Szablon:Dobry artykuł

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Pibwl (dyskusja | edycje) o 10:13, 4 paź 2021. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
 Dokumentacja szablonu [odśwież]


Dzisiaj

Tatra 600 Tatraplansamochód osobowy klasy wyższej produkowany przez czechosłowackie przedsiębiorstwo Tatra w latach 1948–1952. Wywodził się z przedwojennej linii luksusowych aerodynamicznych samochodów Tatry. Wyróżniał się opływowym czterodrzwiowym nadwoziem o niskim współczynniku oporu aerodynamicznego oraz silnikiem o pojemności 2 l, chłodzonym powietrzem i umieszczonym z tyłu. Prędkość maksymalna załadowanego samochodu sięgała 130 km/h. Pojazd mógł pomieścić sześć osób, w tym trzy na przedniej kanapie, lecz było to niewygodne i utrudniało operowanie biegami. W skład wyposażenia wchodził zegar przed pasażerem, a na zamówienie było montowane radio Tesla. W Czechosłowacji, po objęciu władzy przez partię komunistyczną, luksusowe samochody Tatry nie były dostępne w wolnej sprzedaży dla ludności, natomiast przede wszystkim używane były jako samochody służbowe przez władze i instytucje oraz przedsiębiorstwa państwowe i organy bezpieczeństwa. Wyprodukowany w liczbie ponad 6 tysięcy sztuk, był eksportowany do wielu krajów, w tym Polski. Czytaj więcej…

Jutro

Perła w koronie – polski film historyczno-obyczajowy z 1971 roku w reżyserii Kazimierza Kutza, drugie ogniwo tryptyku śląskiego tego samego reżysera, na które składały się także Sól ziemi czarnej oraz Paciorki jednego różańca. Film, oparty na autentycznych wydarzeniach, ukazuje losy górników strajkujących przeciwko zamknięciu należącej do niemieckich przedsiębiorców kopalni węgla kamiennego w polskiej części Górnego Śląska w latach 30. XX wieku. Perła w koronie została pozytywnie przyjęta przez krytyków oraz widzów, zdobywając szereg nagród na międzynarodowych festiwalach, a także otrzymując Grand Prix Lubuskiego Lata Filmowego. Rangę filmu po latach podkreślała Maria Lipok-Bierwiaczonek w Kwartalniku Filmowym, twierdząc, iż reżyser przywrócił Perłą w koronie godność Ślązakom, zmuszając ich do zamysłu nad własną zaniedbaną kulturą. Czytaj więcej…

Pojutrze

Akcja ratunkowa w jaskini Tham Luang – akcja poszukiwawcza i ratunkowa, która miała miejsce w dniach od 23 czerwca do 10 lipca 2018 roku, mająca na celu uwolnienie 12 chłopców w wieku 11–16 lat i ich dwudziestopięcioletniego trenera z jaskini Tham Luang w północnej Tajlandii, w prowincji Chiang Rai. Chłopcy wraz z trenerem zaginęli 23 czerwca, a nurkowie odnaleźli ich wszystkich 2 lipca. Przez kilka dni przygotowano się do operacji ratunkowej, z kilku możliwych opcji ratowniczych wybrano wyprowadzenie dzieci przez doświadczonych nurków. W trakcie przygotowań zginął jeden z nurków zaopatrujących jaskinię w tlen. Sama akcja wyprowadzenia chłopców z jaskini zakończyła się sukcesem; po trzech dniach uratowano wszystkie osoby i poddano je obserwacji szpitalnej. W całej akcji brało udział ponad 1000 żołnierzy tajlandzkich oraz eksperci z wielu krajów. Akcji ratowniczej towarzyszyło duże zainteresowanie mediów z całego świata: do Tajlandii udało się ponad 1000 dziennikarzy. Operacja została oceniona jako największa oraz najbardziej złożona akcja ratunkowa w jaskini w historii. Czytaj więcej…

