibocka|Puszczy Nalibockiej]] na terenach północno-wschodnich okupowanej [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]]. Celem operacji była likwidacja polskich oraz [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|sowieckich]] oddziałów [[Partyzantka|partyzanckich]], których bazy znajdowały się na terenie Puszczy Nalibockiej. [[Zgrupowanie Stołpeckie Armii Krajowej|Batalion stołpecki Armii Krajowej]] oraz iwienieckie zgrupowanie [[Partyzantka radziecka|sowieckiej partyzantki]] początkowo podjęły otwartą walkę z Niemcami i ich [[Kolaboracja pod okupacją niemiecką podczas II wojny światowej|kolaborantami]]. Wobec przewagi nieprzyjaciela były jednak zmuszone się rozproszyć i podjąć próbę przerwania niemieckiego kordonu wokół Puszczy. Ostatecznie polski batalion i sowieckie zgrupowanie zdołały uniknąć całkowitego zniszczenia, lecz okupiły ten sukces poważnymi stratami. W trakcie operacji Hermann oddziały niemieckie spaliły całkowicie lub częściowo 150 wsi. Zabito od 4199 do 4280 osób, w większości polskich i białoruskich cywilów. Blisko 21 tys. osób zesłano na [[roboty przymusowe w III Rzeszy]], a tysiące innych wysiedlono poza strefę blokady, rabując jednocześnie ich dobytek. ''[[Operacja Hermann|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Islandia na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010]]''' – występ kadry sportowców reprezentujących [[Islandia|Islandię]] na [[Zimowe Igrzyska Olimpijskie 2010|igrzyskach olimpijskich w Vancouver]] w 2010 roku. W kadrze znalazło się czworo zawodników – trzech mężczyzn i jedna kobieta. Reprezentanci Islandii wystąpili w pięciu konkurencjach w [[Narciarstwo alpejskie na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010|narciarstwie alpejskim]]. Islandczycy nie zdobyli w [[Vancouver]] medalu, ich najlepszym rezultatem była 43. lokata [[Björgvin Björgvinsson|Björgvina Björgvinssona]] w [[Narciarstwo alpejskie na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 – slalom gigant mężczyzn|slalomie gigancie]]. Pod tym względem był to najsłabszy występ reprezentacji Islandii na zimowych igrzyskach olimpijskich od [[Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1968|igrzysk w Grenoble]] w 1968 roku. W Vancouver ponadto na 45. miejscu w [[Narciarstwo alpejskie na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 – supergigant mężczyzn|supergigancie]] uplasował się [[Stefán Jón Sigurgeirsson]]. W pozostałych startach islandzcy sportowcy nie zostali sklasyfikowani. Björgvin Björgvinsson pełnił funkcję [[Lista chorążych reprezentacji Islandii na igrzyskach olimpijskich|chorążego islandzkiej reprezentacji]] podczas [[Ceremonia otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2010|ceremonii otwarcia igrzysk]]. Był to 16. start reprezentacji [[Islandia na zimowych igrzyskach olimpijskich|Islandii na zimowych igrzyskach olimpijskich]]. ''[[Islandia na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|6=<!--Propozycja na sobotę |
|6=<!--Propozycja na sobotę 2 marca --> [[Plik:Philip Fruytiers - St. Francis of Assisi.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Franciszek z Asyżu]]''' (ur. w [[1181]] albo [[1182]] w [[Asyż]]u, zm. [[3 października]] [[1226]] w [[Porcjunkula|Porcjunkuli]]) – założyciel [[I Zakon franciszkański|zakonu franciszkanów]], a pośrednio także [[II Zakon franciszkański|klarysek]] i [[III Zakon franciszkański|tercjarzy]], [[misjonarz]], [[Mistyka chrześcijańska|mistyk]] [[średniowiecze|średniowieczny]], [[stygmat (religia)|stygmatyk]] oraz [[święty]] [[Kościół katolicki|Kościoła katolickiego]]. Pochodził z [[Umbria|umbryjskiej]] rodziny kupieckiej. Pracował w sklepie swojego ojca i brał udział w wojnie między Asyżem a [[Perugia|Perugią]]. W 1205 roku przeżył [[nawrócenie]] i postanowił oddać wszystko, co posiada, wyrzec się rodziny i prowadzić ubogie życie. Osiadł w [[San Damiano|kościele św. Damiana]] i posługiwał trędowatym. Postanowił nie wstępować do klasztoru, ale prowadzić życie świeckiego [[Pokuta (religia)|pokutnika]]. Trzy lata później dołączyli do niego kolejni bracia, z którymi zamieszkał w [[Porcjunkula|Porcjunkuli]]. Gdy w 1209 roku uzyskał zgodę [[papież]]a na prowadzenie życia w ubóstwie, wspólnota minorycka zaczęła się powiększać. W 1210 roku zorganizował klasztor dla [[Klara z Asyżu|Klary z Asyżu]], gdzie powstał [[Klauzura|klauzurowy]] zakon [[Ubogie Siostry Świętej Klary|klarysek]]. Po obradach [[sobór laterański IV|IV soboru laterańskiego]] zaczął kształtować się [[Zakon Braci Mniejszych]]. ''[[Franciszek z Asyżu|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Aziziye (1864)|Aziziye]]''' – turecki [[okręt pancerny]] z lat 60. XIX wieku, jedna z czterech zbudowanych jednostek typu ''Osmaniye''. Okręt [[Wyporność|wypierał]] 6400 [[Tona|ton]], a jego główne uzbrojenie stanowiło jedno [[Działo okrętowe|działo]] kalibru 229 mm i 14 dział kalibru 203 mm, wsparte lżejszą artylerią. Napędzana [[Maszyna parowa|maszyną parową]] oraz [[Żagiel|żaglami]] jednostka rozwijała maksymalną prędkość ponad 13 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]], a jej [[Załoga (żegluga)|załoga]] liczyła od 356 do 362 osób. Okręt został [[Wodowanie|zwodowany]] w grudniu 1864 roku w [[Wielka Brytania|brytyjskiej]] stoczni Robert Napier and Sons w [[Glasgow]], a w skład marynarki [[Imperium Osmańskie]]go wcielono go w sierpniu 1865 roku. Nazwę otrzymał na cześć ówcześnie panującego sułtana [[Abdülaziz]]a. „Aziziye” uczestniczył w stłumieniu [[Powstanie kreteńskie (1866–1869)|powstania kreteńskiego]] oraz wziął ograniczony udział w [[Wojna rosyjsko-turecka (1877–1878)|wojnie rosyjsko-tureckiej]] i [[Wojna grecko-turecka (1897)|grecko-tureckiej]]. Jednostka została rozbrojona w 1897 roku, a w lipcu 1909 roku wycofano ją ze służby. „Aziziye” został [[Stocznia złomowa|złomowany]] w 1923 roku. ''[[Aziziye (1864)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|7=<!--Propozycja na niedzielę |
|7=<!--Propozycja na niedzielę 3 marca --> [[Plik:Pawel Pawlikowski (cropped).jpg|100px|right]] |
||
'''[[Paweł Pawlikowski]]''' (ur. [[15 września]] [[1957]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[Polacy|polski]] [[Reżyser filmowy|reżyser]] i [[scenarzysta]] filmowy, w latach 2004–2007 wykładowca na [[Oxford Brookes University]]. Uznanie zdobył [[Film dokumentalny|filmami dokumentalnymi]] realizowanymi dla [[BBC]] w latach 90. XX wieku oraz brytyjskimi [[Film fabularny|filmami fabularnymi]] ''[[Ostatnie wyjście]]'' oraz ''[[Lato miłości (film 2004)|Lato miłości]]''. Międzynarodową sławę przyniosły mu kręcone w Polsce filmy ''[[Ida (film)|Ida]]'' oraz ''[[Zimna wojna (film 2018)|Zimna wojna]]'', w obu przypadkach nagrodzone [[Złote Lwy|Złotymi Lwami]] na [[Festiwal Polskich Filmów Fabularnych|Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych]] w [[Gdynia|Gdyni]] oraz [[Orzeł za najlepszy film|Orłami dla najlepszego filmu]]. Za ''Idę'' Pawlikowski otrzymał również pierwszego w dziejach [[Kinematografia polska|polskiej kinematografii]] [[Oscar dla najlepszego filmu międzynarodowego|Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego]]. W swych filmach Pawlikowski portretuje bohaterów, którzy są pozbawieni [[Tożsamość narodowa|tożsamościowej]] stabilności; szczególne miejsce w jego utworach zajmują postaci kobiece. Reżyser wielokrotnie był chwalony za stosowanie poetyckich środków wyrazu, które umożliwiały odbiorcom skupianie się na przeżyciach bohaterów. ''[[Paweł Pawlikowski|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Kabassu północny]]''' – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[ssaki|ssaka]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[Chlamyphoridae]]. Żyje w Ameryce Centralnej i Południowej. Jest