Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
wymiana cotygodniowa |
wymiana cotygodniowa |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 29 stycznia --> [[Plik:Jan Jakub Kolski (2018).jpg|100px|right]] |
||
'''[[Jan Jakub Kolski]]''' (ur. [[29 stycznia]] [[1956]] we [[Wrocław]]iu) – polski [[Reżyser filmowy|reżyser]], [[scenarzysta]], [[Operator filmowy|operator]] oraz [[Producent filmowy|producent]], autor filmów dokumentalnych, fabularnych, sztuk teatralnych, książek i piosenek. Sławę zdobył jako realizator utrzymanych w estetyce [[Realizm magiczny|realizmu magicznego]] filmów o jego rodzinnej wsi [[Popielawy (województwo łódzkie)|Popielawy]]. Był też adaptatorem dzieł literackich – ''[[Daleko od okna]]'' według [[Hanna Krall|Hanny Krall]], ''[[Pornografia (film)|Pornografia]]'' według [[Witold Gombrowicz|Witolda Gombrowicza]], ''[[Wenecja (film)|Wenecja]]'' na podstawie opowiadań [[Włodzimierz Odojewski|Włodzimierza Odojewskiego]]. Na ogół jego filmy były przeciętnie oceniane przez krytyków, lecz cieszyły się stałym zainteresowaniem publiczności. Laureat licznych wyróżnień, w tym [[Nagroda za reżyserię na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych|Nagrody Specjalnej Jury na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych]] za ''Jańcia Wodnika'', [[Paszport „Polityki”|Paszportu „Polityki”]], [[Złote Lwy|Złotych Lwów]] oraz [[Orzeł za najlepszy film|Orła dla najlepszego filmu polskiego]] za ''[[Historia kina w Popielawach|Historię kina w Popielawach]]''. Od 1994 roku, z inspiracji twórczością Kolskiego, festiwal [[Prowincjonalia]] przyznaje corocznie najlepszym filmom polskim Grand Prix „Jańcio Wodnik”. ''[[Jan Jakub Kolski|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[Un bel dì, vedremo]]''''' – [[sopran]]owa [[aria]] z II [[Akt (teatr)|aktu]] opery ''[[Madame Butterfly]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniego]], do której [[libretto]] napisali [[Luigi Illica]] oraz Giuseppe Giacosa na podstawie noweli ''Madame Butterfly'' Johna Luthera Longa. Przypisana jest do roli Cio-Cio-San, która oczekuje na powrót swojego męża. Pierwsza tę rolę w czasie światowej [[Prapremiera|prapremiery]] opery zaśpiewała [[Rosina Storchio]] 17 lutego 1904 roku. Występ został negatywnie przyjęty. Trzy miesiące później premierę miała wersja poprawiona, w której Storchio zastąpiono ukraińską sopranistką [[Sołomija Kruszelnyćka|Salomeą Kruszelnicką]], gdzie bisowano pięć arii. Utwór został napisany w tempie [[Tempo (muzyka)|andante molto calmo]] poza jednym fragmentem w lento. Punkt kulminacyjny przypada na ostatnie takty arii, kiedy do śpiewaczki dołącza orkiestra. Aria jest najbardziej znanym utworem z tej opery i należy do podstawowego repertuaru sopranowego na świecie. ''[[Un bel dì, vedremo|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|2=<!--Propozycja na wtorek |
|2=<!--Propozycja na wtorek 30 stycznia [[Plik:|right|100px]] --> |
||
