Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
wymiana cotygodniowa |
wymiana cotygodniowa |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 31 lipca --> [[Plik:Warszawa pomnik Janusz Korczak 02.jpg|100px|right]] |
||
'''''[[Korczak (film)|Korczak]]''''' – polsko-niemiecko-brytyjski [[film biograficzny]] z 1990 roku w reżyserii [[Andrzej Wajda|Andrzeja Wajdy]], nakręcony na podstawie scenariusza [[Agnieszka Holland|Agnieszki Holland]]. Opowieść o [[Janusz Korczak|Januszu Korczaku]], polskim lekarzu i pedagogu żydowskiego pochodzenia, koncentrująca się na ostatnich latach z jego życia (1936–1943), w której tytułową rolę zagrał [[Wojciech Pszoniak]]. ''Korczak'' jest drugą, po filmie ''[[Jest pan wolny, doktorze Korczak]]'' [[Aleksander Ford|Aleksandra Forda]], fabularną biografią pedagoga. [[Adaptacja filmowa|Ekranizację]] jego losów Wajda planował już od 1982 roku, a wkrótce potem Holland ukończyła sporych rozmiarów scenariusz. Ze względu na miażdżącą, umotywowaną politycznie kolaudację film można było skierować do produkcji dopiero w 1989 roku, dzięki staraniom producentki Reginy Ziegler. ''Korczak'', początkowo ciepło przyjęty na [[43. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes|43. MFF w Cannes]], w wyniku nagonki przypuszczonej przez [[Claude Lanzmann|Claude’a Lanzmanna]] oraz Danièle Heymann na łamach pisma ''[[Le Monde]]'' napotkał na poważne problemy z dystrybucją. W Polsce zebrał mieszane recenzje krytyków i okazał się klęską komercyjną; w kraju i za granicą Wajda spotykał się z zarzutami apoteozy Korczaka i odczytania jego postaci w kluczu chrześcijańskim. ''[[Korczak (film)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[Harry Potter i Kamień Filozoficzny (film)|Harry Potter i Kamień Filozoficzny]]''''' – [[Wielka Brytania|brytyjsko]]-[[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[film]] [[fantasy]] z 2001 roku w [[reżyser]]ii [[Chris Columbus|Chrisa Columbusa]] na podstawie [[scenariusz]]a [[Steve Kloves|Steve’a Klovesa]]. Stanowi [[Adaptacja filmowa|adaptację]] [[Powieść|powieści]] [[Harry Potter i Kamień Filozoficzny (powieść)|pod tym samym tytułem]] autorstwa brytyjskiej [[Pisarz|pisarki]] [[J.K. Rowling]], wydanej w 1997 roku. Jest pierwszą z ośmiu części serii filmowej ''[[Harry Potter (seria filmów)|Harry Potter]]'', będącej elementem [[Franczyza (media)|franczyzy medialnej]] [[Wizarding World]]. Głównym bohaterem filmu jest [[Harry Potter (postać)|Harry Potter]], w którego wcielił się [[Daniel Radcliffe]]. Chłopiec, w dniu jedenastych urodzin dowiaduje się, że jest [[czarodziej]]em. Wkrótce rozpoczyna naukę w [[Hogwart|Szkole Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie]]. Film miał premierę 4 listopada 2001 roku w [[Londyn]]ie. został pozytywnie odebrany przez [[Krytyka filmowa|krytyków]], którzy komplementowali jego walory wizualne i obsadę, jednak krytykowali nadmierną wierność powieści. Film odniósł duży sukces komercyjny na świecie, przynosząc dotychczas około 1,024 miliarda [[Dolar amerykański|dolarów]] dochodu. ''[[Harry Potter i Kamień Filozoficzny (film)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|2=<!--Propozycja na wtorek |
|2=<!--Propozycja na wtorek 1 sierpnia --> [[Plik:Treblinka uprising (Ząbecki 1943).jpg|right|100px]] |
||
