Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne redakcyjne |
wymiana cotygodniowa |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 30 października --> [[Plik:Kogia sima.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Kogiowate]]''' – [[rodzina (biologia)|rodzina]] [[ssaki|ssaków]] z [[rząd (biologia)|parvordo]] [[zębowce|zębowców]] w obrębie [[rząd (biologia)|infrarzędu]] [[walenie|waleni]], blisko spokrewniona z [[kaszalotowate|kaszalotowatymi]]. Obejmuje dwa gatunki współczesne umieszczane w pojedynczym rodzaju [[kogia]] oraz kilka rodzajów wymarłych, z których większość żyło w [[miocen]]ie. Mają niewielki narząd spermacetowy i asymetryczną [[czaszka|czaszkę]], morfologią przypominają [[rekiny]]. Prowadzą skryty tryb życia w wodach oceanicznych, odżywiają się wsysanymi [[Głowonogi|głowonogami]], a w mniejszej części rybami i skorupiakami. Wobec braku istotnych informacji [[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|IUCN]] traktuje oba gatunki kogiowatych jako niewystarczająco poznane do ustalenia statusu. Nie wiadomo, jaką mają liczebność. Istnieją tylko wstępne oszacowania w pewnych ograniczonych obszarach. ''[[Kogiowate|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Fokowate]]''' – [[rodzina (biologia)|rodzina]] [[drapieżne|drapieżnych]] [[ssaki morskie|ssaków morskich]] z [[rząd (biologia)|podrzędu]] [[psokształtne|psokształtnych]] w obrębie [[rząd (biologia)|rzędu]] [[drapieżne|drapieżnych]], obejmująca 18 współczesnych [[gatunek (biologia)|gatunków]]. Rozwinęły liczne przystosowania do częściowo wodnego trybu życia, jak kończyny przekształcone w płetwy, przy czym w przeciwieństwie do pokrewnych uchatkowatych utraciły możliwość chodzenia na czterech łapach po lądzie. Od krewnych odróżnia je też brak [[Małżowina uszna|małżowiny usznej]]. Większość czasu spędzają w wodach mórz i oceanów, zwłaszcza wysokich szerokości geograficznych, na ląd lub lód wychodzą celem odpoczynku bądź rozrodu. Polują na [[ryby]] oraz [[głowonogi]], rzadziej inne zwierzęta morskie, w tym [[Szczętki|kryl]], ptaki morskie i inne [[płetwonogie]]. U niektórych gatunków występuje znaczny [[dymorfizm płciowy]]. Samica kopuluje z samcem w wodzie bądź rzadziej na lądzie, po prawie rocznej ciąży z opóźnioną [[Implantacja (fizjologia)|implantacją]] rodzi prawie zawsze pojedyncze młode, karmione zwykle krótko tłustym mlekiem. Kiedyś stanowiły obiekty rabunkowych polowań. Jeden gatunek mniszki wyginął, dwa są krytycznie zagrożone. ''[[Fokowate|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|2=<!--Propozycja na wtorek |
|2=<!--Propozycja na wtorek 31 października --> [[Plik:Simsadus- London; The American navy in Europe (1920) (14580064668 - UC 56).jpg|right|100px]] |
||
'''[[SM UC-79]]''' – [[Cesarstwo Niemieckie|niemiecki]] [[podwodny stawiacz min]] z okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]], jedna z 64 zbudowanych jednostek typu ''UC II''. [[Wodowanie|Zwodowany]] w grudniu 1916 roku w stoczni [[AG Vulcan Stettin]] w [[Hamburg]]u, został przyjęty do służby w [[Kaiserliche Marine]] w styczniu 1917 roku. W czasie służby operacyjnej w składzie Flotylli Bałtyckiej oraz [[Flotylla Flandria|I Flotylli Flandria]] okręt odbył 11 patroli bojowych, w wyniku których zatonęło 10 statków o łącznej [[Pojemność brutto|pojemności]] {{formatnum:12241}} [[Tona rejestrowa|BRT]] i zostało [[Pryz|zdobytych]] 14 jednostek o łącznej pojemności {{formatnum:10961}} BRT. SM UC-79 zatonął wraz z całą załogą 5 kwietnia 1918 roku, po wejściu na minę w kanale [[La Manche]]. ''[[SM UC-79|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Zamek