'''[[Prorok, widzący i objawiciel]]''' – tytuł kościelny używany w wyznaniach zaliczanych do [[Ruch świętych w dniach ostatnich|ruchu świętych w dniach ostatnich]]. Osadzony w mormońskich pismach świętych, stanowi odzwierciedlenie wiary w ciągłość Bożego objawienia. Przyznawany różnym grupom i jednostkom, najczęściej wiązany jednak z Pierwszym Prezydium oraz Kworum Dwunastu Apostołów Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Jako integralna część mormońskiej historii występuje także w innych denominacjach ruchu świętych w dniach ostatnich. Używany był już w początkach mormońskiej historii, tak wobec [[Joseph Smith|Josepha Smitha]], pierwszego [[Prezydent Kościoła (mormonizm)|prezydenta]], jak i wobec [[Hyrum Smith|Hyruma Smitha]], drugiego przewodniczącego patriarchy Kościoła. Do formalnego użytku wprowadzony został w marcu 1836 roku, podczas ceremonii poświęcenia świątyni w [[Kirtland (Ohio)|Kirtland]]. ''[[Prorok, widzący i objawiciel|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[Bohater ostatniej akcji (ścieżka dźwiękowa)|Last Action Hero: Music from the Original Motion Picture]]''''' – [[ścieżka dźwiękowa]] promująca film ''[[Bohater ostatniej akcji]]'' w reżyserii [[John McTiernan|Johna McTiernana]] z [[Arnold Schwarzenegger|Arnoldem Schwarzeneggerem]] w roli głównej. Ukazała się 8 czerwca 1993 roku nakładem [[Wydawnictwo muzyczne|wytwórni]] [[Columbia Records|Columbia]]. Wśród wykonawców, których [[Utwór muzyczny|utwory]] wykorzystano na soundtracku, znaleźli się m.in. [[AC/DC]], [[Alice in Chains]], [[Anthrax (amerykański zespół muzyczny)|Anthrax]], [[Def Leppard]], [[Fishbone]], [[Megadeth]] oraz [[Queensrÿche]]. 10 lipca album uplasował się na 7. miejscu w zestawieniu [[Billboard 200]]. 24 sierpnia uzyskał w Stanach Zjednoczonych [[Certyfikat sprzedaży w przemyśle muzycznym|certyfikat]] platynowej płyty, za sprzedaż miliona egzemplarzy. Został on przyznany przez tamtejsze zrzeszenie amerykańskich wydawców muzyki [[Recording Industry Association of America]] (RIAA). Soundtrack, w przeciwieństwie do filmu, zebrał przychylne oceny i okazał się sukcesem. [[Krytyka muzyczna|Krytycy]] chwalili go za dobór artystów i różnorodność. ''[[Bohater ostatniej akcji (ścieżka dźwiękowa)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|3=<!--Propozycja na środę |
|3=<!--Propozycja na środę 31 stycznia --> [[Plik:German submarine U-660 underway in the Mediterranean Sea, 12 November 1942 (IWM AX70A).jpg|100px|right]] |
||
'''[[U-574]]''' – [[III Rzesza|niemiecki]] [[okręt podwodny]] [[Okręty podwodne typu VIIC|typu ''VIIC'']] z okresu [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Okręt [[Wyporność|wypierał]] 769 [[Tona|ton]] w położeniu nawodnym i 871 ton pod wodą, a jego główną bronią było 14 [[Torpeda|torped]] kalibru 533 mm wystrzeliwanych z pięciu wewnętrznych [[Wyrzutnia torpedowa|wyrzutni]]. Jednostka rozwijała na powierzchni prędkość ponad 17 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]], osiągając zasięg 8500 [[Mila morska|Mm]] przy prędkości 10 węzłów. Jednostka została [[Wodowanie|zwodowana]] w kwietniu 1941 roku w stoczni [[Blohm + Voss|Blohm & Voss]] w [[Hamburg]]u, a w czerwcu 1941 roku wcielono ją do służby w [[Kriegsmarine]]. Pływając w składzie [[1. Flotylla U-Bootów Weddingen|1. Flotylli U-Bootów]], okręt podczas pierwszego [[Ocean Atlantycki|atlantyckiego]] patrolu 19 grudnia 1941 roku zatopił na zachód od [[Lizbona|Lizbony]] [[Royal Navy|brytyjski]] niszczyciel HMS „Stanley” o wyporności 1190 ton, po czym niedługo po tym sam został zatopiony przez brytyjski [[Slup wojenny|slup]] HMS „Stork”. Z liczącej 44 osoby załogi zginęło 28 marynarzy, w tym dowódca [[Porucznik marynarki|por. mar.]] Dietrich Gengelbach, a pozostałych 16 trafiło do niewoli. ''[[U-574|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Katarzyna Nosowska]]''' (ur. [[30 sierpnia]] [[1971]] w [[Szczecin]]ie) – [[Polacy|polska]] [[Piosenkarz|piosenkarka]] [[rock]]owa, [[autor]]ka tekstów, [[kompozytor]]ka, [[Pisarz|pisarka]], [[felieton]]istka i [[prezenter]]ka [[radio]]wa. Występuje solowo i jako wokalistka [[Zespół muzyczny|zespołu muzycznego]] [[Hey]]. Jako nastolatka śpiewała w lokalnych zespołach w Szczecinie. W 1992 roku dołączyła do Hey, który w przeciągu kilku miesięcy zdobył ogólnopolską popularność i stał się jednym z najważniejszych reprezentantów polskiego rocka [[Lata 90. XX wieku|lat 90.]] Do zawieszenia przez grupę działalności w 2017 roku nagrała z nią 11 [[Album studyjny|albumów studyjnych]]. Równolegle rozpoczęła karierę jako solistka. Pod własnym nazwiskiem wydała dotychczas 8 albumów studyjnych. Ponadto współpracowała z innymi artystami, śpiewając gościnnie w ich utworach, pisząc dla nich teksty lub nagrywając [[Wokal wspierający|wokale wspierające]]. W swojej twórczości łączyła elementy [[Gatunek muzyczny|gatunków]], takich jak rock, [[muzyka alternatywna]], [[muzyka elektroniczna]], [[trip hop]] oraz [[Muzyka pop|pop]]. Jest jedną z najpopularniejszych i najbardziej uznanych polskich piosenkarek i autorów tekstów. ''[[Katarzyna Nosowska|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|4=<!--Propozycja na czwartek |
|4=<!--Propozycja na czwartek 1 lutego --> [[Plik:Brigniais.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Biała Kompania]]''' – oddział [[wojsko najemne|najemników]], działający w północnej i centralnej części [[Półwysep Apeniński|Półwyspu Apenińskiego]] w II połowie [[XIV wiek]]u. Utworzony został w 1360 roku przez żołnierzy, którzy uczestniczyli w pierwszym etapie [[Wojna stuletnia|wojny stuletniej]], a zostali zwolnieni ze służby po zawarciu [[Traktat w Brétigny|traktatu w Brétigny]]. Razem z innymi wolnymi kompaniami najemników spustoszył [[Langwedocja|Langwedocję]] oraz [[Prowansja|Prowansję]], po czym został zaciągnięty przez papieża [[Innocenty VI|Innocentego VI]] i wyruszył do północnej Italii. W Białej dominowali Anglicy, z czasem wstępowali do niej także Niemcy, Węgrzy oraz Włosi. Spośród jej żołnierzy największy rozgłos zdobył [[John Hawkwood]], który z nią przybył do Italii. Przez pewien czas sprawował dowództwo nad kompanią aż do momentu przejścia jej większej części na stronę [[Florencja|Florencji]]. Sam, razem z mniejszą liczbą żołnierzy z tego oddziału, pozostał lojalny wobec [[Piza|Pizy]]. W historiografii używa się niekiedy nazwy „Biała Kompania” jako nazwy jednostek, którymi później dowodził. Formacja wyróżniała się dużymi walorami w walce, jak również wielką brutalnością wobec ludności na terenach, gdzie toczyła wojny. Wykorzystywała przy tym metody wypracowane podczas walk angielsko-francuskich, które upowszechniały się za jej pośrednictwem w armiach krajów włoskich. Geneza nazwy oddziału nie jest w pełni jasna. Najprawdopodobniej pochodziła od elementu wyposażenia: polerowanych [[Zbroja biała|zbroi białych]] lub ubiorów, kurt albo opończy. ''[[Biała Kompania|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[Deep Six (album)|Deep Six]]''''' – [[Kompilacja (muzyka)|album kompilacyjny]] opublikowany w limitowanym nakładzie 2 tys. egzemplarzy 21 marca 1986 roku przez [[Wydawnictwo muzyczne|wytwórnię]] C/Z. Zawiera on nagrania sześciu zespołów wywodzących się z [[Seattle]], lub okolic, w stanie [[Waszyngton (stan)|Waszyngton]] – [[Green River (zespół muzyczny)|Green River]], Malfunkshun, [[Melvins]], [[Skin