'''[[Akcja Treblinka]]''' – fałszerstwo historyczne sprokurowane przez [[Władysław Rażmowski|Władysława Rażmowskiego]] ps. „Poraj” oraz współpracujących z nim polskich [[Weteran|kombatantów]], spopularyzowane przez historyka [[Jan Gozdawa-Gołębiowski|Jana Gozdawę-Gołębiowskiego]]. Celem fałszerstwa było udowodnienie kluczowej roli, którą „Poraj” i dowodzony przezeń oddział partyzancki [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] rzekomo mieli odegrać podczas [[Powstanie w Treblince|buntu żydowskich więźniów obozu zagłady w Treblince]] w sierpniu 1943 roku. Pojawienie się tego fałszerstwa w publicznym obiegu było najprawdopodobniej pokłosiem [[Marzec 1968|antysemickiej kampanii marca 1968 roku]]. Przez wiele lat przedstawiona przez Rażmowskiego wersja wydarzeń nie była w Polsce publicznie kwestionowana, obecnie jest jednak powszechnie uznawana za niewiarygodną. Kwestia działań, które AK rzeczywiście podjęła względem obozu oraz jego więźniów, pozostaje natomiast przedmiotem sporu historyków. ''[[Akcja Treblinka|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Wybuch magazynu prochu w Birgu (1806)|Wybuch magazynu prochu w Birgu]]''' – przypadkowa [[detonacja]] amunicji w [[Prochownia|magazynie prochu]] w [[Birgu]] w [[Protektorat Malty|brytyjskim protektoracie Malty]] 18 lipca 1806 roku. Wybuch nastąpił w wyniku niedbalstwa podczas transportowania pocisków z magazynu, czego skutkiem była detonacja 18 000 kg prochu strzelniczego. Eksplozja zabiła około 150 – 240 osób, w tym członków brytyjskiego i maltańskiego personelu wojskowego oraz osoby cywilne w Birgu. Zniszczone zostały elementy [[Fortyfikacje Birgu|miejskich fortyfikacji]], kilka magazynów okrętowych oraz duża liczba budynków. Teren dotknięty katastrofą zaczął być znany pod maltańską nazwą ''l-Imġarraf'' („zburzone”). Zaniedbanie personelu wojskowego, które spowodowało śmierć wielu niewinnych osób, wywołało gniew wielu Maltańczyków. Ofiary i ich rodziny otrzymały częściową rekompensatę. Powołano również komitet nadzorujący rozdzielanie pomocy poszkodowanym. ''[[Wybuch magazynu prochu w Birgu (1806)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|3=<!--Propozycja na środę |
|3=<!--Propozycja na środę 2 sierpnia --> [[Plik:Osiedle Kepa Potocka Warsaw 2022 aerial.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Kępa Potocka (Warszawa)|Kępa Potocka]]''' – [[osiedle mieszkaniowe]] w dzielnicy [[Żoliborz]] w [[Warszawa|Warszawie]]. Zostało wzniesione w okresie 1964–1969. Wstępny projekt architektoniczny tego rejonu miasta powstał przed 1962 rokiem przy okazji planowania [[II wojna światowa|powojennej]] zabudowy [[Powiśle (Warszawa)|Powiśla]]. W skład osiedla wchodzą cztery bloki mieszkalne zaprojektowane przez Bogusława Chylińskiego oraz Hannę Graf-Chylińską: trzy wysokie punktowce i podłużny budynek przy ul. Promyka 5, [[Mister Warszawy]] 1969, wpisany w 2019 roku do [[Gminna ewidencja zabytków|gminnej ewidencji zabytków]]. Osiedle powstało w miejscu, w którym istniał wcześniej usypany z powojennych gruzów [[Kopiec (architektura)|kopiec]]. Jego pozostałością są tarasy ziemne, które wkomponowano w układ urbanistyczny. Przed wojną w miejscu osiedla znajdował się fort – [[Bateria Nadbrzeżna Cytadeli Warszawskiej|Bateria Nadbrzeżna im. Franciszka Rymkiewicza]], jeden z fortów [[Cytadela Warszawska|Cytadeli Warszawskiej]], powstały w latach 1844–1850. ''[[Kępa Potocka (Warszawa)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[NNS Aradu]]''' – [[fregata rakietowa]] marynarki wojennej [[Nigeria|Nigerii]], niemieckiego projektu MEKO 360H, w służbie od 1982 roku. Stanowi pojedynczy okręt, zbudowany w niemieckiej stoczni [[Blohm + Voss]] w [[Hamburg]]u. Nosi [[numer burtowy]] F 89. Jest [[okręt flagowy|okrętem flagowym]] [[Nigeryjska Marynarka Wojenna |Nigeryjskiej Marynarki Wojennej]]. Jego nazwa oznacza w [[język hausa|języku hausa]]: ''grzmot''. Pozostaje w służbie, lecz aktualnie jest niesprawny. [[Wyporność]] pełna okrętu wynosi 3360 ton, a napędzają go [[turbina gazowa|turbiny gazowe]], pozwalające na osiąganie prędkości ponad 30 [[węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]], uzupełniane przez marszowe silniki wysokoprężne w układzie [[CODOG]]. Uzbrojenie główne stanowi [[działo uniwersalne]] kalibru 127 mm, osiem wyrzutni pocisków przeciwokrętowych Otomat oraz wyrzutnia pocisków przeciwlotniczych bliskiego zasięgu Aspide. Okręt przenosi jeden śmigłowiec. ''[[NNS Aradu|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|4=<!--Propozycja na czwartek |
|4=<!--Propozycja na czwartek 3 sierpnia --> [[Plik:Dąb kolaż.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Dąb (Katowice)|Dąb]]''' – [[Klasyfikacja miejscowości w Polsce|część]] oraz [[Podział administracyjny Katowic|dzielnica]] [[Katowice|Katowic]], położona w północnej części miasta, nad [[Rawa (dopływ Brynicy)|Rawą]]. Dawniej wieś oraz gmina. Dąb jest najwcześniej wzmiankowaną osadą w obecnych granicach Katowic, był odnotowany już w dokumencie z 19 marca 1299 roku przekazującym wieś [[Chorzów]] i Krasny Dąb klasztorowi [[Kanonicy Regularni Grobu Bożego|bożogrobców]], do którego należał Dąb aż do XIX wieku. Na przełomie XIX i XX wieku nastąpił szybki rozwój Dębu za sprawą lokalizacji nowych zakładów przemysłowych, zwłaszcza [[Kopalnia Węgla Kamiennego „Gottwald”|kopalni węgla „Eminencja”]] oraz [[Huta Baildon|huty „Baildon”]]. W 1924 roku Dąb został włączony do Katowic. Po upadku głównych zakładów przemysłowych pod koniec XX wieku oraz rozwojem sektorów usług i handlu Dąb pozostaje ośrodkiem wielofunkcyjnym. Zabudowa Dębu w znacznej mierze pochodzi z przełomu XIX i XX wieku z dużym udziałem zabudowy okresu powojennego. Dąb ma powierzchnię 1,86 km² (1,13% powierzchni miasta) i liczył w 2007 roku 6 914 mieszkańców (2,54% ludności Katowic). ''[[Dąb (Katowice)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[KNM Æger (1936)|KNM Æger]]''' – [[Norwegia|norweski]] [[torpedowiec]] z okresu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], należący do typu ''[[Torpedowce typu Sleipner|Sleipner]]''. Wyporność standardowa okrętu wynosiła 597 [[tona#Długa tona|ton angielskich]], a główne uzbrojenie stanowiły trzy armaty [[Kaliber broni|kalibru]] 102 mm i dwie [[wyrzutnia torpedowa|wyrzutnie torpedowe]] kalibru 533 mm. Napęd stanowiły [[turbina parowa|turbiny parowe]], pozwalające na rozwinięcie prędkości 30 [[węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]]. Po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] „Æger” brał udział w patrolowaniu norweskich [[morze terytorialne|wód terytorialnych]], eskortowaniu statków stron walczących utrzymujących handel z Norwegią oraz w strzeżeniu norweskiej [[państwo neutralne|neutralności]]. 9 kwietnia 1940 roku okręt ostał trafiony bombą 250 kg w maszynownię, a potem kolejną bombą z niemieckiego bombowca [[Junkers Ju 88]]. Zginęło 9 członków załogi. [[Wrak]] został pocięty dopiero w 1948 roku. ''[[KNM Æger (1936)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|5=<!--Propozycja na piątek |
|5=<!--Propozycja na piątek 4 sierpnia --> [[Plik:Dom Carlos I (15225939616) (cropped)).jpg|100px|right]] |
||
