Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne techniczne |
wymiana cotygodniowa |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 8 maja --> [[Plik:Lux Radio Theatre 1948.jpg|100px|right]] |
||
'''''[[Lux Radio Theatre]]''''' – amerykańska seria [[Antologia|antologii]] [[radio]]wych emitowana pierwotnie w NBC Blue Network (1934–1935), a następnie w CBS Radio (1935–1954) oraz NBC Radio (1954–1955). Początkowo, przez pierwsze dwa sezony, [[Audycja radiowa|program]] zajmował się adaptacją sztuk wystawianych na [[Nowy Jork|nowojorskim]] [[Broadway (teatr)|Broadwayu]], nim zaczął prezentować również wersje [[film]]owe. Występy trwały godzinę i odbywały się w studiu z udziałem publiczności. Audycja ''Lux Radio Theatre'' uchodziła za najważniejszą serię antologii radiowych, nadawaną przez 20 lat i kontynuowaną w [[Telewizja|telewizji]] jako ''Lux Video Theatre''. Głównym sponsorem programu była marka mydła [[Lux (mydło)|Lux]], należąca do koncernu [[Unilever]]. Na ogólnokrajową popularność audycji, której liczba słuchaczy – według danych – wahała się w przedziale od 30 do 40 milionów, istotny wpływ miała postać drugiego gospodarza programu, cieszącego się uznaniem publiczności [[Cecil B. DeMille|Cecila B. De Mille’a]], amerykańskiego filmowca. W 1942 roku, za „wybitną rozrywkę w dramacie”, program ''Lux Radio Theatre'' został uhonorowany [[Peabody Award]]. ''[[Lux Radio Theatre|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[Madame Butterfly]]''''' – [[opera]] w trzech aktach [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniego]] z 1904 roku na podstawie noweli ''Madame Butterfly'' amerykańskiego prawnika oraz pisarza, Johna Luthera Longa. Akcja rozgrywa się w [[Nagasaki]] w 1904 roku. Opera przedstawia historię japońskiej dziewczyny, która bierze ślub z amerykańskim oficerem marynarki wojennej. Krótko po ceremonii oficer odpływa do swojej ojczyzny, zostawiając żonę samą i obiecując jej, że kiedyś wróci. Do ważniejszych arii zalicza się ''[[Un bel dì, vedremo]]''. Światowa [[prapremiera]] odbyła się 17 lutego 1904 roku w [[Mediolan|mediolańskiej]] [[La Scala|La Scali]] pod dyrekcją [[Cleofonte Campanini|Cleofonte Campaniniego]]. Opera spotkała się z negatywnym odbiorem u krytyków. Kilka miesięcy później, po naniesieniu poprawek, miała miejsce druga premiera, która spotkała się z uznaniem publiczności. ''Madame Butterfly'' jest jedną z najczęściej wystawianych oper na świecie i była wielokrotnie ekranizowana. ''[[Madame Butterfly|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|2=<!--Propozycja na wtorek |
|2=<!--Propozycja na wtorek 9 maja --> [[Plik:В Ромашкино на месте расстрела евреев открыли памятный знак, 2014, 02.jpg|right|100px]] |
||
'''[[Zagłada Żydów na Krymie]]''' – [[Ludobójstwo|eksterminacja]] ludności żydowskiej zamieszkującej [[Półwysep Krymski]] dokonana przez [[III Rzesza|okupantów niemieckich]] w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Gdy jesienią 1941 roku [[Kampania krymska|11. Armia zajęła większą część Krymu]], pod niemiecką okupacją znalazło się około 40 tys. Żydów. Kolejne cztery tysiące wpadły w ręce Niemców po [[Oblężenie Sewastopola (1941–1942)|upadku Sewastopola]] w lipcu 1942 roku. [[Einsatzgruppen|Einsatzgruppe D]], która podążała w ślad za oddziałami [[11 Armia (III Rzesza)|11. Armii]], niezwłocznie przystąpiła do ich eksterminacji. Na Krymie utworzono zaledwie cztery [[Getto żydowskie|getta]] i obozy zbiorcze dla Żydów, z których wszystkie poza jednym zostały