Yard]], [[Soundgarden]] oraz The U-Men. Procesem [[Producent muzyczny|produkcji]] zajęli się Chris Hanzsek oraz Tina Casale. Główną ideą realizacji i publikacji składanki była chęć zwrócenia uwagi na [[Underground (kultura)|podziemną]] twórczość artystów z Seattle. Mimo że ''Deep Six'' nie odniósł sukcesu komercyjnego, to obecnie uznawany jest przez historyków muzyki za jeden z najważniejszych kamieni milowych w historii [[Grunge|grunge’u]], ponieważ zawierał dźwięk, który później stał się charakterystyczny dla tego kierunku muzycznego i zdefiniował jego koncepcję i niuanse, a także zademonstrował publiczności zespoły, które zyskały status kultowych dla tego gatunku. W 1994 roku, u szczytu popularności grunge’u, C/Z razem z [[A&M Records|A&M]] opublikowało reedycję kompilacji w zmienionej [[Design|oprawie graficznej]]. ''[[Deep Six (album)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|5=<!--Propozycja na piątek |
|5=<!--Propozycja na piątek 2 lutego --> [[Plik:Greenislndraid.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Operacja Bulmus 6]]''' – [[izrael]]ska [[operacja wojskowa]] przeprowadzona przez [[Siły specjalne|komandosów]] ''[[Sajjeret Matkal]]'' oraz Szajetet 13 w nocy z 19 na 20 lipca 1969 roku podczas [[Wojna na wyczerpanie|wojny na wyczerpanie]] na ufortyfikowanej [[Egipt|egipskiej]] wyspie, która znajduje się na [[Zatoka Sueska|Zatoce Sueskiej]]. Operacja ta miała stanowić odwet za przeprowadzony wcześniej egipski atak na izraelskie pozycje na wschód od Port Tawfik. Uderzenie na ufortyfikowaną Zieloną Wyspę miało mieć efekt psychologiczny oraz propagandowy. Operacja zakończyła się sukcesem, zniszczono znaczną części infrastruktury wyspy, Egipcjanie stracili ok. 70-80 żołnierzy, jednak [[Siły Obronne Izraela]] również poniosły straty: 6 zabitych i 11 rannych żołnierzy. Operacja ukazała, że Zielona Wyspa nie była żadną przeszkodą dla izraelskich Sił Powietrznych, a atak na nią można było przeprowadzić przy pomocy lotnictwa. W związku z tym, 20 lipca, przy zachowanej ciszy radiowej izraelskie samoloty rozpoczęły [[Operacja Bokser|operację Bokser]]. Zakładała ona serię ataków, w wyniku których doszło do zbombardowania strategicznych celów wzdłuż Kanału Sueskiego. W jej wyniku zrzucono 159 ton bomb i 72 pojemniki z napalmem. ''[[Operacja Bulmus 6|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach]]''' – kompleks sal koncertowych, położony przy placu Wojciecha Kilara 1 w [[Katowice|Katowicach]]. Gmach ten jest siedzibą [[Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach|Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach]] i stanowi jeden z obiektów [[Strefa Kultury (Katowice)|katowickiej Strefy Kultury]], na którą składa się także [[Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach|Międzynarodowe Centrum Kongresowe]] oraz [[Muzeum Śląskie w Katowicach|Muzeum Śląskie]]. Gmach ten powstał na terenach po dawnym składzie drewna [[Kopalnia Węgla Kamiennego „Katowice”|Kopalni Węgla Kamiennego „Katowice”]], a jego oficjalne otwarcie nastąpiło 1 października 2014 roku. Został on zaprojektowany przez związanego z regionem architekta – [[Tomasz Konior|Tomasza Koniora]], który w architekturze gmachu nawiązał do górnośląskiego dziedzictwa i architektury [[Osiedle patronackie|kolonii robotniczej]] [[Nikiszowiec]]. Gmach ten uzyskał szereg nagród i wyróżnień branży architektonicznej. W momencie otwarcia, budynek był największym kompleksem koncertowo-nagraniowym na terenie Polski, a w 2019 roku dołączył do grona European Concert Hall Organisation, zrzeszającego renomowane europejskie sale koncertowe. Od momentu otwarcia stał się bardzo popularnym miejscem kultury muzycznej w Katowicach, a w salach koncertowych gmachu NOSPR-u występowało szereg szanowanych i renomowanych artystów i zespołów muzycznych. ''[[Siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|6=<!--Propozycja na sobotę |