Golesz]]''' – [[Średniowiecze|średniowieczny]] zamek znajdujący się w [[Krajowice|Krajowicach]], w [[Województwo podkarpackie|województwie podkarpackim]], obecnie w postaci [[ruiny]]. Historia Golesza sięga XIII wieku oraz XIV wieku. Na początku miał formę [[Gród|grodu]], [[zamek]] w tym miejscu wzniesiono prawdopodobnie po 1420 roku. Budowla na przestrzeni wieków pełniła głównie funkcję siedziby [[Starosta|starosty]], który w imieniu [[Opactwo Benedyktynów w Tyńcu|opactwa benedyktynów w Tyńcu]] zarządzał ich dobrami w dorzeczu [[Wisłoka|Wisłoki]] oraz [[Biała (dopływ Dunajca)|Białej]]. Została zniszczona prawdopodobnie podczas najazdu wojsk [[Siedmiogród|siedmiogrodzkich]] księcia [[Jerzy II Rakoczy|Jerzego II Rakoczego]] w 1657 roku. Z zamkiem Golesz wiąże się kilka [[Legenda|legend]]. Jedna z nich opowiada o skarbach ukrytych w podziemiach, inna mówi o duchu rycerza Bogorii, dawnego właściciela zamku, który wędruje po ruinach. Kolejna opowiada o karczmie, w której gościem miał być król [[Jan II Kazimierz Waza]]. ''[[Zamek Golesz|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|3=<!--Propozycja na środę |
|3=<!--Propozycja na środę 1 listopada --> [[Plik:Jan Matejko.JPG|100px|right]] |
||
'''[[Jan Matejko]]''' (ur. [[24 czerwca]] [[1838]] w [[Kraków|Krakowie]], zm. [[1 listopada]] [[1893]] tamże) – [[Polska|polski]] [[Malarstwo|malarz]], twórca obrazów historycznych oraz [[Batalistyka|batalistycznych]], [[Filozofia historii|historiozof]]. Jeden z najwybitniejszych polskich malarzy w historii. Był autorem ponad trzystu obrazów olejnych oraz kilkuset rysunków i szkiców, m.in. ''[[Stańczyk (obraz Jana Matejki)|Stańczyka]]'', ''[[Kazanie Skargi|Kazania Skargi]]'', ''[[Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem|Astronoma Kopernika, czyli rozmowy z Bogiem]]'', ''[[Bitwa pod Grunwaldem (obraz Jana Matejki)|Bitwy pod Grunwaldem]]'', ''[[Hołd pruski (obraz Jana Matejki)|Hołdu pruskiego]]'' oraz ''[[Wernyhora (obraz Jana Matejki)|Wernyhory]]''. Dzieła Matejki, rozpowszechniane przez tysiące reprodukcji, stały się standardowymi ilustracjami wielu kluczowych wydarzeń w [[Historia Polski|historii Polski]]. Malarstwo Matejki, umiejscawiane wśród czołowych dzieł epoki dziewiętnastowiecznego historyzmu, charakteryzowały precyzja konturu, dbałość o szczegóły oraz starannie wygładzona powierzchnia malarska. Imieniem Matejki nazwana została [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie]], a w jego kamienicy na ul. Floriańskiej znajduje się oddział [[Muzeum Narodowe w Krakowie|Muzeum Narodowego w Krakowie]] – [[Dom Jana Matejki w Krakowie|Dom Jana Matejki]]. ''[[Jan Matejko|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Federalna Służba ds. Nadzoru w Sferze Łączności, Technologii Informacyjnych i Komunikacji Masowej]]''' – [[Rosja|rosyjski]] federalny organ wykonawczy odpowiedzialny za monitorowanie, kontrolowanie oraz [[Cenzura|cenzurowanie]] rosyjskich [[Środki masowego przekazu|środków masowego przekazu]]. Do jego obszarów odpowiedzialności należą media elektroniczne, środki masowego przekazu, informatyka i telekomunikacja, nadzór nad przestrzeganiem prawa, ochrona poufności przetwarzanych danych osobowych oraz organizacja pracy służby radiowej. Roskomnadzor zajmuje się licencjonowaniem i wydawaniem zezwoleń, kontrolą i nadzorem w telekomunikacji, informatyce oraz komunikacji masowej. Roskomnadzor składa się z dziesięciu departamentów. Organ posiada 64 biura regionalne, działające na terenie wszystkich [[Obwody Federacji Rosyjskiej|obwodów Federacji Rosyjskiej]]. ''[[Federalna Służba ds. Nadzoru w Sferze Łączności, Technologii Informacyjnych i Komunikacji Masowej|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|4=<!--Propozycja na czwartek |
