Szablon:Dobry artykuł
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Pancerniki typu Tegetthoff – jedyny typ drednotów zbudowany dla Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine. Zbudowano cztery okręty: „Viribus Unitis”, „Tegetthoff”, „Prinz Eugen” oraz „Szent István”. Trzy z nich zostały zbudowane w stoczni Stabilimento Tecnico Triestino w Trieście; „Szent István” został zbudowany w Fiume, aby obie części austro-węgierskiej monarchii dualistycznej mogły uczestniczyć w budowie okrętów. Mniejszy rozmiar doków w Fiume spowodował, że budowa „Szenta Istvána” zakończyła się trzy lata po pozostałych okrętach i został on zbudowany z drobnymi zmianami konstrukcyjnymi. „Szent István” po raz pierwszy dołączył do swoich siostrzanych okrętów w 1915 roku, w czasie bombardowania włoskiego miasta Ankona. W 1918 roku okręty typu Tegetthoff razem z mniejszymi jednostkami miały przeprowadzić próbę zniszczenia floty blokującej cieśninę Otranto, jednak po zatopieniu „Szenta Istvána” przez włoski kuter torpedowy zrezygnowano z tego planu. „Viribus Unitis” został przekazany Państwu Słoweńców, Chorwatów i Serbów, ale dzień później został zatopiony przez włoskich nurków. „Tegetthoff” i „Prinz Eugen” zostały przekazane odpowiednio Włochom i Francji. Czytaj więcej…
Jutro
Stwardnienie rozsiane – przewlekła, zapalna, demielinizacyjna choroba ośrodkowego układu nerwowego, w której dochodzi do wieloogniskowego uszkodzenia (demielinizacji i rozpadu aksonów) tkanki nerwowej. Choroba ma najczęściej przebieg wielofazowy, z okresami zaostrzeń i remisji. Częstość jej występowania zależy od rejonu geograficznego i waha się od 2 do 150 na 100 000 ludności w zależności od kraju i konkretnej populacji. Stwardnienie rozsiane zostało po raz pierwszy opisane w 1868 roku przez Jeana-Martina Charcota. Dotyczy najczęściej osób młodych, ze szczytem występowania między 20. a 40. rokiem życia, i nieznaczną przewagą zachorowań u kobiet niż mężczyzn. Stwardnienie rozsiane stanowi poważne obciążenie ekonomiczne dla społeczeństwa. Aktualnie uważa się, iż stwardnienie rozsiane jest chorobą autoimmunologiczną, w której układ odpornościowy gospodarza zwalcza komórki własnego organizmu, w tym przypadku w tkance nerwowej. Stwardnienie rozsiane może powodować wiele objawów i zespołów objawów; najczęściej są to zaburzenia ruchowe, czuciowe, móżdżkowe, zaburzenia widzenia, zaburzenia autonomiczne, zespoły bólowe oraz objawy psychiatryczne. Czytaj więcej…
Pojutrze
Before and after Science – album brytyjskiego kompozytora, muzyka i producenta muzycznego Briana Eno z grudnia 1977 roku. Album ukazał się pierwotnie jako płyta gramofonowa, longplay – odtwarzany z prędkością 33 1/3 obr./min. Wydanie to zawierało litografie załączone w formie oddzielnych, pełnowymiarowych arkuszy papieru. W późniejszych wydaniach miniatury tych litografii umieszczono na rewersie okładki. Samo nagranie jest podzielone na odrębne gatunkowo strony: A - art rock oraz B - ambient. Album zawiera 8 utworów z wokalem i 2 utwory instrumentalne. Producentami muzycznymi byli tu Brian Eno i Rhett Davies. Produkcja miała miejsce w 1977 roku w Basing Street Studios w Londynie i w Conny’s Studio w Kolonii. Brian Eno nagrał łącznie ponad 120 osobnych utworów przy tworzeniu tego albumu, lecz większość z nich nigdy nie została udostępniona publicznie. Czytaj więcej…
Za 3 dni
_01_Crisco_edit.jpg)
