Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
wymiana cotygodniowa
wymiana cotygodniowa
Linia 1: Linia 1:
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}}
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}}
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 26 czerwca [[Plik:|100px|right]] -->
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 3 lipca --> [[Plik:Scheuchzeria pal fruits.jpg|100px|right]]
'''[[Bagnica torfowa]]''' – [[gatunek (biologia)|gatunek]] rośliny, jedyny przedstawiciel rodzaju ''bagnica'' w monotypowej rodzinie ''bagnicowatych''. Roślina występuje na mokradłach w strefie klimatu chłodnego półkuli północnej. W południowej części zasięgu jest [[relikt glacjalny|reliktem glacjalnym]]. Na obszarach górskich sięga do ok. 2000 m n.p.m. Wymaga stanowisk podmokłych i dobrze naświetlonych, choć może się utrzymywać także w miejscach lekko zacienionych. Poziom wód musi być niezmiennie wysoki przez cały rok – roślina źle znosi nawet krótkie susze. Bagnica często tworzy zwarte skupienia. Z powodu degradacji siedlisk bagiennych roślina ta na wielu obszarach jest zagrożona, m.in. w [[Polska|Polsce]], gdzie objęta została [[Ochrona gatunkowa|ochroną gatunkową]]. Nazwę naukową temu gatunkowi i rodzajowi nadał szwedzki botanik [[Karol Linneusz]] dla uczczenia szwajcarskiego uczonego – [[Johann Jakob Scheuchzer|Jana Jakuba Scheuchzera]]. ''[[Bagnica torfowa|Czytaj więcej…]]''
'''[[Antionum]]''' – w wierzeniach [[Ruch świętych w dniach ostatnich|ruchu świętych w dniach ostatnich]] [[Nefici|neficki]] wojskowy żyjący w IV wieku n.e. Jeden z dowódców w bitwie na wzgórzu Kumorah z 385 roku. Przez komentatorów uznawany za generała, we wspomnianym starciu dowodził dziesięcioma tysiącami ludźmi. Poległ w niej wraz ze wszystkimi swymi podkomendnymi. Wzmiankowany pośrednio również w oszacowaniach liczby ofiar śmiertelnych tejże bitwy. Jest obiektem spekulacji mormońskich teologów. Przewija się w publikacjach krytycznych wobec mormonizmu, wykorzystywany bywa też przez apologetów tej tradycji religijnej. Imię Antionum pojawia się jednocześnie w psychologicznych analizach [[Joseph Smith|Josepha Smitha]], pierwszego mormońskiego przywódcy, występuje też wśród wyznających mormonizm Maorysów. ''[[Antionum|Czytaj więcej…]]''
|2=<!--Propozycja na wtorek 27 czerwca --> [[Plik:Tadeusz Walicki, poseł Dumy Rosyjskiej.jpg|right|100px]]
|2=<!--Propozycja na wtorek 4 lipca --> [[Plik:Wojciech Smarzowski.jpg|right|100px]]
'''''[[Wołyń (film)|Wołyń]]''''' – [[Kinematografia polska|polski]] [[Dramat filmowy|dramat]] [[film wojenny|wojenny]] z 2016 roku w reżyserii i według scenariusza [[Wojciech Smarzowski|Wojciecha Smarzowskiego]], opracowany na kanwie opowiadań [[Stanisław Srokowski (pisarz)|Stanisława Srokowskiego]] oraz wspomnień świadków [[Rzeź wołyńska|rzezi wołyńskiej]] w latach 1943–1944. Główny temat filmu, którym jest wspomniane [[ludobójstwo]] Polaków na [[Wołyń|Wołyniu]] podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]], obraca się wokół postaci Polki Zofii Głowackiej ([[Michalina Łabacz]]), próbującej za wszelką cenę przetrwać mord nacjonalistów ukraińskich na Polakach. ''Wołyń'' został przeważnie pozytywnie przyjęty przez polskich krytyków. Część recenzentów podkreślała uniwersalność przesłania oraz wysokie walory artystyczne, a z entuzjazmem film przyjęły zwłaszcza środowiska [[Prawica|prawicowo]]-[[nacjonalizm|nacjonalistyczne]], zwłaszcza że premiera filmu korelowała z rewizją dotychczasowej polityki zagranicznej wobec [[Ukraina|Ukrainy]]. Sam reżyser – choć deklarował bezstronność w ukazywaniu konfliktu polsko-ukraińskiego – mierzył się z zarzutami podsycania wzajemnych narodowych animozji. Film okazał się wielkim sukcesem frekwencyjnym i otrzymał szereg nagród, w tym dziewięć [[Polska Nagroda Filmowa|Polskich Nagród Filmowych]] oraz trzy wyróżnienia na [[Festiwal Polskich Filmów Fabularnych|Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych]]. ''[[Wołyń (film)|Czytaj więcej…]]''
'''[[Tadeusz Walicki]]''' (ur. [[17 października]] [[1863]] w Podgrabowie; zm. [[12 czerwca]] [[1919]] w [[Krześlów|Krześlowie]]) – polski szlachcic, poseł do pierwszej [[Duma Państwowa (Imperium Rosyjskie)|Dumy Państwowej]] z [[Gubernia piotrkowska|guberni piotrkowskiej]], członek [[Koło Polskie w Dumie|Koła Polskiego]]. Angażował się w działalność organizacji rolniczych. Od 1900 działał w nowo powstałej Spółce Rolniczej Piotrkowskiej, a od 1902 zasiadał w jej zarządzie. Był także członkiem Towarzystwa Rolniczego Piotrkowskiego – pracował najpierw w Komisji Leśnej. Kao poseł podpisał oświadczenie 27 członków Dumy Państwowej Królestwa Polskiego o stosunkach z [[Imperium Rosyjskie|Cesarstwem Rosyjskim]] z dnia 23 kwietnia 1906 roku. Jego aktywność jako posła nie była jednak znacząca. Po zakończeniu kadencji kontynuował pracę w organizacjach ziemiańskich. Pod koniec życia, w okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]], powołano go na stanowisko prezesa Klubu Polskiego w Piotrkowie. ''[[Tadeusz Walicki|Czytaj więcej…]]''
|3=<!--Propozycja na środę 28 czerwca --> [[Plik:Grób prof. Haliny Zdebskiej-Biziewskiej.jpg|100px|right]]
|3=<!--Propozycja na środę 5 lipca --> [[Plik:'Reina Regente.' (Spanish Navy) (15031981896).jpg|100px|right]]
'''[[Reina Regente (1887)|Reina Regente]]''' – [[Hiszpania|hiszpański]] [[krążownik pancernopokładowy]] z końca XIX wieku, zbudowany w Wielkiej Brytanii, główny okręt składającego się z trzech jednostek typu ''[[Krążowniki typu Reina Regente|Reina Regente]]''. Klasyfikowany jako krążownik pancernopokładowy I [[rangi okrętów|rangi]]. [[Wodowanie|Wodowany]] w 1887 roku, [[Podniesienie bandery|wszedł do służby]] w 1888 roku. Okręt miał [[wyporność]] około 5000 ton, a jego uzbrojenie główne składało się z czterech armat [[Kaliber broni|kalibru]] 240&nbsp;mm i sześciu armat kalibru 120&nbsp;mm. Napędzały go [[Maszyna parowa|maszyny parowe]], pozwalając na osiąganie prędkości ponad 20 [[węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]]. 10 marca 1895 roku okręt zatonął z całą 412-osobową załogą podczas [[sztorm]]u. Poszukiwania okrętu nie przyniosły skutku, jedynie później morze wyrzuciło drobne szczątki mogące pochodzić z okrętu oraz ciało prawdopodobnie jego marynarza. Jeszcze w tym samym roku zdecydowano zbudować w Hiszpanii [[Reina Regente (1906)|drugi krążownik]] o tej nazwie, według poprawionych planów, którego stępkę położono w grudniu 1895 roku. ''[[Reina Regente (1887)|Czytaj więcej…]]''