|4=<!--Propozycja na czwartek 2 listopada --> [[Plik:Adlon Hotel Berlin Germany - 02.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Hotel Adlon]]''' – pięciogwiazdkowy [[hotel]], znajdujący się w [[Berlin]]ie, w dzielnicy [[Mitte (dzielnica Berlina)|Mitte]], przy alei [[Unter den Linden]] oraz placu [[Pariser Platz]], bezpośrednio przy [[Brama Brandenburska|Bramie Brandenburskiej]], w sąsiedztwie ambasad, [[Bundestag|parlamentu]] i [[Urząd Kanclerza Federalnego|Urzędu Kanclerza Federalnego]]. Jest własnością sieci hotelowej [[Kempinski]], jest członkiem prestiżowej międzynarodowej organizacji The Leading Hotels of the World. Powstał w latach 1995–1997 na miejscu pierwszego Hotelu Adlon, oddanego do użytku w 1907 roku i zniszczonego pod koniec [[II wojna światowa|II wojny światowej]], a następnie rozebranego w 1952 i 1984 roku. W swej architekturze jest zorientowany na klasyczno-tradycyjny język projektowania i stanowi nawiązanie do poprzednika. Obecnie jest uważany za jeden z najbardziej luksusowych hoteli w [[Niemcy|Niemczech]]. Do dyspozycji gości jest ogółem 307 pokoi oraz 78 apartamentów, trzy restauracje, dwa bary, piętnaście sal bankietowych, dwie sale balowe, centrum fitness oraz ekskluzywny salon spa. ''[[Hotel Adlon|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Oset (potocznie)|Oset]]''' – w [[taksonomia ludowa|taksonomii ludowej]] nazwa [[rośliny|roślin]], głównie z rodziny [[astrowate|astrowatych]], o kłujących [[pęd (botanika)|pędach]]. W [[język polski|języku polskim]] odnosi się zwykle do gatunków z [[rodzaj (biologia)|rodzaju]] ''Carduus'', ''Cirsium'' oraz ''Onopordum''. Zakres tego nieformalnego [[takson]]u nie jest ścisły i w różnych kulturach może obejmować różne gatunki wyróżniane przez naukę, a w bardziej potocznym ujęciu może być też rozszerzany na kolejne gatunki kolczastych roślin. Ze względu na to, że w [[Biologiczne nazewnictwo zwyczajowe|zwyczajowej nomenklaturze]] stosowanej w polskich publikacjach botanicznych nazwę „oset” utożsamiono z nazwą rodzaju ''Carduus'', czasem dochodzi do nieporozumień. Tak bywa w publikacjach [[etnobotanika|etnobotanicznych]], gdy na przykład relacje o spożywczym wykorzystaniu ostów, najprawdopodobniej dotyczące [[ostrożeń łąkowy|ostrożnia łąkowego]] oraz [[ostrożeń warzywny|ostrożnia warzywnego]], a wyjątkowo również [[ostrożeń polny|ostrożnia polnego]], są uznawane za świadectwo spożywczego wykorzystania roślin z rodzaju ''Carduus''. ''[[Oset (potocznie)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|5=<!--Propozycja na piątek |
|5=<!--Propozycja na piątek 3 listopada --> [[Plik:Prisoners in Changi Jail, Singapore. Wellcome L0025435.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Jeńcy alianccy w niewoli japońskiej]]''' – członkowie sił zbrojnych [[Alianci (II wojna światowa)|państw alianckich]], którzy podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]], w trakcie zmagań na [[Wojna na Pacyfiku|dalekowschodnim i pacyficznym teatrze działań wojennych]], zostali wzięci do niewoli przez siły zbrojne [[Japonia|Cesarstwa Japonii]]. Podczas [[Wojna chińsko-japońska (1937–1945)|wojny z Chinami w latach 1937–1945]] Japończycy odmawiali żołnierzom przeciwnika statusu [[Jeniec wojenny|jeńców wojennych]] i po wzięciu do niewoli mordowali ich na masową skalę, zwłaszcza podczas [[Masakra nankińska|masakry nankińskiej]]. Japońscy żołnierze i marynarze nierzadko mordowali wziętych do niewoli żołnierzy alianckich, w szczególności lotników. Transport