Cary Grant – brytyjsko-amerykański aktor filmowy i teatralny, artysta wodewilowy. Ikona kultury popularnej, gwiazda filmowa, jedna z legend „Złotej Ery Hollywood”. American Film Institute umieścił jego nazwisko na 2. miejscu w rankingu „największych aktorów wszech czasów”. Grant rozpoczął swoją karierę sceniczną w wieku 10 lat, gdy dołączył do trupy The Penders, z którą początkowo występował w kraju. Przez kilka lat z powodzeniem występował jako artysta wodewilowy, w 1922 roku debiutując na deskach Broadwayu w sztuce Better Times. Dziesięć lat później po raz pierwszy pojawił się na dużym ekranie, grając w komedii To jest ta noc. W latach 30. Grant był jednym z wiodących aktorów gatunku screwball comedy. W późniejszym etapie kariery wybierał filmy o poważniejszym, bardziej nostalgicznym charakterze. W przekroju całej swojej kariery Grant dwukrotnie był nominowany do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego. W 1970 roku uhonorowany został Oscarem za całokształt twórczości. Czytaj więcej…
Za 4 dni
.jpg)
TKW – polska eksperymentalna tankietka z czasów dwudziestolecia międzywojennego, będąca modyfikacją tankietki TK-3. Modyfikacja obejmowała wyposażenie pojazdu w wieżę, w której miało być umieszczone uzbrojenie w postaci karabinu maszynowego, dzięki czemu zwiększyć się miało pole ostrzału. W budżecie na lata 1932–1933 zaplanowano budowę sześciu czołgów TKW. Prototyp powstał w zakładach w Ursusie w końcu 1932 roku. Przy jego budowie wykorzystano gotową tankietkę TK wykonaną z blach żelaznych. Uzbrojono go w chłodzony powietrzem karabin maszynowy wz. 25 Hotchkiss. Prototyp ten przezbrojono potem w chłodzony wodą karabin maszynowy wz. 30 i poddano testom. Próby te wykazały wady konstrukcji: mało stabilne jarzmo broni, słabą widoczność i złą wentylację uniemożliwiającą dłuższe prowadzenie ognia. Ostatecznie z tankietki TKW zrezygnowano z powodu niedoskonałości tej konstrukcji oraz rozpoczęcia już prac nad następcą tankietek w Wojsku Polskim – czołgiem 4TP. Czytaj więcej…
Za 5 dni
Graphe paranomon – procedura prawna w starożytnych Atenach pozwalająca na oskarżenie przed dikasterionem wnioskodawcy uchwały niezgodnej z obowiązującym prawem, bądź niepożądanej z innych powodów. W ramach procedury graphe paranomon skargę złożyć mógł każdy, niepozbawiony praw obywatelskich Ateńczyk. Mógł tego dokonać zarówno w czasie debaty nad zaskarżaną ustawą, jak i już po jej uchwaleniu przez eklezję. Znanych jest 39 przypadków jej wykorzystania w okresie klasycznym, najstarszy z 415 roku p.n.e. Szczególnie często zaskarżanymi wnioskami były dekrety honoryfikacyjne i wnioski o nadanie obywatelstwa. Oskarżyciel udowadniał wtedy, że osoba której dotyczył wniosek nie jest godna proponowanego przez wnioskodawcę zaszczytu. Oskarżenie mogło też uderzać w grupę polityków, gdy wnioskodawca dekretu i jego beneficjent należeli do jednego stronnictwa. Wnioskodawcy dekretu groziła grzywna, której wysokość mogła spowodować utratę praw obywatelskich. Czytaj więcej…
Za 6 dni
Jerzy Kotula – polski księgarz, wydawca. Syn Andrzeja. Urodził się na Węgrzech, gdzie jego ojciec pracował jako urzędnik ksiąg gruntowych. Później rodzina Kotulów powróciła do Cieszyna; Jerzy w 1867 roku rozpoczął naukę w tamtejszym gimnazjum ewangelickim. Od lat 70. XIX wieku pomocnik księgarski w Cieszynie, od 1883 roku prowadził własną księgarnię. Już od 1879 roku prowadził własną działalność wydawniczą, wydając m.in. broszurę Józefa Ignacego Kraszewskiego zatytułowaną W sprawie szkół ludowych na Szląsku. Opracowywał bibliografię polską w Slovanským katalogu bibliografickým, współpracował z redakcją Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Członek Macierzy Szkolnej, działacz Towarzystwa Ewangelickiego Oświaty Ludowej. Kotula dbał o polską świadomość narodową mieszkańców Śląska Cieszyńskiego – jak sam go określał – zakątka, zapomnianego od tylu wieków, choć w nim do dziś, tyle serc, dla wspólnej nam wszystkim matki uderza. Czytaj więcej…