'''[[Halina Zdebska-Biziewska]]''' (ur. [[21 maja]] [[1960]] w [[Ryglice|Ryglicach]], zm. [[17 marca]] [[2018]] w [[Kraków|Krakowie]]) – polska działaczka sportowa i olimpijska, [[Habilitacja|doktor habilitowana]] nauk o kulturze fizycznej, w latach 2013–2018 przewodnicząca Klubu Fair Play [[Polski Komitet Olimpijski|Polskiego Komitetu Olimpijskiego]]. W szkole średniej rozpoczęła regularne treningi [[Piłka siatkowa|siatkówki]] w [[Korona Kraków|Koronie Kraków]]. Podczas studiów reprezentowała [[AZS-AWF Kraków]], a po ich zakończeniu została trenerem grupy juniorów, nie zaprzestając uprawiania sportu. Po uzyskaniu stopnia doktora pracowała jako adiunkt w Katedrze Teorii i Metodyki Siatkówki AWF w Krakowie. Była ekspertem w Ośrodku Szkolenia Menedżerów [[Wyższa Szkoła – Edukacja w Sporcie w Warszawie|Wyższej Szkoły Edukacja w Sporcie w Warszawie]]. Współpracowała z licznymi czasopismami, na łamach których w latach 1994–2005 opublikowała ponad dwieście autorskich tekstów. Przez lata związana także z Salezjańską Organizacją Sportową RP, do wydawnictw której pisała artykuły oraz recenzje. ''[[Halina Zdebska-Biziewska|Czytaj więcej…]]''
|4=<!--Propozycja na czwartek 29 czerwca --> [[Plik:Simsadus- London; The American navy in Europe (1920) (14580064668 - UC 56).jpg|100px|right]]
|4=<!--Propozycja na czwartek 6 lipca --> [[Plik:Budynek Miejskiej Kasy Oszczędnościowej w Tarnowie - 18.jpg|100px|right]]
'''[[Budynek Kasy Oszczędności w Tarnowie]]''' – [[Zabytek nieruchomy|zabytkowy]] budynek znajdujący się przy [[Ulica Wałowa w Tarnowie|ulicy Wałowej]] 10 w [[Tarnów|Tarnowie]], który powstał w latach 1880–1882 dla Miejskiej Kasy Oszczędności; do lat 50. XX w. mieściła się tu jej siedziba. Pełnił także funkcję centrum kulturalnego miasta: w reprezentacyjnej sali balowej Towarzystwa Kasynowego, zwanej ''Salą Lustrzaną'', organizowano uroczyste wydarzenia okolicznościowe. W budynku mieści się siedziba Tarnowskiego Centrum Przedsiębiorczości, natomiast w Sali Lustrzanej odbywają się wydarzenia okolicznościowe oraz sesje Rady Miasta Tarnowa. Obiekt jest przykładem XIX-wiecznej budowli w stylu [[neorenesans]]owym lub [[Eklektyzm|eklektycznym]] z neorenesansowymi dekoracjami. Jest dwukondygnacyjny, murowany z [[Cegła|cegły]] oraz [[Piwnica|podpiwniczony]], skonstruowany na planie litery „[[L]]” z dwóch przenikających się brył. Obok głównego wejścia do budynku zlokalizowana jest [[Ławeczka Poetów w Tarnowie|Ławeczka Poetów]]. ''[[Budynek Kasy Oszczędności w Tarnowie|Czytaj więcej…]]''