zlikwidowane w przeciągu kilku tygodni. W pozostałych miastach oraz na obszarach wiejskich masowe egzekucje odbywały się zasadniczo bez etapów pośrednich. Dokonywano ich rękoma funkcjonariuszy [[Sicherheitsdienst|SD]] oraz [[Sicherheitspolizei|SiPo]], przy aktywnym wsparciu ze strony [[Wehrmacht]]u, sojuszniczej armii [[Rumunia|rumuńskiej]] oraz miejscowych [[Kolaboracja pod okupacją niemiecką podczas II wojny światowej|kolaborantów]]. Do połowy lipca 1942 roku zostało zamordowanych około 44 tys. krymskich Żydów. Nie więcej niż kilkuset zdołało doczekać nadejścia [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] wiosną 1944 roku. ''[[Zagłada Żydów na Krymie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Aleksander Ford]]''' (ur. [[24 listopada]] [[1908]] w [[Kijów|Kijowie]], zm. [[4 kwietnia]] [[1980]] w [[Naples]]) – [[Polska|polski]] [[reżyser filmowy]] i [[scenarzysta]] pochodzenia [[Historia Żydów w Polsce|żydowsko]]-[[Rosjanie|rosyjskiego]], komandor [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]]. Zaczynał swoją karierę od nakręcenia kilku filmów krótkometrażowych, jednak za jego pierwszy wybitny film uchodzi – obecnie zaginiony – ''[[Legion ulicy]]'' z 1932 roku. Po sukcesie artystycznym tegoż Ford próbował bezskutecznie realizować ambitne filmy o tematyce społecznej, które były przemontowywane przez polskich producentów. Najwartościowszym zachowanym filmem Forda z okresu międzywojennego była ''[[Droga młodych]]'', niedopuszczony do rozpowszechniania przez [[Sanacja|sanacyjną]] cenzurę dokument o żydowskim sanatorium. [[II wojna światowa|II wojnę światową]] przetrwał w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], skąd w szeregach [[1 Warszawska Dywizja Piechoty|1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki]] dotarł do Polski, gdzie nakręcił pierwszy dokument poświęcony obozowi zagłady. W 1969 roku, z powodu rozpoczętej rok wcześniej [[Marzec 1968|nagonki antysemickiej]], wyjechał z Polski, a za granicą nie odniósł sukcesów artystycznych. ''[[Aleksander Ford|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|3=<!--Propozycja na środę |
|3=<!--Propozycja na środę 10 maja --> [[Plik:Hércules nuevo.jpg|100px|right]] |
||
'''[[ARA Hércules (1972)|ARA Hércules]]''' – [[Argentyna|argentyński]] [[niszczyciel rakietowy]] brytyjskiego [[Niszczyciele rakietowe typu 42|typu 42]], znajdujący się w służbie od 1976 roku. Był jednym z dwóch niszczycieli tego typu w [[Armada de la República Argentina|Marynarce Wojennej Argentyny]]. Brał udział w [[Wojna o Falklandy-Malwiny|wojnie o Falklandy-Malwiny]]. Po przebudowie w 2000 roku został przeklasyfikowany na szybki [[transportowiec]] uniwersalny. Nosił kolejno [[Numer burtowy|numery taktyczne]]: 28, D-1, B-52. [[Wyporność]] pełna okrętu wynosi 4100 [[tona#Długa_tona|ts]], napędzają go [[turbina gazowa|turbiny gazowe]], pozwalające na osiąganie prędkości do 30 [[węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]]. Główne uzbrojenie stanowiła wyrzutnia pocisków przeciwlotniczych średniego zasięgu [[Sea Dart]], cztery wyrzutnie pocisków przeciwokrętowych [[Exocet]] oraz jedno [[działo uniwersalne]] [[Kaliber broni|kalibru]] 114 mm. Okręt przenosił jeden [[śmigłowiec]], a po przebudowie na szybki transportowiec, z usuniętym uzbrojeniem rakietowym, dwa śmigłowce służące do transportu [[Piechota morska|piechoty morskiej]]. ''[[ARA Hércules (1972)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Funt palestyński]]''' – [[waluta]] będąca oficjalnym [[Środek płatniczy|środkiem płatniczym]] w [[Palestyna (mandat)|Mandacie Palestyny]] w latach 1927–1948, [[Transjordania|Transjordanii]] i [[Izrael]]u, a także tymczasowo na [[Cypr]]ze. W okresie mandatu za politykę pieniężną odpowiadała Palestine Currency Board. Emitowała ona banknoty o nominałach: 500 milów, 1 funt, 5, 10, 50 oraz 100 funtów. Emitowane monety były w następujących nominałach: 1 mil, 2 mile, 5, 10, 20, 50 oraz 100 milów. Po powstaniu Izraela emitentem banknotów, na podstawie specjalnej umowy z rządem, został [[Bank Leumi|Anglo-Palestine Bank]]. Na banknotach stosowano zmienioną, hebrajską nazwę waluty, a nie oficjalną z czasów mandatu brytyjską. Nominały obejmowały: 500 milów, 1 funta, 5, 10 oraz 50 funtów. W przypadku monet wyemitowano tylko jeden nominał 25 milów. W Transjordanii funt został zastąpiony w 1949 roku [[Dinar jordański|dinarem]], w Izraelu w 1952 roku [[Funt izraelski|funtem izraelskim]], a na Cyprze w 1942 roku powrócono do [[Funt cypryjski|funta cypryjskiego]]. ''[[Funt palestyński|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|4=<!--Propozycja na czwartek |
|4=<!--Propozycja na czwartek 11 maja --> [[Plik:Long-nosed mongoose (without bg).png|100px|right]] |
||
'''[[Mangusta nosata]]''' – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[ssaki|ssaka]] z [[rodzina (biologia)|podrodziny]] [[Herpestinae]] w obrębie [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[mangustowate|mangustowatych]]. Mały ssak drapieżny o długości ciała wraz z ogonem dochodzącej do 103 cm występujący w [[Afryka Zachodnia|Afryce Zachodniej]] ioraz [[Afryka Środkowa|Środkowej]]. Zamieszkuje lasy do wysokości 640 m [[n.p.m.]] Prowadzi dzienny tryb życia. Żywi się [[bezkręgowce|bezkręgowcami]] i małymi [[kręgowce|kręgowcami]]. Okres godowy i rozród słabo poznane. Joel Asaph Allen w 1924 roku raportował trzy młode w miocie Według [[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody]] nie jest zagrożony wyginięciem. Do niedawna mangusty nosate uważano za bardzo rzadkie, o czym miały świadczyć niewielka liczba okazów znajdujących się w muzeach i ogólny brak badań. W południowo-zachodniej [[Republika Środkowoafrykańska|Republice Środkowoafrykańskiej]] jest to jednak najliczniejszy mały drapieżnik. Na innych obszarach zwierzęta te nie występują tak licznie, jak inne leśne drapieżniki. ''[[Mangusta nosata|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[Alternatywy 4]]''''' – polski [[serial komediowy]] z 1983 roku w reżyserii [[Stanisław Bareja|Stanisława Barei]], emitowany premierowo przez [[TVP1|Program Pierwszy Telewizji Polskiej]] od 30 września do 25 listopada 1986 roku. Treścią serialu są zmagania lokatorów tytułowego [[Warszawa|warszawskiego]] [[Blok mieszkalny|bloku]] z gospodarzem Stanisławem Aniołem ([[Roman Wilhelmi]]), który w imię własnych ambicji próbuje im utrudnić życie. W zamierzeniu twórców, serial ''Alternatywy 4'' miał przedstawiać zbiorowy portret społeczeństwa [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej]], na przykładzie mieszkańców bloku osiedlowego w Warszawie. Za scenariusz do ''Alternatyw 4'' odpowiadali [[Janusz Płoński]] oraz [[Maciej Rybiński (dziennikarz)|Maciej Rybiński]], a Bareja uzupełnił scenopis o własne pomysły. Produkcja ''Alternatyw 4'' rozpoczęła się jeszcze przed wprowadzeniem [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego w Polsce]]. Gdy serial pomimo różnych perturbacji został ukończony w 1983 roku, na skutek działań [[Cenzura w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|cenzury]] jego emisja była wstrzymywana przez ponad trzy lata. Mimo to po Polsce kopie serialu krążyły w nielegalnym obiegu, w postaci nagrań na kasetach [[wideo]]. Ostatecznie cenzura ustąpiła, aczkolwiek z oryginalnej wersji na potrzeby premierowej emisji usunięto sceny, które cenzorzy odebrali jako zbyt prześmiewcze i krytyczne względem [[Socjalizm w Polsce|socjalistycznej]] rzeczywistości. ''[[Alternatywy 4|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|5=<!