to niewielki pancernikowiec. Jego długość głowy i tułowia wynosi między 30 a 38 cm. Ciało pancernikowców pokrywa pancerz. Tworzą go duże kostne płyty, czyli osteodermy oraz mniejsze łuski. Powstają one przez wapnienie szczytowej warstwy [[skóra właściwa|skóry właściwej]]. Zwierzę chodzi na koniuszkach pazurów kończyn przednich. Wszystkie kabassu wiodą nocny tryb życia, są skryte i niełatwo je zaobserwować. Sprawnie kopie nory, obracając swym ciałem. Należy do najbardziej podziemnych pancernikowców. Większość czasu spędza w wydrążonych przez siebie tunelach. Żyje samotnie. Rozród kabassu północnego nie został dobrze poznany. Po [[kopulacja|kopulacji]] [[samica]] zachodzi w [[ciąża|ciążę]], po której [[poród|rodzi]] pojedynczego [[noworodek|noworodka]]. Jest to gatunek [[Entomofag|owadożerny]], konsumujący głównie [[owady społeczne]], jak [[mrówkowate]] oraz [[termity]]. ''[[Kabassu północny|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 02:45, 26 lut 2024
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Klerykal fiction – określenie podgatunku polskiej fantastyki naukowej oraz szerszej fantastyki religijnej podejmującego tematykę chrześcijańską. Termin został ukuty we wczesnych latach 90. XX wieku. Okres ten charakteryzował się m.in. spadkiem społecznego zaufania do instytucji Kościoła w połączeniu z wejściem Kościoła w politykę, co spowodowało powstanie ruchów antykościelnych. Według niektórych definicji, nurt ten jest zwykle krytyczny wobec religii – zwłaszcza zorganizowanych struktur kościelnych, jednak wobec innych do tego nurtu zaliczają się opowiadanie neutralnie do niej podchodzące lub wręcz pozytywnie do niej nastawione. Za utwory formatywne do powstania tego gatunku uważane są opowiadania Złota Galera Jacka Dukaja oraz Jawnogrzesznica Rafała Ziemkiewicza, a do najwybitniejszych przedstawicieli tego gatunku zalicza się Marek S. Huberath. Czytaj więcej…
Jutro
Akademiola w Tarnowie – zabytkowy budynek znajdujący przy placu Katedralnym 5 w Tarnowie. Nieznana jest dokładna data powstania budowli. Powstał prawdopodobnie z połączenia dwóch innych obiektów – budynków szkoły parafialnej oraz infirmerii wikariuszy kolegiackich, wzniesionych około połowy XVI wieku. W swojej historii użytkowany był m.in. jako siedziba instytucji szkolnych. Kamienica jest przykładem renesansowego budownictwa XVI wieku. Murowana, dwukondygnacyjna, jednotraktowa, zbudowana na planie wydłużonego trapezu ze skośnie poprowadzoną ścianą tylną. W 1991 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków. Współcześnie wykorzystywany jest przez tarnowskie Muzeum Diecezjalne, mieści się w nim galeria małopolskiej sztuki gotyckiej, eksponowane są tu dzieła malarskie oraz rzeźbiarskie. Czytaj więcej…
Pojutrze
Michał II Kwiek (ur. 1878, zm. w XX wieku) – polski działacz romski oraz rzemieślnik, znany głównie ze swojej aktywności z przełomu lat 20. i 30. XX wieku. Kełderasz, należał do wpływowego klanu Kwieków. Pochodził z Małopolski, młodość spędził w Wielkiej Brytanii, Niemczech oraz Francji. Po powrocie do Polski osiadł w Poznaniu. Kotlarz, dzięki działalności gospodarczej zdobył znaczny majątek. W 1930 oraz 1934 roku wybierany na króla Cyganów polskich. Reformista, zwolennik utworzenia odrębnego państwa romskiego. O wpływy i władzę rywalizował z innymi przywódcami romskimi, po II wojnie światowej osiedlił się na zachodzie Europy. Cieszył się także wpływami wśród Romów czechosłowackich, węgierskich oraz rumuńskich. Jego postać i poczynania pozostają przedmiotem debat wśród badaczy romskiej historii. Czytaj więcej…
Za 3 dni
.jpg)