'''[[SM UC-67]]''' – [[Cesarstwo Niemieckie|niemiecki]] [[podwodny stawiacz min]] z okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]], jedna z 64 jednostek typu ''UC&nbsp;II''. [[Wodowanie|Zwodowany]] w sierpniu 1916 roku w stoczni [[Blohm + Voss|Blohm&nbsp;&&nbsp;Voss]] w [[Hamburg]]u, został przyjęty do służby w [[Kaiserliche Marine]] w grudniu 1916 roku. Przebazowany na [[Morze Śródziemne]] został nominalnie wcielony w skład [[Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine]] pod nazwą U-91, pływając w składzie Flotylli Pola. W czasie służby operacyjnej okręt odbył 11 patroli bojowych, w wyniku których zatonęły 53 statki o łącznej [[Pojemność brutto|pojemności]] {{formatnum:93284}}&nbsp;[[Tona rejestrowa|BRT]] i okręt o [[Wyporność|wyporności]] 834&nbsp;[[Tona|tony]], zaś trzy statki o łącznej pojemności {{formatnum:8249}}&nbsp;BRT zostały uszkodzone. 16 stycznia 1919 roku SM UC-67 został poddany [[Wielka Brytania|Brytyjczykom]] w wyniku podpisania [[Rozejm w Compiègne (1918)|rozejmu w Compiègne]], a następnie [[Stocznia złomowa|złomowany]] w latach 1919–1920. ''[[SM UC-67|Czytaj więcej…]]''
|5=<!--Propozycja na piątek 30 czerwca [[Plik:|100px|right]] -->
|5=<!--Propozycja na piątek 7 lipca --> [[Plik:Shul in Izhbitza.jpg|100px|right]]
'''[[Getto tranzytowe w Izbicy]]''' – [[Getto żydowskie|getto dla ludności żydowskiej]] utworzone przez [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupantów niemieckich]] w [[Izbica (miasto)|Izbicy]]. W czasie okupacji w mieście nie funkcjonowała zamknięta dzielnica żydowska, w której ludność żydowska pozostawałaby ściśle odizolowana od ludności chrześcijańskiej. Niemniej ze względu na położenie przy linii kolejowej oraz fakt, że zdecydowaną większość mieszkańców stanowili [[Żydzi]], Izbica od początku była postrzegana przez [[III Rzesza|Niemców]] jako „żydowskie miasto”. Już pod koniec 1939 roku wybrano ją na jedno z miejsc koncentracji Żydów, których wysiedlono z innych regionów okupowanej Polski. Z kolei w marcu 1942 roku, wraz z rozpoczęciem [[Einsatz Reinhardt|akcji „Reinhardt”]] utworzono tam „getto tranzytowe”, służące jako miejsce tymczasowego osiedlenia Żydów przed wywózką do [[Obóz zagłady|obozów zagłady]]. Między marcem a czerwcem 1942 roku do Izbicy przywieziono około 12–14 tys. Żydów z [[Niemcy|Niemiec]], [[Austria|Austrii]], [[Protektorat Czech i Moraw|Protektoratu Czech i Moraw]] oraz marionetkowego [[Republika Słowacka (1939–1945)|państwa słowackiego]]. Z kolei jesienią 1942 roku Izbica stała się miejscem koncentracji Żydów z powiatów [[Powiat krasnostawski|krasnostawskiego]] oraz [[Powiat zamojski|zamojskiego]]. Getto tranzytowe w Izbicy istniało do listopada 1942 roku, a „getto szczątkowe” – do kwietnia 1943 roku. Przeszło przezeń około 20–26 tys. osób, spośród których niemal wszyscy zmarli lub zostali zamordowani. ''[[Getto tranzytowe w Izbicy|Czytaj więcej…]]''