'''[[Dom Carlos I (1898)|Dom Carlos I]]''' – [[krążownik]] [[Marinha Portuguesa|Marynarki Portugalskiej]] z początku XX wieku, jedyny okręt swojego typu. Stanowił typową konstrukcję [[krążownik pancernopokładowy|krążownika pancernopokładowego]] budowy brytyjskiej stoczni [[Armstrong Whitworth|Armstronga]] w Elswick okresu przełomu wieków. Wodowany w 1898 roku, wszedł do służby w kolejnym roku. W toku służby pełnił zadania reprezentacyjne oraz wziął udział w [[Rewolucja portugalska (1910)|rewolucji republikańskiej]] 1910 roku. W trakcie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] został wycofany z czynnej służby z uwagi na zużycie kotłów, a w 1925 roku skreślony z listy floty. Był największym okrętem marynarki Portugalii swojego czasu. [[Wyporność]] okrętu wynosiła 4186 ton. Uzbrojenie główne stanowiły cztery armaty kalibru 152 mm i osiem armat kalibru 120 mm. Napędzały go maszyny parowe, umożliwiające rozwijanie prędkości 22 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]]. ''[[Dom Carlos I (1898)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[ORP Orlik (1962)|ORP Orlik]]''' – [[Polska|polski]] [[trałowiec]] bazowy z okresu [[Zimna wojna|zimnej wojny]], jednostka [[prototyp]]owa serii dwunastu okrętów [[Trałowce projektu 206F|projektu ''206F'']]. Jednostka mierzyła 58,2 metra [[Długość całkowita (statek)|długości]], 7,97 metra [[Szerokość całkowita|szerokości]] i miała [[zanurzenie]] 2,14 metra, a jej [[wyporność]] pełna wynosiła 470 ton. Uzbrojona była w trzy podwójne zestawy [[Armata automatyczna|działek automatycznych]] [[2M-3]]M kal. 25 mm i [[Bomba głębinowa|bomby głębinowe]], a ponadto była przystosowana do przewozu i stawiania [[Mina morska|min morskich]]. Okręt został [[Wodowanie|zwodowany]] w maju 1962 roku w [[Stocznia Gdynia|Stoczni im. Komuny Paryskiej]] w [[Gdynia|Gdyni]], a do służby w [[Marynarka Wojenna|Marynarce Wojennej]] przyjęto go w sierpniu 1963 roku. Intensywnie eksploatowana jednostka, oznaczona [[Numer burtowy|numerem burtowym]] 613, cały okres służby spędziła w 13. Dywizjonie Trałowców [[9 Flotylla Obrony Wybrzeża|9. Flotylli Obrony Wybrzeża]] w [[Hel (miasto)|Helu]]. Okręt został skreślony z listy floty po ponad 25-letnim czasie użytkowania w październiku 1989 roku. ''[[ORP Orlik (1962)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|6=<!--Propozycja na sobotę |
|6=<!--Propozycja na sobotę 5 sierpnia --> [[Plik:Mario cavaradossi, Opera Tosca, Giacomo Puccini. Inspired by the tenor Giancarlo Monsalve..png|100px|right]] |
||
'''''[[E lucevan le stelle]]''''' – [[tenor]]owa [[aria]] z III [[Akt (teatr)|aktu]] opery ''[[Tosca]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniego]], do której [[libretto]] napisali [[Luigi Illica]] oraz Giuseppe Giacosa na podstawie sztuki ''La Tosca'' [[Victorien Sardou|Victoriena Sardou]]. Przypisana jest do roli malarza Cavaradossiego, który został skazany na śmierć. Pierwszy tę rolę w czasie światowej [[Prapremiera|prapremiery]] opery zaśpiewał Emilio De Marchi 14 stycznia 1900 roku. Aria jest najbardziej znanym utworem z tej opery i należy do podstawowego repertuaru tenorowego na świecie. [[Leitmotiv]] z początku arii jest grany w dwóch miejscach. Podczas aktu III po arii pastuszka i na samym końcu opery, gdy Tosca skacze z murów zamku. Użycie motywu Cavaradossiego w ostatniej scenie jest częstym tematem prac naukowych. W trakcie arii Cavaradossi wspomina postać Florii Tosci oraz uczucia z nią związane. Ostatecznie zdaje sobie sprawę, że niedługo umrze