--Propozycja na piątek |
|5=<!--Propozycja na piątek 12 maja --> [[Plik:Aleksander Ford gwiazda Lodz.jpg|100px|right]] |
||
'''''[[Nie miała baba kłopotu]]''''' – polski czarno-biały [[film komediowy]] z 1935 roku w reżyserii [[Aleksander Ford|Aleksandra Forda]] oraz [[Michał Waszyński|Michała Waszyńskiego]] na podstawie [[scenariusz|scenariusza]] Andrzeja Łomakowskiego, w opracowaniu literackim [[Napoleon Sądek|Napoleona Sądka]] i dialogami [[Konrad Tom|Konrada Toma]]. Produkcja miała ukazać podmiejskie letniska i pensjonaty w krzywym zwierciadle. ''Nie miała baba kłopotu'' przedstawia losy jednego z pensjonatów dla arystokratów, założonego przez nowobogackie małżeństwo Boczków, chcących nawiązać kontakty towarzyskie z wyższymi sferami. Do ośrodka przyjeżdża zadłużony młodzieniec Janusz, fałszywie podający się za hrabiego, i zakochuje się w córce Boczków. Okazuje się również właścicielem losu loteryjnego wartego 1 milion złotych. Film został negatywnie przyjęty przez krytyków, którzy mieli wiele uwag do scenariusza niskiej jakości, słabej reżyserii, zdjęć oraz gry aktorskiej. ''[[Nie miała baba kłopotu|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Płaszczanica]]''' – bogato zdobiona, haftowana lub malowana tkanina liturgiczna z przedstawieniem umarłego [[Jezus Chrystus|Jezusa Chrystusa]] i osób otaczających jego ciało. Na obrzeżach płótna umieszczona jest fraza w [[Język cerkiewnosłowiański|języku cerkiewnosłowiańskim]]: ''Dostojny Józef zdjąwszy z drzewa przeczyste Ciało Twoje, całunem czystym owinął i wonnościami namaściwszy, w nowym złożył grobie'' lub: ''W grobie ciałem, w otchłani duszą jako Bóg, w raju zaś z łotrem, na tronie z Ojcem i Duchem byłeś Chryste, wszystko napełniający, Ty, którego żadne słowo opisać nie może''. W [[Ryt bizantyjski|obrządku wschodnim]] płaszczanica występuje w liturgii [[Wielki Piątek|Wielkiego Piątku]] oraz [[Wielka Sobota|Wielkiej Soboty]]. Symbolizuje grób Jezusa, który w chrześcijaństwie jest miejscem [[Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa|zmartwychwstania]], i przybliża wiernym [[misterium paschalne]]. Na wprowadzenie płaszczanicy do liturgii chrześcijańskiej, a także na niesiony przez nią przekaz ikonograficzny, wpływ wywarł [[Kult religijny|kult]] [[Całun Turyński|Całunu Turyńskiego]]. ''[[Płaszczanica|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|6=<!--Propozycja na sobotę |
|6=<!--Propozycja na sobotę 13 maja --> [[Plik:Thermidor, Floréal, Ventose dans le port Le Havre (cropped).png|100px|right]] |
||