'''[[Traiano Provana]]''' (ur. ?, zm. przed [[1567]] lub w [[1568]] w [[Kraków|Krakowie]]) – [[Włosi|włoski]] szlachcic z [[Piemont]]u, [[sekretarz królewski]] [[Bona Sforza|Bony]], [[Zygmunt I Stary|Zygmunta I Starego]] oraz [[Zygmunt II August|Zygmunta II Augusta]]. Przyjechał do [[Korona Królestwa Polskiego|Polski]] w latach 30., trafił na dwór królewski, gdzie pełnił obowiązki jednego z sekretarzy. W latach 50. odbywał misje dyplomatyczne na południu Włoch, jak i na obszarze państwa polsko-litewskiego. W 1557 roku, wraz z bratem [[Prospero Provana|Prosperem]], uzyskał [[indygenat]]. Od Zygmunta Augusta otrzymał majątek ziemski, który stopniowo rozwijał. Rozbudował obiekty gospodarskie, wzniósł także nowy dwór oraz rozwijał hodowlę ryb i uprawę chmielu dla własnego browaru. Był [[Kalwinizm|kalwinem]], aktywnym w środowisku reformacyjnym. W kwietniu 1559 roku kościół w [[Łętkowice|Łętkowicach]] zamienił na [[zbór]], sprowadzając tam jako [[Minister (duchowny)|ministra]] Francesca Capitellisa. Wydarzenie to stało się głośnym, zaniepokojenie nim wyrażał [[Stanisław Hozjusz]]. Oburzenie tolerowaniem tego postępku wyraził papież, za pośrednictwem wiceprotektora Polski kardynała [[Giacomo Puteo|Giacoma Putea]]. ''[[Traiano Provana|Czytaj więcej…]]''
|6=<!--Propozycja na sobotę 1 lipca --> [[Plik:Тур на шляху до Говерли.jpg|100px|right]]
|6=<!--Propozycja na sobotę 8 lipca --> [[Plik:Тур на шляху до Говерли.jpg|100px|right]]
'''[[Główny Szlak Karpacki]]''' – liczący prawdopodobnie około 830 km pieszy [[szlak turystyczny]] łączący w [[Historia Polski (1918–1939)|okresie międzywojennym]] [[Beskid Śląski]] z [[Góry Czywczyńskie|Górami Czywczyńskimi]]. Znakowana na czerwono ścieżka stanowiła najdłuższy ciągły szlak nie tylko [[II Rzeczpospolita|ówczesnej Polski]], ale także [[Europa|Europy]] i przebiegała wzdłuż całego odcinka polskich [[Karpaty|Karpat]]. Pozostałością jego zachodniego fragmentu – częściowo pokrywającą się z trasą pierwowzoru – jest obecnie [[Główny Szlak Beskidzki]] kończący się po stronie wschodniej w [[Wołosate]]m w pobliżu [[Granica polsko-ukraińska|granicy polsko-ukraińskiej]]. Przebieg Głównego Szlaku Karpackiego na granicznym odcinku biegnącym przez [[Beskid Niski]] oraz [[Bieszczady Zachodnie]] powtarza współcześnie [[Niebieski szlak turystyczny Rzeszów – Grybów|szlak Rzeszów – Grybów]]. W części wschodniej fragmenty dawnego szlaku głównego pokrywają się z ukraińskimi szlakami [[Wschodniokarpacki Szlak Turystyczny|Wschodniokarpackim]] oraz [[Zakarpacki Szlak Turystyczny|Zakarpackim]]. ''[[Główny Szlak Karpacki|Czytaj więcej…]]''
'''[[Główny Szlak Karpacki]]''' – liczący prawdopodobnie około 830 km pieszy [[szlak turystyczny]] łączący w [[Historia Polski (1918–1939)|okresie międzywojennym]] [[Beskid Śląski]] z [[Góry Czywczyńskie|Górami Czywczyńskimi]]. Znakowana na czerwono ścieżka stanowiła najdłuższy ciągły szlak nie tylko [[II Rzeczpospolita|ówczesnej Polski]], ale także [[Europa|Europy]] i przebiegała wzdłuż całego odcinka polskich [[Karpaty|Karpat]]. Pozostałością jego zachodniego fragmentu – częściowo pokrywającą się z trasą pierwowzoru – jest obecnie [[Główny Szlak Beskidzki]] kończący się po stronie wschodniej w [[Wołosate]]m w pobliżu [[Granica polsko-ukraińska|granicy polsko-ukraińskiej]]. Przebieg Głównego Szlaku Karpackiego na granicznym odcinku biegnącym przez [[Beskid Niski]] oraz [[Bieszczady Zachodnie]] powtarza współcześnie [[Niebieski szlak turystyczny Rzeszów – Grybów|szlak Rzeszów – Grybów]]. W części wschodniej fragmenty dawnego szlaku głównego pokrywają się z ukraińskimi szlakami [[Wschodniokarpacki Szlak Turystyczny|Wschodniokarpackim]] oraz [[Zakarpacki Szlak Turystyczny|Zakarpackim]]. ''[[Główny Szlak Karpacki|Czytaj więcej…]]''