|6=<!--Propozycja na sobotę 3 lutego --> [[Plik:Norwegians 1929 Zakopane.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Skoki narciarskie na Mistrzostwach Świata w Narciarstwie Klasycznym 1929]]''' – zawody w [[Skoki narciarskie|skokach narciarskich]] rozgrywane w ramach [[Mistrzostwa Świata w Narciarstwie Klasycznym 1929|mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym]], przeprowadzone 10 lutego 1929 roku na [[Wielka Krokiew|Wielkiej Krokwi]] w [[Zakopane]]m, w celu wyłonienia czwartego mistrza świata w skokach narciarskich. Do zawodów zgłoszonych zostało 57 zawodników z 11 państw. Ostatecznie w konkursie zaprezentowało się 49 skoczków, spośród których 41 zostało sklasyfikowanych. Pierwsze trzy miejsca zajęli reprezentanci Norwegii – zwyciężył [[Sigmund Ruud]], drugie miejsce zajął [[Kristian Johansson]], a trzeci był [[Hans Kleppen]]. Najdłuższy skok zawodów, oddany na 58,5 metra w drugiej serii konkursowej, uzyskał Hans Kleppen. Zawody formalnie miały charakter mistrzostw Europy, jednak [[Międzynarodowa Federacja Narciarska i Snowboardowa]] od kongresu w 1965 roku uznaje ich wyniki jako rezultaty czwartych mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym. Były to pierwsze międzynarodowe zawody narciarskie rangi mistrzowskiej zorganizowane na terenie Polski. ''[[Skoki narciarskie na Mistrzostwach Świata w Narciarstwie Klasycznym 1929|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[The Nona Tapes]]''''' – [[Film krótkometrażowy|krótkometrażowy]] [[mockument]] amerykańskiego zespołu muzycznego [[Alice in Chains]] w reżyserii [[Rocky Schenck|Rocky’ego Schencka]], opublikowany 12 grudnia 1995 roku nakładem [[Wydawnictwo muzyczne|wytwórni]] [[Columbia Records]] oraz [[Sony Music]]. Procesem [[Producent muzyczny|produkcji]] zajął się [[Toby Wright]]. Mockument ''The Nona Tapes'' jest historią początkującej dziennikarki Nony Weisbaum, która wraz z kierowcą jeździ kabrioletem ulicami [[Seattle]], poszukując tamtejszych „gwiazd [[rock]]a”. Weisbaum przeprowadza w żartobliwym tonie wywiady z muzykami zespołu Alice in Chains – kolejno z [[Sean Kinney|Seanem Kinneyem]], [[Mike Inez|Mikiem Inezem]] oraz z [[Layne Staley|Layne’em Staleyem]]. Opinie co do filmu były zróżnicowane; z jednej strony krytykowano pomysł realizacji [[wideo]] utrzymanego w humorystycznym tonie, argumentując, że obniża to wiarygodność zespołu, z drugiej chwalono taką inicjatywę, uznając ją za ciekawą i dobrą rozrywkę. W 2006 roku mockument został po raz pierwszy wydany na nośniku [[DVD]], dołączonym do dwupłytowej [[Kompilacja (muzyka)|kompilacji]] ''[[The Essential Alice in Chains]]''. ''[[The Nona Tapes|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|7=<!--Propozycja na niedzielę |