'''[[Thermidor (1909)|Thermidor]]''' – [[III Republika Francuska|francuski]] oceaniczny [[okręt podwodny]] z okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]], jedna z 18 zbudowanych jednostek typu ''[[Okręty podwodne typu Pluviôse|Pluviôse]]''. Okręt [[Wyporność|wypierał]] 396 ton w położeniu nawodnym i 551 ton pod wodą, a jego główną bronią było sześć [[Torpeda|torped]] [[Kaliber broni|kalibru]] 450 mm wystrzeliwanych z sześciu zewnętrznych [[Wyrzutnia torpedowa|wyrzutni]]. Napędzana [[Maszyna parowa|maszynami parowymi]] jednostka rozwijała na powierzchni prędkość 12 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]], osiągając zasięg 1500 [[Mila morska|Mm]] przy prędkości 9 węzłów. „Thermidor” został [[Wodowanie|zwodowany]] w lipcu 1909 roku w stoczni [[Naval Group|Arsenal de Cherbourg]] w [[Cherbourg-Octeville|Cherbourgu]], a do służby w [[Marine nationale]] [[Podniesienie bandery|wcielono go]] w lipcu 1910 roku. Uczestniczył w działaniach wojennych, operując na wodach kanału [[La Manche]] oraz [[Ocean Atlantycki|Oceanie Atlantyckim]]. Jednostka została skreślona z listy floty w listopadzie 1919 roku i sprzedana w celu [[Stocznia złomowa|złomowania]] w maju 1921 roku. ''[[Thermidor (1909)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Onoklea wrażliwa]]''' – [[gatunek (biologia)|gatunek]] roślin należący do rodziny [[onokleowate|onokleowatych]]. Zazwyczaj klasyfikowany jest jako jedyny przedstawiciel rodzaju ''Onoclea''. Gatunek występuje współcześnie naturalnie w dwóch różnych odmianach we wschodniej części Ameryki Północnej i we wschodniej Azji, a jako introdukowany także w Europie. Ślady kopalne świadczą o tym, że był w przeszłości gatunkiem niemal kosmopolitycznym. Rośnie w różnych siedliskach naturalnych i antropogenicznych. Uprawiany jest jako roślina ozdobna. Bywa kłopotliwy w uprawie ze względu na ekspansywne rozrastanie się. Mimo wrażliwości liści na mróz jest ona w pełni mrozoodporna – może być z powodzeniem uprawiana w chłodnym klimacie. Liście zarodnionośne bywają stosowane jako dodatek do bukietów suchych kwiatów.[[Zarodnik|Zarodniki]] i [[gametofit]]y tego gatunku były wykorzystywane w badaniach nad wczesnymi fazami rozwoju paproci. ''[[Onoklea wrażliwa|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|7=<!--Propozycja na niedzielę |
|7=<!--Propozycja na niedzielę 14 maja [[Plik:|100px|right]] --> |
||
'''[[Irreantum]]''' – w wierzeniach [[Ruch świętych w dniach ostatnich|ruchu świętych w dniach ostatnich]] słowo mające oznaczać ''wiele wód''. Pojawia się w 1. Księdze Nefiego, pod koniec opisu ośmioletniej wędrówki [[Lehi (prorok)|Lehiego]] oraz jego rodziny przez pustkowie. Jest obiektem spekulacji mormońskich teologów, którzy wzmiankę o nim umieszczają na tak zwanych mniejszych płytach Nefiego. Przewija się też w publikacjach krytycznych wobec tej tradycji religijnej, również w związku ze swą nazwą. Przez apologetów mormonizmu utożsamiany między innymi z [[Zatoka Omańska|Zatoką Omańską]] bądź [[Zatoka Perska|Zatoką Perską]]. Językoznawcy rozważali obszernie etymologię nazwy tego obszaru. Wskazywali ogólnie na jego semickie bądź [[język egipski|egipskie]] pochodzenie, dodając, że może wywodzić się z jakiegoś języka południowosemickiego. ''[[Irreantum|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Solaris Urbino 10]]''' – niskopodłogowy [[autobus miejski]] klasy midi z serii [[Solaris Urbino]] produkowany w latach 2002–2018 przez [[Polska|polskie]] przedsiębiorstwo [[Solaris Bus & Coach]] w [[Bolechowo-Osiedle|Bolechowie-Osiedlu]]. Został zaprezentowany jako następca krótszego modelu [[Solaris Urbino 9|Urbino 9]]. Początkowo był produkowany w ramach II generacji rodziny Urbino, a od 2005 roku w ramach III generacji. Po wycofaniu z oferty w 2018 roku zastąpił go model [[Solaris Urbino 10,5|Urbino 10,5]]. Produkowano wyłącznie wersję napędzaną [[Silnik o zapłonie samoczynnym|silnikiem wysokoprężnym]]. Silnik został umieszczony w zabudowie wieżowej