|7=<!--Propozycja na niedzielę 2 lipca --> [[Plik:FranceEnglandCard2 317.jpg|100px|right]]
|7=<!--Propozycja na niedzielę 9 lipca --> [[Plik:FranceEnglandCard2 317.jpg|100px|right]]
'''[[Bitwa pod Montlhéry]]''' – nierozstrzygnięte starcie zbrojne, które miało miejsce 16 lipca 1465 roku pomiędzy wojskami [[Władcy Francji|króla Francji]] [[Ludwik XI|Ludwika XI]] a oddziałami [[Księstwo Burgundii|burgundzkimi]] pod wodzą [[Karol Śmiały|Karola Śmiałego]], [[Władcy Charolais|hrabiego Charolais]], który przystąpił do Ligi Dobra Publicznego, koalicji wielkich panów feudalnych, zbuntowanych przeciw królowi. W trakcie bitwy prawe skrzydło wojsk królewskich rozbiło lewą flankę Burgundczyków, zaś centrum pod osobistą wodzą króla odniosło podobny sukces nad centrum przeciwnika. Jednak liczniejsze oddziały burgundzkie nie uciekły z pola walki, a szanse na pełne zwycięstwo monarchy przekreśliło wycofanie się jego lewego skrzydła pod wodzą [[Karol Walezjusz (hrabia Maine)|Karola hrabiego du Maine]]. Pozostałe siły króla musiały stawić opór kontratakującym Burgundczykom z ich centrum i prawego skrzydła. Walka była zaciekła i ostatecznie nie przyniosła rozstrzygnięcia. Oddziały burgundzkie wycofały się do obozu, zaś armia Ludwika XI na pozycje wyjściowe, po czym wieczorem 16 lipca ruszyła inną drogą w stronę [[Paryż]]a. Obie strony poniosły wysokie straty w tym starciu. ''[[Bitwa pod Montlhéry|Czytaj więcej…]]''
'''[[Bitwa pod Montlhéry]]''' – nierozstrzygnięte starcie zbrojne, które miało miejsce 16 lipca 1465 roku pomiędzy wojskami [[Władcy Francji|króla Francji]] [[Ludwik XI|Ludwika XI]] a oddziałami [[Księstwo Burgundii|burgundzkimi]] pod wodzą [[Karol Śmiały|Karola Śmiałego]], [[Władcy Charolais|hrabiego Charolais]], który przystąpił do Ligi Dobra Publicznego, koalicji wielkich panów feudalnych, zbuntowanych przeciw królowi. W trakcie bitwy prawe skrzydło wojsk królewskich rozbiło lewą flankę Burgundczyków, zaś centrum pod osobistą wodzą króla odniosło podobny sukces nad centrum przeciwnika. Jednak liczniejsze oddziały burgundzkie nie uciekły z pola walki, a szanse na pełne zwycięstwo monarchy przekreśliło wycofanie się jego lewego skrzydła pod wodzą [[Karol Walezjusz (hrabia Maine)|Karola hrabiego du Maine]]. Pozostałe siły króla musiały stawić opór kontratakującym Burgundczykom z ich centrum i prawego skrzydła. Walka była zaciekła i ostatecznie nie przyniosła rozstrzygnięcia. Oddziały burgundzkie wycofały się do obozu, zaś armia Ludwika XI na pozycje wyjściowe, po czym wieczorem 16 lipca ruszyła inną drogą w stronę [[Paryż]]a. Obie strony poniosły wysokie straty w tym starciu. ''[[Bitwa pod Montlhéry|Czytaj więcej…]]''
}}
}}

