Szablon:Dobry artykuł

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Polimerek (dyskusja | edycje) o 00:48, 1 kwi 2019. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
 Dokumentacja szablonu [odśwież]

Dzisiaj

Kurwa – najczęściej używany polski wulgaryzm, wykorzystywany również jako przekleństwo. Występuje w wielu funkcjach. Jest produktywny słowotwórczo, obfituje w słowa pochodne, eufemizmy i derywaty. Słowo pochodzi z języka prasłowiańskiego, w mianowniku brzmiało *kury, a w dopełniaczu *kurъve. Pierwotne słowo oznaczało prawdopodobnie kurę lub kokoszkę. Według prof. Walerego Pisarka słowo powstało od *kurъ w znaczeniu kogut, a jego użycie w stosunku do lubieżnej kobiety powstało przez analogię do jego zachowania. We współczesnej formie funkcjonuje od XV wieku; wielokrotnie i aż po czasy współczesne pojawia się w literaturze i innych kontekstach kulturowych. Jako wulgaryzm jego publiczne użycie może być karane sądownie. Słowo występuje również w innych językach. Czytaj więcej…

Jutro

Rhätische Bahnszwajcarski wąskotorowy przewoźnik kolejowy oraz zarządca infrastruktury z siedzibą w Chur. Spółka obsługuje głównie połączenia regionalne na terenie Gryzonii, a także częściowo na terytorium Włoch. Pierwsze trasy wchodzące w skład obecnej sieci Kolei Retyckich zostały oddane do użytku w latach 80. XIX wieku. Od tego czasu siatka kolejowa została powiększona do 384 km poprzez rozbudowę oraz wchłonięcie mniejszych spółek kolejowych. Sieć jest w 100% zelektryfikowana. Ponad 30% sieci znajduje się na wysokości powyżej 1500 m n.p.m., a w najwyższym punkcie trasa przebiega 2253 m n.p.m. W 2008 roku linie kolejowe przez przełęcze Albula oraz Bernina zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, będąc jednym z trzech znajdujących się na niej zabytków kolejowych. Przez te doliny przebiegają m.in. trasy Bernina Express oraz Glacier Express – uruchamianych przez spółkę pociągów pospiesznych z wagonami panoramicznymi. Czytaj więcej…

Pojutrze

Szpak bramiński – gatunek ptaka z rodziny szpakowatych. Główna część jego zasięgu obejmuje subkontynent indyjski. Poza tym obszarem występuje na wschodzie Półwyspu Arabskiego, gdzie został introdukowany, a w 2011 stwierdzono pierwszy lęg w Tadżykistanie. Nie jest zagrożony wyginięciem. Część populacji podejmuje wędrówki. Długość ciała wynosi 18–20 cm, masa ciała 40–54 g. U szpaków bramińskich dymorfizm płciowy objawia się w długości czuba na głowie, która u samców jest większa. Zarówno czoło, jak i ciemię z którego wyrastają wydłużone pióra tworzące czub są czarne. Płaszcz, grzbiet, pokrywy skrzydłowe i kuper są szare z brązowym nalotem. Spód ciała ma barwę cynamonową. Ogon szarobrązowy, wszystkie sterówki za wyjątkiem środkowej pary mają białe końcówki. Dziób żółty, zielonawy i niebieskawy u nasady odpowiednio górnej szczęki i żuchwy. Środowiskiem życia szpaków bramińskich są otwarte lasy z drzewami zrzucającymi liście, zakrzewienia i tereny upraw niedaleko ludzkich siedlisk. Stwierdzane były do wysokości 4400 m n.p.m. Przebywają w parach, grupach lub większych stadach. Podczas żerowania dołączają również do ptaków innego gatunku. Żywią się owadami i innymi bezkręgowcami. Czytaj więcej…

Za 3 dni

Bitwa pod Chojnicami – starcie zbrojne z okresu wojny trzynastoletniej, do którego doszło 18 września 1454 roku w pobliżu Chojnic na Pomorzu Gdańskim, zakończone decydującym zwycięstwem wojsk najemnych zakonu krzyżackiego nad koalicyjną armią polsko-związkową – największa bitwa wojny trzynastoletniej i jednocześnie największa klęska Królestwa Polskiego w historii starć zbrojnych z Krzyżakami. Pomimo sukcesu w pierwszym starciu i pokonaniu dowodzonej przez Rudolfa von Sagana krzyżackiej osłony, źle dowodzone, przestarzałe i nieposługującego się nowoczesną bronią polskie pospolite ruszenie uległo w kolejnej fazie bitwy krzyżackiej armii zawodowej, dowodzonej przez Bernharda von Zinnenberga i wypadowi garnizonu miasta pod dowództwem von Plauena. Król Kazimierz IV został zmuszony do ucieczki, a Krzyżacy kosztem ok. 100 zabitych, w tym księcia Rudolfa, rozbili całkowicie armię królewską, której straty wyniosły 3000 zabitych i 300 wziętych do niewoli. Bezpośrednim następstwem starcia było zniesienie oblężenia Chojnic i Malborka oraz podjęcie przez Krzyżaków udanych działań celem odzyskania miast i twierdz nad Wisłą i na Powiślu. Czytaj więcej…