i nic nie może tego zmienić. ''[[E lucevan le stelle|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Messidor (1908)|Messidor]]''' – [[III Republika Francuska|francuski]] oceaniczny [[okręt podwodny]] z okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]], jedna z 18 zbudowanych jednostek typu ''[[Okręty podwodne typu Pluviôse|Pluviôse]]''. Okręt [[Wyporność|wypierał]] 404 tony w położeniu nawodnym i 553 tony pod wodą, a jego główną bronią było osiem [[Torpeda|torped]] [[Kaliber broni|kalibru]] 450 mm wystrzeliwanych z jednej wewnętrznej i sześciu zewnętrznych [[Wyrzutnia torpedowa|wyrzutni]]. Napędzana [[Maszyna parowa|maszynami parowymi]] jednostka rozwijała na powierzchni prędkość 12 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]], osiągając zasięg 1500 [[Mila morska|Mm]] przy prędkości 9 węzłów. „Messidor” został [[Wodowanie|zwodowany]] w grudniu 1908 roku w stoczni [[Naval Group|Arsenal de Cherbourg]] w [[Cherbourg-Octeville]], a do służby w [[Marine nationale]] [[Podniesienie bandery|wcielono go]] w listopadzie 1909 roku. Służył początkowo na wodach kanału [[La Manche]], a następnie uczestniczył w działaniach wojennych na [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]]. Jednostka została skreślona z listy floty w listopadzie 1919 roku i sprzedana w celu [[Stocznia złomowa|złomowania]] we wrześniu 1922 roku. ''[[Messidor (1908)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|7=<!--Propozycja na niedzielę |
|7=<!--Propozycja na niedzielę 6 sierpnia --> [[Plik:N. Biren Singh.jpg|100px|right]] |
||
'''[[N. Biren Singh]]''' (ur. [[1 stycznia]] [[1961]]) – [[Indie|indyjski]] polityk, piłkarz oraz dziennikarz, premier stanowy Manipuru od 2017 roku. Pochodzi z grupy etnicznej Meitei. Piłkarz, dwukrotny zdobywca Pucharu Duranda, reprezentant Indii między 1979 a 1986 rokiem. Po zakończeniu kariery sportowej dziennikarz, twórca oraz redaktor pisma ''Naharolgi Thoudang''. Poseł do Zgromadzenia Ustawodawczego Manipuru od 2002 roku. Minister w rządzie stanowym, działacz Indyjskiego Kongresu Narodowego. Od 2016 roku członek Indyjskiej Partii Ludowej, od 2017 roku premier Manipuru. Uznawany za polityka kontrowersyjnego, opierającego się na etnicznym [[nacjonalizm]]ie. Obwiniany o sprowokowanie krwawych zamieszek w [[Manipur]]ze na przełomie maja i czerwca 2023 roku. Oskarżany jest o przeprowadzanie czystek etnicznych, jak również o ścisłe związki z organizacjami ekstremistycznymi, takimi jak Meitei Leepun i Arambai Tenggol. ''[[N. Biren Singh|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Paklicko Wielkie]]''' – duże jezioro położone w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]], na [[Pojezierze Łagowskie|Pojezierzu Łagowskim]]. Akwen ma około 196 ha powierzchni, a jego maksymalna głębokość wynosi 22,5 m. Przez zbiornik przepływa rzeka [[Paklica]]. Paklicko Wielkie położone jest na [[Obszar chronionego krajobrazu|obszarze chronionego krajobrazu]] o nazwie „Rynna Paklicy i Ołoboku”. Jezioro jest ważnym miejscem przebywania ptaków wodnych. W jego okolicach stwierdzono między innymi rekordowe w skali regionalnej skupiska [[krzyżówka (ptak)|krzyżówek]] oraz [[Perkoz dwuczuby|perkozów dwuczubych]], a także mniejsze ilości stosunkowo rzadkich gatunków jak [[łabędź czarnodzioby]], [[krakwa]], [[ogorzałka zwyczajna]], [[perkoz rdzawoszyi]] oraz [[Perkoz zausznik|zausznik]]. Nad jeziorem znajdują się dwa kąpieliska wyznaczone zgodnie z zasadami [[dyrektywa kąpieliskowa|dyrektywy kąpieliskowej]] oraz duży ośrodek wypoczynkowy. Wokół jeziora zlokalizowane są liczne stanowiska archeologiczne, część z nich dotyczy osadnictwa słowiańskiego. We wschodniej części akwenu znajduje się niewielka wyspa, na której we wczesnym średniowieczu zlokalizowana była osada rusztowa służąca za miejsce [[Religia Słowian|kultu Słowian]]. ''[[Paklicko Wielkie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 01:11, 31 lip 2023