jeńców odbywał się w nieludzkich warunkach, zwłaszcza podczas pieszych „marszów śmierci” oraz na pokładach tzw. [[Piekielne statki|piekielnych statków]]. W [[Obóz jeniecki|obozach jenieckich]] panowały fatalne warunki bytowe i sanitarne, szerzyły się głód i choroby, a jeńców poddawano brutalnemu traktowaniu, w tym nawet pseudomedycznym eksperymentom. W latach 1941–1945 w niewoli japońskiej znalazło się około 320 tys. żołnierzy alianckich, w tym około 140 tys. żołnierzy pochodzenia europejskiego. Japońskie obozy jenieckie są zaliczane do „najokropniejszych doświadczeń koncentracyjnych, jakie kiedykolwiek poznał świat”. ''[[Jeńcy alianccy w niewoli japońskiej|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[Wojaczek (film)|Wojaczek]]''''' – polski [[film biograficzny]] z 1999 roku w reżyserii [[Lech Majewski (reżyser)|Lecha Majewskiego]] i według scenariusza napisanego przez reżysera wraz z [[Maciej Melecki|Maciejem Meleckim]]. Film jest impresją na temat ostatnich lat życia poety [[Rafał Wojaczek|Rafała Wojaczka]], którego zagrał [[Krzysztof Siwczyk]]. Akcja filmu jest ograniczona do czterech ostatnich lat życia poety: od 1967 do 11 maja 1971 roku - momentu śmierci samobójczej Wojaczka. Przystępując do realizacji Wojaczka, Lech Majewski nie zamierzał odtworzyć dokładnej biografii poety. Majewski opowiadał, że opowiada własną, subiektywną historię Wojaczka, według swojego odbioru poety. Majewski zaznaczał, że jego film jest wizualizacją poezji Wojaczka. Film został dobrze przyjęty przez krytyków i był wielokrotnie honorowany na polskich festiwalach filmowych, między innymi [[Nagroda za reżyserię na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych|nagrodą za reżyserię na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych]] oraz trzema nagrodami na festiwalu [[Prowincjonalia]]. ''[[Wojaczek (film)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|6=<!--Propozycja na sobotę |
|6=<!--Propozycja na sobotę 4 listopada --> [[Plik:Piłsudskiego Street in Szczecin, 2018 (1).jpg|100px|right]] |
||
'''[[Ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego w Szczecinie]]''' – [[ulica]] położona na obszarze [[Szczecin|szczecińskiego]] osiedla [[Centrum (Szczecin)|Centrum]], w dzielnicy [[Śródmieście (Szczecin)|Śródmieście]]. Ulica ma długość 926 m i przebiega w przybliżeniu ze wschodu na zachód, łącząc ulicę Jana Matejki z placem Szarych Szeregów. Początkowy odcinek ulicy, wytyczono w 1978 roku w czasie przebudowy układu komunikacyjnego we wschodniej części dzisiejszego osiedla Centrum. Przy tym odcinku po stronie południowej brak jest zabudowy pierzejowej – zastępują ją ściany szczytowe położonych przy ulicy Matejki i Roosevelta budynków [[Powszechny Zakład Ubezpieczeń|Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń]] oraz [[Izba administracji skarbowej|Izby Administracji Skarbowej]]. Stronę północną zajmuje biurowiec Pomeranus wybudowany dla [[Zakład Ubezpieczeń Społecznych|Zakładu Ubezpieczeń Społecznych]] oraz Hotel Radisson Blu. Przy ulicy znajdują się liczne [[Kamienica (architektura)|kamienie]] ujęte w [[Gminna ewidencja zabytków|gminnej ewidencji zabytków]] oraz w [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestrze zabytków]]. Na całej długości stanowi część [[Droga wojewódzka nr 115|drogi wojewódzkiej nr 115]]. ''[[Ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego w Szczecinie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Arrudatitan]]''' – [[wymieranie|wymarły]] [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[dinozaury|dinozaurów]], [[zauropody|zauropodów]] z [[klad]]u [[tytanozaury|Titanosauria]] uznawany