|7=<!--Propozycja na niedzielę 4 lutego --> [[Plik:Syriac papyri.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Peszitta]]''' – przekład całej [[Biblia|Biblii]] na [[język syryjski]]. Peszitta traktowana bywa jako odpowiednik łacińskiej [[Wulgata|Wulgaty]], jednak pochodzenie tej nazwy jest odmienne. Ten sam termin odnosi się do dwóch osobnych dzieł: przekładów Starego i Nowego Testamentu, które mają odrębne procesy genezy oraz czasy powstania. [[Stary Testament]] został przełożony z [[język hebrajski|języka hebrajskiego]], ale w niektórych partiach zrewidowany został w oparciu o [[Septuaginta|Septuagintę]]. [[Nowy Testament]] został przełożony z języka greckiego. Przekład Starego Testamentu powstał prawdopodobnie jeszcze w II wieku n.e., kiedy [[chrześcijaństwo]] zaczęło odgrywać istotną rolę na pograniczu rzymsko-partyjskim w [[Şanlıurfa|Edessie]] oraz [[Adiabene]]. Był i do dzisiaj jest oficjalnym przekładem chrześcijan syryjskich. Przekład [[Nowy Testament| Nowego Testamentu]] powstał w V wieku i ma inną, bardziej skomplikowaną historię. Tekst Starego Testamentu na ogół jest bliższy [[tekst masorecki|tekstowi masoreckiemu]] niż Septuagincie, niemniej w niektórych księgach tekst jest bliższy Septuagincie. Spekulowano także na temat zależności tekstualnej od [[targum]]ów, dziś jednak większość uczonych przyjmuje, że ewentualna zależność musiałaby być pośrednią, polegającą na korzystaniu ze wspólnych wcześniejszych źródeł. ''[[Peszitta|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Organy]]''' – [[Instrument klawiszowy|klawiszowy]], [[Instrument dęty|dęty]] [[instrument muzyczny]] z grupy [[Aerofony|aerofonów]], umieszczany najczęściej w [[Kościół (budynek)|kościołach]], salach koncertowych, [[synagoga]]ch reformowanych oraz aulach. [[Dźwięk (muzyka)|Dźwięk]] w organach wytwarzany jest w wielu podzielonych na grupy [[Piszczałka organowa|piszczałkach]], przez które przepływa sprężone powietrze wytwarzane w urządzeniach do tłoczenia powietrza: [[miech]]ach lub [[dmuchawa]]ch elektrycznych. [[Muzyk]] grający na organach siedzi przy stole gry, którego głównymi elementami są jedna lub kilka [[Klawiatura muzyczna|klawiatur]] ręcznych, klawiatura nożna oraz przyciski. Stół gry, jeśli jest umieszczony poza głównym korpusem instrumentu, nazywany jest kontuarem; umiejscowiony jest zazwyczaj przed [[Prospekt organowy|prospektem organowym]] – najbardziej widoczną, ozdobną, ale i funkcjonalną, frontową częścią obudowy instrumentu. Nazwa instrumentu pochodzi od [[Język grecki klasyczny|starogreckiego]] ὄργανον oraz [[Łacina|łacińskiego]] orgănum (''organon'') – określeń oznaczających przedmiot, narzędzie do robienia czegoś. ''[[Organy|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 02:01, 29 sty 2024
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
.jpg)
Jan Jakub Kolski (ur. 29 stycznia 1956 we Wrocławiu) – polski reżyser, scenarzysta, operator oraz producent, autor filmów dokumentalnych, fabularnych, sztuk teatralnych, książek i piosenek. Sławę zdobył jako realizator utrzymanych w estetyce realizmu magicznego filmów o jego rodzinnej wsi Popielawy. Był też adaptatorem dzieł literackich – Daleko od okna według Hanny Krall, Pornografia według Witolda Gombrowicza, Wenecja na podstawie opowiadań Włodzimierza Odojewskiego. Na ogół jego filmy były przeciętnie oceniane przez krytyków, lecz cieszyły się stałym zainteresowaniem publiczności. Laureat licznych wyróżnień, w tym Nagrody Specjalnej Jury na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych za Jańcia Wodnika, Paszportu „Polityki”, Złotych Lwów oraz Orła dla najlepszego filmu polskiego za Historię kina w Popielawach. Od 1994 roku, z inspiracji twórczością Kolskiego, festiwal Prowincjonalia przyznaje corocznie najlepszym filmom polskim Grand Prix „Jańcio Wodnik”. Czytaj więcej…