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Korczak – polsko-niemiecko-brytyjski film biograficzny z 1990 roku w reżyserii Andrzeja Wajdy, nakręcony na podstawie scenariusza Agnieszki Holland. Opowieść o Januszu Korczaku, polskim lekarzu i pedagogu żydowskiego pochodzenia, koncentrująca się na ostatnich latach z jego życia (1936–1943), w której tytułową rolę zagrał Wojciech Pszoniak. Korczak jest drugą, po filmie Jest pan wolny, doktorze Korczak Aleksandra Forda, fabularną biografią pedagoga. Ekranizację jego losów Wajda planował już od 1982 roku, a wkrótce potem Holland ukończyła sporych rozmiarów scenariusz. Ze względu na miażdżącą, umotywowaną politycznie kolaudację film można było skierować do produkcji dopiero w 1989 roku, dzięki staraniom producentki Reginy Ziegler. Korczak, początkowo ciepło przyjęty na 43. MFF w Cannes, w wyniku nagonki przypuszczonej przez Claude’a Lanzmanna oraz Danièle Heymann na łamach pisma Le Monde napotkał na poważne problemy z dystrybucją. W Polsce zebrał mieszane recenzje krytyków i okazał się klęską komercyjną; w kraju i za granicą Wajda spotykał się z zarzutami apoteozy Korczaka i odczytania jego postaci w kluczu chrześcijańskim. Czytaj więcej…
Jutro
.jpg)
Akcja Treblinka – fałszerstwo historyczne sprokurowane przez Władysława Rażmowskiego ps. „Poraj” oraz współpracujących z nim polskich kombatantów, spopularyzowane przez historyka Jana Gozdawę-Gołębiowskiego. Celem fałszerstwa było udowodnienie kluczowej roli, którą „Poraj” i dowodzony przezeń oddział partyzancki Armii Krajowej rzekomo mieli odegrać podczas buntu żydowskich więźniów obozu zagłady w Treblince w sierpniu 1943 roku. Pojawienie się tego fałszerstwa w publicznym obiegu było najprawdopodobniej pokłosiem antysemickiej kampanii marca 1968 roku. Przez wiele lat przedstawiona przez Rażmowskiego wersja wydarzeń nie była w Polsce publicznie kwestionowana, obecnie jest jednak powszechnie uznawana za niewiarygodną. Kwestia działań, które AK rzeczywiście podjęła względem obozu oraz jego więźniów, pozostaje natomiast przedmiotem sporu historyków. Czytaj więcej…
Pojutrze
Kępa Potocka – osiedle mieszkaniowe w dzielnicy Żoliborz w Warszawie. Zostało wzniesione w okresie 1964–1969. Wstępny projekt architektoniczny tego rejonu miasta powstał przed 1962 rokiem przy okazji planowania powojennej zabudowy Powiśla. W skład osiedla wchodzą cztery bloki mieszkalne zaprojektowane przez Bogusława Chylińskiego oraz Hannę Graf-Chylińską: trzy wysokie punktowce i podłużny budynek przy ul. Promyka 5, Mister Warszawy 1969, wpisany w 2019 roku do gminnej ewidencji zabytków. Osiedle powstało w miejscu, w którym istniał wcześniej usypany z powojennych gruzów kopiec. Jego pozostałością są tarasy ziemne, które wkomponowano w układ urbanistyczny. Przed wojną w miejscu osiedla znajdował się fort – Bateria Nadbrzeżna im. Franciszka Rymkiewicza, jeden z fortów Cytadeli Warszawskiej, powstały w latach 1844–1850. Czytaj więcej…
Za 3 dni