Za 3 dni

Torpedowce typu Sleipner – seria norweskich okrętów z okresu II wojny światowej i powojennego, składająca się z sześciu okrętów. Klasyfikowane jako niszczyciele, w rzeczywistości odpowiadały klasie torpedowców. Pierwotne uzbrojenie artyleryjskie stanowiły trzy pojedyncze armaty morskie kalibru 100 mm Bofors. Uzbrojenie przeciwlotnicze stanowiło pojedyncze nowoczesne działko automatyczne 40 mm Bofors i dwa wkm 12,7 mm Colt. Uzbrojenie torpedowe należało jednak ocenić jako dość słabe, składające się tylko z dwóch torped kalibru 533 mm w podwójnej obrotowej wyrzutni na śródokręciu. Od 1937 roku do wybuchu wojny, do służby w marynarce Norwegii weszły cztery okręty. Po upadku Norwegii, dwa zdobyte i dwa nowo ukończone okręty wcielono do niemieckiej Kriegsmarine, natomiast jeden po ucieczce operował z portów brytyjskich. Pięć okrętów przetrwało wojnę po której powróciły do marynarki norweskiej, przeklasyfikowane na fregaty. Nie były już intensywnie używane z uwagi na zużycie mechanizmów. Wycofano je w 1959 roku, po czym złomowano. Czytaj więcej…

Za 4 dni

Dzwony z Balangiga – trzy dzwony kościelne, które zostały zagrabione przez wojska lądowe Stanów Zjednoczonych z kościoła św. Wawrzyńca w Balangiga na Filipinach. Dzwony stanowiły zdobycz wojenną – ich zabranie było konsekwencją bitwy o Balangiga, do której doszło we wrześniu 1901 roku podczas wojny filipińsko-amerykańskiej. Jeden dzwon był w posiadaniu 9 Pułku Piechoty w jego południowokoreańskiej bazie wojskowej Camp Red Cloud, a dwa pozostałe znajdowały się w Bazie Sił Powietrznych im. Francisa E. Warrena w Cheyenne. Przedstawiciele Kościoła katolickiego na Filipinach, władze Filipin oraz mieszkańcy Balangiga starali się odzyskać dzwony od końca lat 50., ale ich wysiłki były nieskuteczne. Postęp w negocjacjach osiągnięto w sierpniu 2018 roku, dzwony zaś powróciły na Filipiny 11 grudnia 2018 roku, po 117 latach od ich zagarnięcia. Czytaj więcej…

Za 5 dni

Mrówkożer workowatygatunek ssaka, jedynego przedstawiciela rodzaju mrówkożer oraz rodziny mrówkożerowatych. Żyje współcześnie na niewielkim obszarze w południowo-zachodniej Australii Zachodniej, poza tym introdukowany w innych częściach Australii. Pierwotnie gatunek występował na rozległych obszarach południowej Australii, ale od XIX wieku jego areał został zredukowany z powodu zmian w środowisku powodowanych przez człowieka, w szczególności z powodu introdukcji lisa rudego. Jeden z dwóch podgatunków, zasiedlający środkową i wschodnią część kontynentu w międzyczasie wymarł. Mrówkożer związany jest współcześnie z lasami eukaliptusowymi, wcześniej obserwowany był w różnych formacjach. Spożywa głównie termity. Samica nie ma torby lęgowej. Zwierzę jest łatwe do rozpoznania z powodu charakterystycznych pasów na grzbiecie. Czytaj więcej…

Za 6 dni

Boophonerodzaj roślin z rodziny amarylkowatych, obejmujący dwa gatunki, występujące naturalnie w Afryce na obszarze od południowego Sudanu do Republiki Południowej Afryki. Boophone disticha jest jedną z roślin cebulowych najczęściej stosowanych do celów leczniczych przez rdzenną ludność południowej Afryki. Rysunki tych roślin obecne są już w malowidłach skalnych. Pod koniec XX wieku odkryto w Prowincji Przylądkowej Wschodniej szczątki człowieka z ludu Khoisan zmumifikowanego z łuskami cebul Boophone disticha. Cebule są bardzo trujące, działają drażniąco na skórę. Napary z cebul przyjmowane doustnie powodują uspokojenie, znieczulenie, omamy wzrokowe, irracjonalne zachowanie, a w większych dawkach śpiączkę oraz śmierć. Rośliny te są stosowane również w celach rytualnych i jako narkotyk. Cieszą się szczególnie wysokim statusem u ludu Soto. W języku soto październik nazywa się mphalane-es-leshoma, co oznacza: okres kwitnienia Boophone disticha. Czytaj więcej…

Zobacz też