wcześniej za gatunek [[eolozaur]]a. Pozostałości obejmujące fragmenty szkieletu osiowego oraz kończyn znaleziono w brazylijskim stanie [[São Paulo (stan)|São Paulo]], w skałach późnokredowej [[Formacja Adamantina|formacji Adamantina]]. Arrudatitan był wielkim tytanozaurem. Znalezione [[kręgi szyjne]] są smukłe, ten bardziej tylni ma 85 cm długości. O tym, że pochodzą z [[kierunek dystalny|dystalnej]] części szyi, badacze wnioskują przez porównanie z ''[[Malawizaur|Malawisaurus]]''. Z uwagi na słabe zachowanie trudno ocenić kształt trzonu jednego z kręgu odcinku dorsalnym, drugi był opistoceliczny. Kręg grzbietowy cechuje się wysokim, trójkątnym wyrostkiem kolczystym, ostrym, ale krótkim. Łuk kręgowy ma 3 otwory, przechodzący w rozległe zagłębienia. Kanał kręgowy opisują badacze jako duży, półowalny. Krótkie, ale solidne diapofyzy kierują się bocznie. Wyrostki stawowe tylne noszą duże i płaskie powierzchnie stawowe skierowane brzusznie. Z ich podstawy odchodzi przednia blaszka centro-postzygapofyzowa, z kolei blaszka międzypostzygapofyzowa łączy u podstawy rzeczone wyrostki. Hyposfen nie istnieje. ''[[Arrudatitan|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|7=<!--Propozycja na niedzielę |
|7=<!--Propozycja na niedzielę 5 listopada --> [[Plik:Bundesarchiv Bild 101I-134-0780-38, Polen, Ghetto Warschau, Marktszene.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Areszt Centralny w getcie warszawskim]]''' – [[Areszt śledczy|areszt]] funkcjonujący w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]], w latach 1941–1942, w [[Getto warszawskie|getcie warszawskim]]. Areszt zorganizowano na terenie przedwojennego więzienia wojskowego przy [[Ulica Gęsia w Warszawie|ulicy Gęsiej]]. Podlegał pod względem formalnym i faktycznym [[Policja Polska Generalnego Gubernatorstwa|Policji Polskiej Generalnego Gubernatorstwa]], natomiast jego załogę tworzyli funkcjonariusze [[Jüdischer Ordnungsdienst|Żydowskiej Służby Porządkowej]]. Więziono w nim [[Żydzi|Żydów]] oskarżonych o wykroczenia przeciw [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacyjnemu]] porządkowi. Wiosną 1942 roku trafiło tam również około 190 [[Romowie|Romów]] oraz [[Sinti]]. Liczba więźniów stale rosła, by w lipcu 1942 roku sięgnąć około 1,8 tys osób. W Areszcie Centralnym panowały bardzo złe warunki bytowe i sanitarne, co przekładało się na wysoką śmiertelność wśród więźniów. W listopadzie i grudniu 1941 roku na jego terenie odbyły się dwie egzekucje Żydów, których schwytano, gdy bez zezwolenia przebywali po „aryjskiej stronie”. Wielu więźniów rozstrzelano także w innych miejscach straceń. Podczas [[Wielka akcja deportacyjna w getcie warszawskim|wielkiej akcji deportacyjnej]] latem 1942 roku więźniowie Aresztu Centralnego zostali jako jedni z pierwszych wywiezieni do [[Obóz zagłady w Treblince|obozu zagłady w Treblince]]. ''[[Areszt Centralny w getcie warszawskim|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Hr.Ms. Koningin Wilhelmina der Nederlanden]]''' – [[Holandia|holenderski]] [[krążownik pancernopokładowy]] z końca XIX wieku. Okręt [[Wyporność|wypierał]] 4530 ton i rozwijał prędkość 15,8 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzła]], a jego główne uzbrojenie stanowiły cztery [[Działo okrętowe|działa]] dużego [[Kaliber broni|kalibru]] wsparte lżejszą artylerią oraz bronią [[Torpeda|torpedową]]. Jednostka została [[Wodowanie|zwodowana]] 22 października 1892 roku w [[Stocznia|stoczni]] Rijkswerf w [[Amsterdam]]ie, a w skład [[Koninklijke Marine]] wcielono ją 17 kwietnia 1894 roku. Krążownik otrzymał nazwę na cześć ówczesnej księżniczki, a później królowej Holandii, [[Wilhelmina (królowa Holandii)|Wilhelminy Orańskiej-Nassau]]. Okręt przeznaczony był do służby w holenderskich posiadłościach w [[Azja|Azji]], stacjonując w [[Holenderskie Indie Wschodnie|Holenderskich Indiach Wschodnich]]. Jednostka została wycofana ze służby 5 marca 1910 roku, a w październiku tego roku sprzedano ją w celu [[Stocznia złomowa|złomowania]]. ''[[Hr.Ms. Koningin Wilhelmina der Nederlanden|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 01:04, 30 paź 2023