Wersja z 01:17, 3 lip 2023

 Dokumentacja szablonu [odśwież]


Dzisiaj

Bagnica torfowagatunek rośliny, jedyny przedstawiciel rodzaju bagnica w monotypowej rodzinie bagnicowatych. Roślina występuje na mokradłach w strefie klimatu chłodnego półkuli północnej. W południowej części zasięgu jest reliktem glacjalnym. Na obszarach górskich sięga do ok. 2000 m n.p.m. Wymaga stanowisk podmokłych i dobrze naświetlonych, choć może się utrzymywać także w miejscach lekko zacienionych. Poziom wód musi być niezmiennie wysoki przez cały rok – roślina źle znosi nawet krótkie susze. Bagnica często tworzy zwarte skupienia. Z powodu degradacji siedlisk bagiennych roślina ta na wielu obszarach jest zagrożona, m.in. w Polsce, gdzie objęta została ochroną gatunkową. Nazwę naukową temu gatunkowi i rodzajowi nadał szwedzki botanik Karol Linneusz dla uczczenia szwajcarskiego uczonego – Jana Jakuba Scheuchzera. Czytaj więcej…

Jutro

Wołyńpolski dramat wojenny z 2016 roku w reżyserii i według scenariusza Wojciecha Smarzowskiego, opracowany na kanwie opowiadań Stanisława Srokowskiego oraz wspomnień świadków rzezi wołyńskiej w latach 1943–1944. Główny temat filmu, którym jest wspomniane ludobójstwo Polaków na Wołyniu podczas II wojny światowej, obraca się wokół postaci Polki Zofii Głowackiej (Michalina Łabacz), próbującej za wszelką cenę przetrwać mord nacjonalistów ukraińskich na Polakach. Wołyń został przeważnie pozytywnie przyjęty przez polskich krytyków. Część recenzentów podkreślała uniwersalność przesłania oraz wysokie walory artystyczne, a z entuzjazmem film przyjęły zwłaszcza środowiska prawicowo-nacjonalistyczne, zwłaszcza że premiera filmu korelowała z rewizją dotychczasowej polityki zagranicznej wobec Ukrainy. Sam reżyser – choć deklarował bezstronność w ukazywaniu konfliktu polsko-ukraińskiego – mierzył się z zarzutami podsycania wzajemnych narodowych animozji. Film okazał się wielkim sukcesem frekwencyjnym i otrzymał szereg nagród, w tym dziewięć Polskich Nagród Filmowych oraz trzy wyróżnienia na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Czytaj więcej…

Pojutrze

Reina Regentehiszpański krążownik pancernopokładowy z końca XIX wieku, zbudowany w Wielkiej Brytanii, główny okręt składającego się z trzech jednostek typu Reina Regente. Klasyfikowany jako krążownik pancernopokładowy I rangi. Wodowany w 1887 roku, wszedł do służby w 1888 roku. Okręt miał wyporność około 5000 ton, a jego uzbrojenie główne składało się z czterech armat kalibru 240 mm i sześciu armat kalibru 120 mm. Napędzały go maszyny parowe, pozwalając na osiąganie prędkości ponad 20 węzłów. 10 marca 1895 roku okręt zatonął z całą 412-osobową załogą podczas sztormu. Poszukiwania okrętu nie przyniosły skutku, jedynie później morze wyrzuciło drobne szczątki mogące pochodzić z okrętu oraz ciało prawdopodobnie jego marynarza. Jeszcze w tym samym roku zdecydowano zbudować w Hiszpanii drugi krążownik o tej nazwie, według poprawionych planów, którego stępkę położono w grudniu 1895 roku. Czytaj więcej…

Za 3 dni

Budynek Kasy Oszczędności w Tarnowiezabytkowy budynek znajdujący się przy ulicy Wałowej 10 w Tarnowie, który powstał w latach 1880–1882 dla Miejskiej Kasy Oszczędności; do lat 50. XX w. mieściła się tu jej siedziba. Pełnił także funkcję centrum kulturalnego miasta: w reprezentacyjnej sali balowej Towarzystwa Kasynowego, zwanej Salą Lustrzaną, organizowano uroczyste wydarzenia okolicznościowe. W budynku mieści się siedziba Tarnowskiego Centrum Przedsiębiorczości, natomiast w Sali Lustrzanej odbywają się wydarzenia okolicznościowe oraz sesje Rady Miasta Tarnowa. Obiekt jest przykładem XIX-wiecznej budowli w stylu neorenesansowym lub eklektycznym z neorenesansowymi dekoracjami. Jest dwukondygnacyjny, murowany z cegły oraz podpiwniczony, skonstruowany na planie litery „L” z dwóch przenikających się brył. Obok głównego wejścia do budynku zlokalizowana jest Ławeczka Poetów. Czytaj więcej…