w tylnej części autobusu. W autobusach montowano [[Automatyczna skrzynia biegów|automatyczne skrzynie biegów]] [[Voith]] lub opcjonalnie [[ZF Friedrichshafen|ZF]] Ecolife. Tylna oś jest osią napędową. Autobus oparty jest o nadwozie samonośne ze szkieletem zbudowanym ze stali odpornej na korozję. Na szkielecie zostały zamocowane panele nadwozia ze stali nierdzewnej tego samego typu oraz aluminium. Wszystkie panele boczne oraz panele nadkoli są demontowalne, co ułatwia ewentualną wymianę po uszkodzeniu wskutek kolizji. ''[[Solaris Urbino 10|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 01:44, 8 maj 2023
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Lux Radio Theatre – amerykańska seria antologii radiowych emitowana pierwotnie w NBC Blue Network (1934–1935), a następnie w CBS Radio (1935–1954) oraz NBC Radio (1954–1955). Początkowo, przez pierwsze dwa sezony, program zajmował się adaptacją sztuk wystawianych na nowojorskim Broadwayu, nim zaczął prezentować również wersje filmowe. Występy trwały godzinę i odbywały się w studiu z udziałem publiczności. Audycja Lux Radio Theatre uchodziła za najważniejszą serię antologii radiowych, nadawaną przez 20 lat i kontynuowaną w telewizji jako Lux Video Theatre. Głównym sponsorem programu była marka mydła Lux, należąca do koncernu Unilever. Na ogólnokrajową popularność audycji, której liczba słuchaczy – według danych – wahała się w przedziale od 30 do 40 milionów, istotny wpływ miała postać drugiego gospodarza programu, cieszącego się uznaniem publiczności Cecila B. De Mille’a, amerykańskiego filmowca. W 1942 roku, za „wybitną rozrywkę w dramacie”, program Lux Radio Theatre został uhonorowany Peabody Award. Czytaj więcej…
Jutro
Zagłada Żydów na Krymie – eksterminacja ludności żydowskiej zamieszkującej Półwysep Krymski dokonana przez okupantów niemieckich w czasie II wojny światowej. Gdy jesienią 1941 roku 11. Armia zajęła większą część Krymu, pod niemiecką okupacją znalazło się około 40 tys. Żydów. Kolejne cztery tysiące wpadły w ręce Niemców po upadku Sewastopola w lipcu 1942 roku. Einsatzgruppe D, która podążała w ślad za oddziałami 11. Armii, niezwłocznie przystąpiła do ich eksterminacji. Na Krymie utworzono zaledwie cztery getta i obozy zbiorcze dla Żydów, z których wszystkie poza jednym zostały zlikwidowane w przeciągu kilku tygodni. W pozostałych miastach oraz na obszarach wiejskich masowe egzekucje odbywały się zasadniczo bez etapów pośrednich. Dokonywano ich rękoma funkcjonariuszy SD oraz SiPo, przy aktywnym wsparciu ze strony Wehrmachtu, sojuszniczej armii rumuńskiej oraz miejscowych kolaborantów. Do połowy lipca 1942 roku zostało zamordowanych około 44 tys. krymskich Żydów. Nie więcej niż kilkuset zdołało doczekać nadejścia Armii Czerwonej wiosną 1944 roku. Czytaj więcej…
Pojutrze
ARA Hércules – argentyński niszczyciel rakietowy brytyjskiego typu 42, znajdujący się w służbie od 1976 roku. Był jednym z dwóch niszczycieli tego typu w Marynarce Wojennej Argentyny. Brał udział w wojnie o Falklandy-Malwiny. Po przebudowie w 2000 roku został przeklasyfikowany na szybki transportowiec uniwersalny. Nosił kolejno numery taktyczne: 28, D-1, B-52. Wyporność pełna okrętu wynosi 4100 ts, napędzają go turbiny gazowe, pozwalające na osiąganie prędkości do 30 węzłów. Główne uzbrojenie stanowiła wyrzutnia pocisków przeciwlotniczych średniego zasięgu Sea Dart, cztery wyrzutnie pocisków przeciwokrętowych Exocet oraz jedno działo uniwersalne kalibru 114 mm. Okręt przenosił jeden śmigłowiec, a po przebudowie na szybki transportowiec, z usuniętym uzbrojeniem rakietowym, dwa śmigłowce służące do transportu piechoty morskiej. Czytaj więcej…