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Kogiowate – rodzina ssaków z parvordo zębowców w obrębie infrarzędu waleni, blisko spokrewniona z kaszalotowatymi. Obejmuje dwa gatunki współczesne umieszczane w pojedynczym rodzaju kogia oraz kilka rodzajów wymarłych, z których większość żyło w miocenie. Mają niewielki narząd spermacetowy i asymetryczną czaszkę, morfologią przypominają rekiny. Prowadzą skryty tryb życia w wodach oceanicznych, odżywiają się wsysanymi głowonogami, a w mniejszej części rybami i skorupiakami. Wobec braku istotnych informacji IUCN traktuje oba gatunki kogiowatych jako niewystarczająco poznane do ustalenia statusu. Nie wiadomo, jaką mają liczebność. Istnieją tylko wstępne oszacowania w pewnych ograniczonych obszarach. Czytaj więcej…
Jutro
_(14580064668_-_UC_56).jpg)
SM UC-79 – niemiecki podwodny stawiacz min z okresu I wojny światowej, jedna z 64 zbudowanych jednostek typu UC II. Zwodowany w grudniu 1916 roku w stoczni AG Vulcan Stettin w Hamburgu, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine w styczniu 1917 roku. W czasie służby operacyjnej w składzie Flotylli Bałtyckiej oraz I Flotylli Flandria okręt odbył 11 patroli bojowych, w wyniku których zatonęło 10 statków o łącznej pojemności 12 241 BRT i zostało zdobytych 14 jednostek o łącznej pojemności 10 961 BRT. SM UC-79 zatonął wraz z całą załogą 5 kwietnia 1918 roku, po wejściu na minę w kanale La Manche. Czytaj więcej…
Pojutrze
Jan Matejko (ur. 24 czerwca 1838 w Krakowie, zm. 1 listopada 1893 tamże) – polski malarz, twórca obrazów historycznych oraz batalistycznych, historiozof. Jeden z najwybitniejszych polskich malarzy w historii. Był autorem ponad trzystu obrazów olejnych oraz kilkuset rysunków i szkiców, m.in. Stańczyka, Kazania Skargi, Astronoma Kopernika, czyli rozmowy z Bogiem, Bitwy pod Grunwaldem, Hołdu pruskiego oraz Wernyhory. Dzieła Matejki, rozpowszechniane przez tysiące reprodukcji, stały się standardowymi ilustracjami wielu kluczowych wydarzeń w historii Polski. Malarstwo Matejki, umiejscawiane wśród czołowych dzieł epoki dziewiętnastowiecznego historyzmu, charakteryzowały precyzja konturu, dbałość o szczegóły oraz starannie wygładzona powierzchnia malarska. Imieniem Matejki nazwana została Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie, a w jego kamienicy na ul. Floriańskiej znajduje się oddział Muzeum Narodowego w Krakowie – Dom Jana Matejki. Czytaj więcej…
Za 3 dni
Hotel Adlon – pięciogwiazdkowy hotel, znajdujący się w Berlinie, w dzielnicy Mitte, przy alei Unter den Linden oraz placu Pariser Platz, bezpośrednio przy Bramie Brandenburskiej, w sąsiedztwie ambasad, parlamentu i Urzędu Kanclerza Federalnego. Jest własnością sieci hotelowej Kempinski, jest członkiem prestiżowej międzynarodowej organizacji The Leading Hotels of the World. Powstał w latach 1995–1997 na miejscu pierwszego Hotelu Adlon, oddanego do użytku w 1907 roku i zniszczonego pod koniec II wojny światowej, a następnie rozebranego w 1952 i 1984 roku. W swej architekturze jest zorientowany na klasyczno-tradycyjny język projektowania i stanowi nawiązanie do poprzednika. Obecnie jest uważany za jeden z najbardziej luksusowych hoteli w Niemczech. Do dyspozycji gości jest ogółem 307 pokoi oraz 78 apartamentów, trzy restauracje, dwa bary, piętnaście sal bankietowych, dwie sale balowe, centrum fitness oraz ekskluzywny salon spa. Czytaj więcej…