Za 4 dni

Stanisław Moskal (ur. 4 marca 1935 w Krakowie) – polski naukowiec i pisarz, socjolog wsi, profesor nauk rolniczych, związany z Uniwersytetem Rolniczym im. Hugona Kołłątaja w Krakowie. Badał przemiany kulturowe i uwarunkowania rozwoju wsi polskiej a szczególnie świadomość ekologiczną jej mieszkańców. Jest autorem Wstępu do imagineskopii w formie prześmiewczego traktatu naukowego, którego fikcyjna metodologia i stylizacja były używane przez czytelników w różnych zastosowaniach praktycznych i teoretycznych. Książka, wydana po raz pierwszy w 1977 roku, stała się przedmiotem szeregu analiz literackich, naukoznawczych oraz filozoficznych, a także kultowym tematem licznych blogów. Imagineskopia okazała się inspiracją do nowatorskich eksperymentów artystycznych. Zainteresowanie nią rozwija się w XXI wieku. Doświadczenie profesjonalne autora jako naukowca i socjologa znalazło odbicie w humorystycznym tekście naukowym, który jest porównywany do dzieł czołowych przedstawicieli prozy podobnego gatunku. Autor pisze pod pseudonimem „Śledź Otrembus Podgrobelski”. Czytaj więcej…

Za 5 dni

Nowa Zelandia na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1968 – sześcioosobowa kadra sportowców reprezentujących Nową Zelandię na igrzyskach w 1968 roku w Grenoble. Reprezentacja składała się z dwóch kobiet i czterech mężczyzn, którzy wystąpili w jednej z dziesięciu dyscyplin, które Międzynarodowy Komitet Olimpijski włączył do kalendarza igrzysk. Wszyscy zawodnicy wystartowali w zawodach narciarstwa alpejskiego i dla każdego z nich był to debiut na igrzyskach olimpijskich. Najmłodszym reprezentantem Nowej Zelandii była niespełna osiemnastoletnia Margot Blakely, najstarszym zaś mający dwadzieścia pięć lat Thomas Huppert, który był jednocześnie chorążym reprezentacji. Najwyższą pozycję – trzydziestą – zajęła Anne Reid w żeńskim slalomie, wyprzedzając jednakże tylko jedną zawodniczkę. Za najlepszy wynik Nowozelandzki Komitet Olimpijski uznał zatem 42. lokatę Roberta Palmera wśród 73 sklasyfikowanych w zjeździe zawodników. Czytaj więcej…

Za 6 dni

Wielki post – w chrześcijaństwie czas pokuty przygotowujący do przeżycia najważniejszych dla chrześcijan świąt wielkanocnych. Dla wiernych ma być czasem pokuty i nawrócenia, a zalecane są: post, jałmużna i modlitwa. W Kościele łacińskim zaczyna się w Środę Popielcową przed I Niedzielą wielkiego postu. Tradycyjnie i zgodnie z prawem kanonicznym obowiązującym do 1983 roku trwał do Wielkiej Soboty. Aktualny Kodeks prawa kanonicznego nie precyzuje dnia jego zakończenia. Czas trwania wielkiego postu dla Kościoła rzymskokatolickiego określa List okólny o przygotowaniu i obchodzeniu świąt paschalnych «Paschalis sollemnitatis» Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Zgodnie z nim wielki post trwa do Wielkiego Czwartku, a w Wielki Piątek i Wielką Sobotę obchodzony jest post paschalny. Wielki post u grekokatolików i prawosławnych rozpoczyna się od Czystego Poniedziałku pierwszego tygodnia czterdziestodniowego postu. W Cerkwi prawosławnej kończy się w piątek przed Niedzielą Palmową, a w Kościołach greckokatolickich wielki post kończy Niedziela Palmowa, zwana w kościołach wschodnich Niedzielą Wierzbową. W językach pierwotnego Kościoła wielki post był określany jako Quadragesima, czyli dosłownie 40 dni, co miało wskazywać na wzorzec, do którego nawiązywał – do trwającego 40 dni postu Jezusa Chrystusa. W protestantyzmie obchodzony jest pod nazwą czasu pasyjnego.Czytaj więcej…

Zobacz też

Wikipedia:Propozycje do Dobrych ArtykułówSzablon:Dobry artykuł/archiwum