Jutro
Prorok, widzący i objawiciel – tytuł kościelny używany w wyznaniach zaliczanych do ruchu świętych w dniach ostatnich. Osadzony w mormońskich pismach świętych, stanowi odzwierciedlenie wiary w ciągłość Bożego objawienia. Przyznawany różnym grupom i jednostkom, najczęściej wiązany jednak z Pierwszym Prezydium oraz Kworum Dwunastu Apostołów Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Jako integralna część mormońskiej historii występuje także w innych denominacjach ruchu świętych w dniach ostatnich. Używany był już w początkach mormońskiej historii, tak wobec Josepha Smitha, pierwszego prezydenta, jak i wobec Hyruma Smitha, drugiego przewodniczącego patriarchy Kościoła. Do formalnego użytku wprowadzony został w marcu 1836 roku, podczas ceremonii poświęcenia świątyni w Kirtland. Czytaj więcej…
Pojutrze
.jpg)
U-574 – niemiecki okręt podwodny typu VIIC z okresu II wojny światowej. Okręt wypierał 769 ton w położeniu nawodnym i 871 ton pod wodą, a jego główną bronią było 14 torped kalibru 533 mm wystrzeliwanych z pięciu wewnętrznych wyrzutni. Jednostka rozwijała na powierzchni prędkość ponad 17 węzłów, osiągając zasięg 8500 Mm przy prędkości 10 węzłów. Jednostka została zwodowana w kwietniu 1941 roku w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu, a w czerwcu 1941 roku wcielono ją do służby w Kriegsmarine. Pływając w składzie 1. Flotylli U-Bootów, okręt podczas pierwszego atlantyckiego patrolu 19 grudnia 1941 roku zatopił na zachód od Lizbony brytyjski niszczyciel HMS „Stanley” o wyporności 1190 ton, po czym niedługo po tym sam został zatopiony przez brytyjski slup HMS „Stork”. Z liczącej 44 osoby załogi zginęło 28 marynarzy, w tym dowódca por. mar. Dietrich Gengelbach, a pozostałych 16 trafiło do niewoli. Czytaj więcej…
Za 3 dni
Biała Kompania – oddział najemników, działający w północnej i centralnej części Półwyspu Apenińskiego w II połowie XIV wieku. Utworzony został w 1360 roku przez żołnierzy, którzy uczestniczyli w pierwszym etapie wojny stuletniej, a zostali zwolnieni ze służby po zawarciu traktatu w Brétigny. Razem z innymi wolnymi kompaniami najemników spustoszył Langwedocję oraz Prowansję, po czym został zaciągnięty przez papieża Innocentego VI i wyruszył do północnej Italii. W Białej dominowali Anglicy, z czasem wstępowali do niej także Niemcy, Węgrzy oraz Włosi. Spośród jej żołnierzy największy rozgłos zdobył John Hawkwood, który z nią przybył do Italii. Przez pewien czas sprawował dowództwo nad kompanią aż do momentu przejścia jej większej części na stronę Florencji. Sam, razem z mniejszą liczbą żołnierzy z tego oddziału, pozostał lojalny wobec Pizy. W historiografii używa się niekiedy nazwy „Biała Kompania” jako nazwy jednostek, którymi później dowodził. Formacja wyróżniała się dużymi walorami w walce, jak również wielką brutalnością wobec ludności na terenach, gdzie toczyła wojny. Wykorzystywała przy tym metody wypracowane podczas walk angielsko-francuskich, które upowszechniały się za jej pośrednictwem w armiach krajów włoskich. Geneza nazwy oddziału nie jest w pełni jasna. Najprawdopodobniej pochodziła od elementu wyposażenia: polerowanych zbroi białych lub ubiorów, kurt albo opończy. Czytaj więcej…
Za 4 dni