Za 4 dni

Getto tranzytowe w Izbicygetto dla ludności żydowskiej utworzone przez okupantów niemieckich w Izbicy. W czasie okupacji w mieście nie funkcjonowała zamknięta dzielnica żydowska, w której ludność żydowska pozostawałaby ściśle odizolowana od ludności chrześcijańskiej. Niemniej ze względu na położenie przy linii kolejowej oraz fakt, że zdecydowaną większość mieszkańców stanowili Żydzi, Izbica od początku była postrzegana przez Niemców jako „żydowskie miasto”. Już pod koniec 1939 roku wybrano ją na jedno z miejsc koncentracji Żydów, których wysiedlono z innych regionów okupowanej Polski. Z kolei w marcu 1942 roku, wraz z rozpoczęciem akcji „Reinhardt” utworzono tam „getto tranzytowe”, służące jako miejsce tymczasowego osiedlenia Żydów przed wywózką do obozów zagłady. Między marcem a czerwcem 1942 roku do Izbicy przywieziono około 12–14 tys. Żydów z Niemiec, Austrii, Protektoratu Czech i Moraw oraz marionetkowego państwa słowackiego. Z kolei jesienią 1942 roku Izbica stała się miejscem koncentracji Żydów z powiatów krasnostawskiego oraz zamojskiego. Getto tranzytowe w Izbicy istniało do listopada 1942 roku, a „getto szczątkowe” – do kwietnia 1943 roku. Przeszło przezeń około 20–26 tys. osób, spośród których niemal wszyscy zmarli lub zostali zamordowani. Czytaj więcej…

Za 5 dni

Główny Szlak Karpacki – liczący prawdopodobnie około 830 km pieszy szlak turystyczny łączący w okresie międzywojennym Beskid Śląski z Górami Czywczyńskimi. Znakowana na czerwono ścieżka stanowiła najdłuższy ciągły szlak nie tylko ówczesnej Polski, ale także Europy i przebiegała wzdłuż całego odcinka polskich Karpat. Pozostałością jego zachodniego fragmentu – częściowo pokrywającą się z trasą pierwowzoru – jest obecnie Główny Szlak Beskidzki kończący się po stronie wschodniej w Wołosatem w pobliżu granicy polsko-ukraińskiej. Przebieg Głównego Szlaku Karpackiego na granicznym odcinku biegnącym przez Beskid Niski oraz Bieszczady Zachodnie powtarza współcześnie szlak Rzeszów – Grybów. W części wschodniej fragmenty dawnego szlaku głównego pokrywają się z ukraińskimi szlakami Wschodniokarpackim oraz Zakarpackim. Czytaj więcej…

Za 6 dni

Bitwa pod Montlhéry – nierozstrzygnięte starcie zbrojne, które miało miejsce 16 lipca 1465 roku pomiędzy wojskami króla Francji Ludwika XI a oddziałami burgundzkimi pod wodzą Karola Śmiałego, hrabiego Charolais, który przystąpił do Ligi Dobra Publicznego, koalicji wielkich panów feudalnych, zbuntowanych przeciw królowi. W trakcie bitwy prawe skrzydło wojsk królewskich rozbiło lewą flankę Burgundczyków, zaś centrum pod osobistą wodzą króla odniosło podobny sukces nad centrum przeciwnika. Jednak liczniejsze oddziały burgundzkie nie uciekły z pola walki, a szanse na pełne zwycięstwo monarchy przekreśliło wycofanie się jego lewego skrzydła pod wodzą Karola hrabiego du Maine. Pozostałe siły króla musiały stawić opór kontratakującym Burgundczykom z ich centrum i prawego skrzydła. Walka była zaciekła i ostatecznie nie przyniosła rozstrzygnięcia. Oddziały burgundzkie wycofały się do obozu, zaś armia Ludwika XI na pozycje wyjściowe, po czym wieczorem 16 lipca ruszyła inną drogą w stronę Paryża. Obie strony poniosły wysokie straty w tym starciu. Czytaj więcej…

Zobacz też