Dąb – część oraz dzielnica Katowic, położona w północnej części miasta, nad Rawą. Dawniej wieś oraz gmina. Dąb jest najwcześniej wzmiankowaną osadą w obecnych granicach Katowic, był odnotowany już w dokumencie z 19 marca 1299 roku przekazującym wieś Chorzów i Krasny Dąb klasztorowi bożogrobców, do którego należał Dąb aż do XIX wieku. Na przełomie XIX i XX wieku nastąpił szybki rozwój Dębu za sprawą lokalizacji nowych zakładów przemysłowych, zwłaszcza kopalni węgla „Eminencja” oraz huty „Baildon”. W 1924 roku Dąb został włączony do Katowic. Po upadku głównych zakładów przemysłowych pod koniec XX wieku oraz rozwojem sektorów usług i handlu Dąb pozostaje ośrodkiem wielofunkcyjnym. Zabudowa Dębu w znacznej mierze pochodzi z przełomu XIX i XX wieku z dużym udziałem zabudowy okresu powojennego. Dąb ma powierzchnię 1,86 km² (1,13% powierzchni miasta) i liczył w 2007 roku 6 914 mieszkańców (2,54% ludności Katowic). Czytaj więcej…
Za 4 dni
_(cropped)).jpg)
Dom Carlos I – krążownik Marynarki Portugalskiej z początku XX wieku, jedyny okręt swojego typu. Stanowił typową konstrukcję krążownika pancernopokładowego budowy brytyjskiej stoczni Armstronga w Elswick okresu przełomu wieków. Wodowany w 1898 roku, wszedł do służby w kolejnym roku. W toku służby pełnił zadania reprezentacyjne oraz wziął udział w rewolucji republikańskiej 1910 roku. W trakcie I wojny światowej został wycofany z czynnej służby z uwagi na zużycie kotłów, a w 1925 roku skreślony z listy floty. Był największym okrętem marynarki Portugalii swojego czasu. Wyporność okrętu wynosiła 4186 ton. Uzbrojenie główne stanowiły cztery armaty kalibru 152 mm i osiem armat kalibru 120 mm. Napędzały go maszyny parowe, umożliwiające rozwijanie prędkości 22 węzłów. Czytaj więcej…
Za 5 dni
E lucevan le stelle – tenorowa aria z III aktu opery Tosca Giacoma Pucciniego, do której libretto napisali Luigi Illica oraz Giuseppe Giacosa na podstawie sztuki La Tosca Victoriena Sardou. Przypisana jest do roli malarza Cavaradossiego, który został skazany na śmierć. Pierwszy tę rolę w czasie światowej prapremiery opery zaśpiewał Emilio De Marchi 14 stycznia 1900 roku. Aria jest najbardziej znanym utworem z tej opery i należy do podstawowego repertuaru tenorowego na świecie. Leitmotiv z początku arii jest grany w dwóch miejscach. Podczas aktu III po arii pastuszka i na samym końcu opery, gdy Tosca skacze z murów zamku. Użycie motywu Cavaradossiego w ostatniej scenie jest częstym tematem prac naukowych. W trakcie arii Cavaradossi wspomina postać Florii Tosci oraz uczucia z nią związane. Ostatecznie zdaje sobie sprawę, że niedługo umrze i nic nie może tego zmienić. Czytaj więcej…
Za 6 dni
N. Biren Singh (ur. 1 stycznia 1961) – indyjski polityk, piłkarz oraz dziennikarz, premier stanowy Manipuru od 2017 roku. Pochodzi z grupy etnicznej Meitei. Piłkarz, dwukrotny zdobywca Pucharu Duranda, reprezentant Indii między 1979 a 1986 rokiem. Po zakończeniu kariery sportowej dziennikarz, twórca oraz redaktor pisma Naharolgi Thoudang. Poseł do Zgromadzenia Ustawodawczego Manipuru od 2002 roku. Minister w rządzie stanowym, działacz Indyjskiego Kongresu Narodowego. Od 2016 roku członek Indyjskiej Partii Ludowej, od 2017 roku premier Manipuru. Uznawany za polityka kontrowersyjnego, opierającego się na etnicznym nacjonalizmie. Obwiniany o sprowokowanie krwawych zamieszek w Manipurze na przełomie maja i czerwca 2023 roku. Oskarżany jest o przeprowadzanie czystek etnicznych, jak również o ścisłe związki z organizacjami ekstremistycznymi, takimi jak Meitei Leepun i Arambai Tenggol. Czytaj więcej…