Sandro Marcos (ur. 7 marca 1994 w Laoagu) – filipiński polityk. Potomek wpływowej i ustosunkowanej rodziny, syn oraz wnuk filipińskich prezydentów. Studia odbył na uczelniach brytyjskich, po powrocie do kraju pracował dla rządu prowincjonalnego oraz dla filipińskiego parlamentu. Zyskał znaczną rozpoznawalność, głównie dzięki umiejętnie budowanej obecności w mediach społecznościowych. Od 2022 roku deputowany do Izby Reprezentantów oraz starszy zastępca lidera większości parlamentarnej. Sama obecność młodego polityka w Kongresie interpretowana bywa raczej jako przejaw przemożnych wpływów dynastycznych w filipińskiej polityce niż jako dowód na wzmocnienie pozycji legislatywy wewnątrz systemu. Uznawany za idola nastolatek, jego popularność przyczyniła się do zmian w postrzeganiu klanu Marcosów przez młodych Filipińczyków. Sandro Marcos od wielu lat przygotowywany jest przez rodzinę do przejęcia odpowiedzialności za jej polityczną spuściznę. Czytaj więcej…
Za 4 dni
Operacja Hermann – operacja przeciwpartyzancka przeprowadzona przez okupantów niemieckich w czasie II wojny światowej, od 13 lipca do 10 sierpnia 1943 roku, w rejonie Puszczy Nalibockiej na terenach północno-wschodnich okupowanej II Rzeczypospolitej. Celem operacji była likwidacja polskich oraz sowieckich oddziałów partyzanckich, których bazy znajdowały się na terenie Puszczy Nalibockiej. Batalion stołpecki Armii Krajowej oraz iwienieckie zgrupowanie sowieckiej partyzantki początkowo podjęły otwartą walkę z Niemcami i ich kolaborantami. Wobec przewagi nieprzyjaciela były jednak zmuszone się rozproszyć i podjąć próbę przerwania niemieckiego kordonu wokół Puszczy. Ostatecznie polski batalion i sowieckie zgrupowanie zdołały uniknąć całkowitego zniszczenia, lecz okupiły ten sukces poważnymi stratami. W trakcie operacji Hermann oddziały niemieckie spaliły całkowicie lub częściowo 150 wsi. Zabito od 4199 do 4280 osób, w większości polskich i białoruskich cywilów. Blisko 21 tys. osób zesłano na roboty przymusowe w III Rzeszy, a tysiące innych wysiedlono poza strefę blokady, rabując jednocześnie ich dobytek. Czytaj więcej…
Za 5 dni
Franciszek z Asyżu (ur. w 1181 albo 1182 w Asyżu, zm. 3 października 1226 w Porcjunkuli) – założyciel zakonu franciszkanów, a pośrednio także klarysek i tercjarzy, misjonarz, mistyk średniowieczny, stygmatyk oraz święty Kościoła katolickiego. Pochodził z umbryjskiej rodziny kupieckiej. Pracował w sklepie swojego ojca i brał udział w wojnie między Asyżem a Perugią. W 1205 roku przeżył nawrócenie i postanowił oddać wszystko, co posiada, wyrzec się rodziny i prowadzić ubogie życie. Osiadł w kościele św. Damiana i posługiwał trędowatym. Postanowił nie wstępować do klasztoru, ale prowadzić życie świeckiego pokutnika. Trzy lata później dołączyli do niego kolejni bracia, z którymi zamieszkał w Porcjunkuli. Gdy w 1209 roku uzyskał zgodę papieża na prowadzenie życia w ubóstwie, wspólnota minorycka zaczęła się powiększać. W 1210 roku zorganizował klasztor dla Klary z Asyżu, gdzie powstał klauzurowy zakon klarysek. Po obradach IV soboru laterańskiego zaczął kształtować się Zakon Braci Mniejszych. Czytaj więcej…
Za 6 dni
.jpg)
Paweł Pawlikowski (ur. 15 września 1957 w Warszawie) – polski reżyser i scenarzysta filmowy, w latach 2004–2007 wykładowca na Oxford Brookes University. Uznanie zdobył filmami dokumentalnymi realizowanymi dla BBC w latach 90. XX wieku oraz brytyjskimi filmami fabularnymi Ostatnie wyjście oraz Lato miłości. Międzynarodową sławę przyniosły mu kręcone w Polsce filmy Ida oraz Zimna wojna, w obu przypadkach nagrodzone Złotymi Lwami na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz Orłami dla najlepszego filmu. Za Idę Pawlikowski otrzymał również pierwszego w dziejach polskiej kinematografii Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego. W swych filmach Pawlikowski portretuje bohaterów, którzy są pozbawieni tożsamościowej stabilności; szczególne miejsce w jego utworach zajmują postaci kobiece. Reżyser wielokrotnie był chwalony za stosowanie poetyckich środków wyrazu, które umożliwiały odbiorcom skupianie się na przeżyciach bohaterów. Czytaj więcej…