Za 3 dni
.png)
Mangusta nosata – gatunek ssaka z podrodziny Herpestinae w obrębie rodziny mangustowatych. Mały ssak drapieżny o długości ciała wraz z ogonem dochodzącej do 103 cm występujący w Afryce Zachodniej ioraz Środkowej. Zamieszkuje lasy do wysokości 640 m n.p.m. Prowadzi dzienny tryb życia. Żywi się bezkręgowcami i małymi kręgowcami. Okres godowy i rozród słabo poznane. Joel Asaph Allen w 1924 roku raportował trzy młode w miocie Według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody nie jest zagrożony wyginięciem. Do niedawna mangusty nosate uważano za bardzo rzadkie, o czym miały świadczyć niewielka liczba okazów znajdujących się w muzeach i ogólny brak badań. W południowo-zachodniej Republice Środkowoafrykańskiej jest to jednak najliczniejszy mały drapieżnik. Na innych obszarach zwierzęta te nie występują tak licznie, jak inne leśne drapieżniki. Czytaj więcej…
Za 4 dni
Nie miała baba kłopotu – polski czarno-biały film komediowy z 1935 roku w reżyserii Aleksandra Forda oraz Michała Waszyńskiego na podstawie scenariusza Andrzeja Łomakowskiego, w opracowaniu literackim Napoleona Sądka i dialogami Konrada Toma. Produkcja miała ukazać podmiejskie letniska i pensjonaty w krzywym zwierciadle. Nie miała baba kłopotu przedstawia losy jednego z pensjonatów dla arystokratów, założonego przez nowobogackie małżeństwo Boczków, chcących nawiązać kontakty towarzyskie z wyższymi sferami. Do ośrodka przyjeżdża zadłużony młodzieniec Janusz, fałszywie podający się za hrabiego, i zakochuje się w córce Boczków. Okazuje się również właścicielem losu loteryjnego wartego 1 milion złotych. Film został negatywnie przyjęty przez krytyków, którzy mieli wiele uwag do scenariusza niskiej jakości, słabej reżyserii, zdjęć oraz gry aktorskiej. Czytaj więcej…
Za 5 dni
.png)
Thermidor – francuski oceaniczny okręt podwodny z okresu I wojny światowej, jedna z 18 zbudowanych jednostek typu Pluviôse. Okręt wypierał 396 ton w położeniu nawodnym i 551 ton pod wodą, a jego główną bronią było sześć torped kalibru 450 mm wystrzeliwanych z sześciu zewnętrznych wyrzutni. Napędzana maszynami parowymi jednostka rozwijała na powierzchni prędkość 12 węzłów, osiągając zasięg 1500 Mm przy prędkości 9 węzłów. „Thermidor” został zwodowany w lipcu 1909 roku w stoczni Arsenal de Cherbourg w Cherbourgu, a do służby w Marine nationale wcielono go w lipcu 1910 roku. Uczestniczył w działaniach wojennych, operując na wodach kanału La Manche oraz Oceanie Atlantyckim. Jednostka została skreślona z listy floty w listopadzie 1919 roku i sprzedana w celu złomowania w maju 1921 roku. Czytaj więcej…
Za 6 dni
Irreantum – w wierzeniach ruchu świętych w dniach ostatnich słowo mające oznaczać wiele wód. Pojawia się w 1. Księdze Nefiego, pod koniec opisu ośmioletniej wędrówki Lehiego oraz jego rodziny przez pustkowie. Jest obiektem spekulacji mormońskich teologów, którzy wzmiankę o nim umieszczają na tak zwanych mniejszych płytach Nefiego. Przewija się też w publikacjach krytycznych wobec tej tradycji religijnej, również w związku ze swą nazwą. Przez apologetów mormonizmu utożsamiany między innymi z Zatoką Omańską bądź Zatoką Perską. Językoznawcy rozważali obszernie etymologię nazwy tego obszaru. Wskazywali ogólnie na jego semickie bądź egipskie pochodzenie, dodając, że może wywodzić się z jakiegoś języka południowosemickiego. Czytaj więcej…