Operacja Bulmus 6 – izraelska operacja wojskowa przeprowadzona przez komandosów Sajjeret Matkal oraz Szajetet 13 w nocy z 19 na 20 lipca 1969 roku podczas wojny na wyczerpanie na ufortyfikowanej egipskiej wyspie, która znajduje się na Zatoce Sueskiej. Operacja ta miała stanowić odwet za przeprowadzony wcześniej egipski atak na izraelskie pozycje na wschód od Port Tawfik. Uderzenie na ufortyfikowaną Zieloną Wyspę miało mieć efekt psychologiczny oraz propagandowy. Operacja zakończyła się sukcesem, zniszczono znaczną części infrastruktury wyspy, Egipcjanie stracili ok. 70-80 żołnierzy, jednak Siły Obronne Izraela również poniosły straty: 6 zabitych i 11 rannych żołnierzy. Operacja ukazała, że Zielona Wyspa nie była żadną przeszkodą dla izraelskich Sił Powietrznych, a atak na nią można było przeprowadzić przy pomocy lotnictwa. W związku z tym, 20 lipca, przy zachowanej ciszy radiowej izraelskie samoloty rozpoczęły operację Bokser. Zakładała ona serię ataków, w wyniku których doszło do zbombardowania strategicznych celów wzdłuż Kanału Sueskiego. W jej wyniku zrzucono 159 ton bomb i 72 pojemniki z napalmem. Czytaj więcej…
Za 5 dni
Skoki narciarskie na Mistrzostwach Świata w Narciarstwie Klasycznym 1929 – zawody w skokach narciarskich rozgrywane w ramach mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym, przeprowadzone 10 lutego 1929 roku na Wielkiej Krokwi w Zakopanem, w celu wyłonienia czwartego mistrza świata w skokach narciarskich. Do zawodów zgłoszonych zostało 57 zawodników z 11 państw. Ostatecznie w konkursie zaprezentowało się 49 skoczków, spośród których 41 zostało sklasyfikowanych. Pierwsze trzy miejsca zajęli reprezentanci Norwegii – zwyciężył Sigmund Ruud, drugie miejsce zajął Kristian Johansson, a trzeci był Hans Kleppen. Najdłuższy skok zawodów, oddany na 58,5 metra w drugiej serii konkursowej, uzyskał Hans Kleppen. Zawody formalnie miały charakter mistrzostw Europy, jednak Międzynarodowa Federacja Narciarska i Snowboardowa od kongresu w 1965 roku uznaje ich wyniki jako rezultaty czwartych mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym. Były to pierwsze międzynarodowe zawody narciarskie rangi mistrzowskiej zorganizowane na terenie Polski. Czytaj więcej…
Za 6 dni
Peszitta – przekład całej Biblii na język syryjski. Peszitta traktowana bywa jako odpowiednik łacińskiej Wulgaty, jednak pochodzenie tej nazwy jest odmienne. Ten sam termin odnosi się do dwóch osobnych dzieł: przekładów Starego i Nowego Testamentu, które mają odrębne procesy genezy oraz czasy powstania. Stary Testament został przełożony z języka hebrajskiego, ale w niektórych partiach zrewidowany został w oparciu o Septuagintę. Nowy Testament został przełożony z języka greckiego. Przekład Starego Testamentu powstał prawdopodobnie jeszcze w II wieku n.e., kiedy chrześcijaństwo zaczęło odgrywać istotną rolę na pograniczu rzymsko-partyjskim w Edessie oraz Adiabene. Był i do dzisiaj jest oficjalnym przekładem chrześcijan syryjskich. Przekład Nowego Testamentu powstał w V wieku i ma inną, bardziej skomplikowaną historię. Tekst Starego Testamentu na ogół jest bliższy tekstowi masoreckiemu niż Septuagincie, niemniej w niektórych księgach tekst jest bliższy Septuagincie. Spekulowano także na temat zależności tekstualnej od targumów, dziś jednak większość uczonych przyjmuje, że ewentualna zależność musiałaby być pośrednią, polegającą na korzystaniu ze wspólnych wcześniejszych źródeł. Czytaj więcej…