Za 4 dni
Jeńcy alianccy w niewoli japońskiej – członkowie sił zbrojnych państw alianckich, którzy podczas II wojny światowej, w trakcie zmagań na dalekowschodnim i pacyficznym teatrze działań wojennych, zostali wzięci do niewoli przez siły zbrojne Cesarstwa Japonii. Podczas wojny z Chinami w latach 1937–1945 Japończycy odmawiali żołnierzom przeciwnika statusu jeńców wojennych i po wzięciu do niewoli mordowali ich na masową skalę, zwłaszcza podczas masakry nankińskiej. Japońscy żołnierze i marynarze nierzadko mordowali wziętych do niewoli żołnierzy alianckich, w szczególności lotników. Transport jeńców odbywał się w nieludzkich warunkach, zwłaszcza podczas pieszych „marszów śmierci” oraz na pokładach tzw. piekielnych statków. W obozach jenieckich panowały fatalne warunki bytowe i sanitarne, szerzyły się głód i choroby, a jeńców poddawano brutalnemu traktowaniu, w tym nawet pseudomedycznym eksperymentom. W latach 1941–1945 w niewoli japońskiej znalazło się około 320 tys. żołnierzy alianckich, w tym około 140 tys. żołnierzy pochodzenia europejskiego. Japońskie obozy jenieckie są zaliczane do „najokropniejszych doświadczeń koncentracyjnych, jakie kiedykolwiek poznał świat”. Czytaj więcej…
Za 5 dni
.jpg)
Ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego w Szczecinie – ulica położona na obszarze szczecińskiego osiedla Centrum, w dzielnicy Śródmieście. Ulica ma długość 926 m i przebiega w przybliżeniu ze wschodu na zachód, łącząc ulicę Jana Matejki z placem Szarych Szeregów. Początkowy odcinek ulicy, wytyczono w 1978 roku w czasie przebudowy układu komunikacyjnego we wschodniej części dzisiejszego osiedla Centrum. Przy tym odcinku po stronie południowej brak jest zabudowy pierzejowej – zastępują ją ściany szczytowe położonych przy ulicy Matejki i Roosevelta budynków Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń oraz Izby Administracji Skarbowej. Stronę północną zajmuje biurowiec Pomeranus wybudowany dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Hotel Radisson Blu. Przy ulicy znajdują się liczne kamienie ujęte w gminnej ewidencji zabytków oraz w rejestrze zabytków. Na całej długości stanowi część drogi wojewódzkiej nr 115. Czytaj więcej…
Za 6 dni
Areszt Centralny w getcie warszawskim – areszt funkcjonujący w czasie II wojny światowej, w latach 1941–1942, w getcie warszawskim. Areszt zorganizowano na terenie przedwojennego więzienia wojskowego przy ulicy Gęsiej. Podlegał pod względem formalnym i faktycznym Policji Polskiej Generalnego Gubernatorstwa, natomiast jego załogę tworzyli funkcjonariusze Żydowskiej Służby Porządkowej. Więziono w nim Żydów oskarżonych o wykroczenia przeciw okupacyjnemu porządkowi. Wiosną 1942 roku trafiło tam również około 190 Romów oraz Sinti. Liczba więźniów stale rosła, by w lipcu 1942 roku sięgnąć około 1,8 tys osób. W Areszcie Centralnym panowały bardzo złe warunki bytowe i sanitarne, co przekładało się na wysoką śmiertelność wśród więźniów. W listopadzie i grudniu 1941 roku na jego terenie odbyły się dwie egzekucje Żydów, których schwytano, gdy bez zezwolenia przebywali po „aryjskiej stronie”. Wielu więźniów rozstrzelano także w innych miejscach straceń. Podczas wielkiej akcji deportacyjnej latem 1942 roku więźniowie Aresztu Centralnego zostali jako jedni z pierwszych wywiezieni do obozu zagłady w Treblince. Czytaj więcej…