Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
wymiana cotygodniowa |
wymiana cotygodniowa |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 31 stycznia --> [[Plik:Andrzej Wajda gwiazda Lodz.jpg|right|100px]] |
||
'''''[[Brzezina (film)|Brzezina]]''''' – [[Kinematografia polska|polski]] [[Film telewizyjny|telewizyjny]] [[film psychologiczny]] z 1970 roku w reżyserii [[Andrzej Wajda|Andrzeja Wajdy]], [[Adaptacja filmowa|ekranizacja]] opowiadania [[Jarosław Iwaszkiewicz|Jarosława Iwaszkiewicza]] [[Brzezina (opowiadanie)|pod tym samym tytułem]]. Osią fabularną filmu jest relacja między zgorzkniałym z powodu śmierci żony leśniczym Bolesławem, a jego śmiertelnie chorym bratem Stanisławem, który zamierza spędzić w leśniczówce ostatnie miesiące swego życia. ''Brzezina'' wielokrotnie nawiązuje pod względem wizualnym do malarstwa [[Jacek Malczewski|Jacka Malczewskiego]] i [[symbolizm]]u. Zawiera też sceny nieobecne w pierwowzorze literackim, które uwypuklają jednocześnie porywczą osobowość Bolesława oraz witalność Maliny, o którą walczą obaj mężczyźni. Film został pozytywnie przyjęty przez krytyków zarówno w momencie premiery, jak i w recenzjach retrospektywnych. Recenzenci chwalili jego spójność formalną, dojrzałość i subtelność w ujmowaniu zjawiska [[Śmierć|śmierci]]. Na Międzynarodowych Targach Filmu Dokumentalnego i Telewizyjnego w Mediolanie ''Brzezina'' została uhonorowana nagrodą [[Międzynarodowa Federacja Krytyków Filmowych|FIPRESCI]]. ''[[Brzezina (film)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Ulica Ofiar Oświęcimskich we Wrocławiu]]''' – [[ulica]] położona we [[Wrocław]]iu na [[Stare Miasto we Wrocławiu|Starym Mieście]]. Łączy [[Ulica Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu|ulicę Eugeniusza Gepperta]] i [[Plac Solny we Wrocławiu|plac Solny]] z [[Ulica Kazimierza Wielkiego we Wrocławiu|ulicą Kazimierza Wielkiego]]. Ma 486 m długości. Ulica składa się z dwóch odcinków: zachodniego, od ulicy Eugeniusza Gepperta do [[Ulica Świdnicka we Wrocławiu|ulicy Świdnickiej]], oraz wschodniego, od [[Ulica Szewska we Wrocławiu|ulicy Szewskiej]] do ulicy Kazimierza Wielkiego. Natomiast na odcinku od ulicy Świdnickiej do ulicy Szewskiej jej bieg jest przerwany zabudową z lat 50. XX wieku powstałą w ramach nieistniejącego dziś placu Młodzieżowego. Przy ulicy dominuje zabudowa ciągła [[Pierzeja|pierzejowa]], w tym budynki zabytkowe, takie jak między innymi [[Pałac Rybischów we Wrocławiu|Kamienica Heinricha von Rybischa]], Dom rodziny Fränckel, Dom handlowy Schottländera / Singera, Dom handlowy firmy Junkernstrasse-Bau G.m.b.H., Biurowiec Junkernstrasse-Bau G.m.b.H. i inne. Wśród charakterystycznych obiektów współczesnych położonych przy ulicy można wymienić między innymi budynek ZETO z lat 60. XX wieku przy zachodnim odcinku ulicy oraz budynek parkingu Szewska Centrum z 1999 roku przy wschodnim odcinku ulicy. ''[[Ulica Ofiar Oświęcimskich we Wrocławiu|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|2=<!--Propozycja na wtorek |
|2=<!--Propozycja na wtorek 1 lutego --> [[Plik:Tosca libretto.jpg|right|100px]] |
||
'''''[[Tosca]]''''' – [[opera]] w trzech aktach [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniego]] z 1900 roku na podstawie sztuki ''La Tosca'' [[Victorien Sardou|Victorena Sardou]]. Autorami włoskiego [[Libretto|libretta]] są Luigi Illica oraz Giuseppe Giacosa. Jest chronologicznie drugą z trzech najbardziej znanych oper Pucciniego. Po podpisaniu kontraktu na adaptację z dramatopisarzem nastąpiła wymiana listów, po której Puccini zerwał umowę. Po kilku latach kompozytor powrócił do prac nad adaptacją. Akcja rozgrywa się w [[Rzym|Rzymie]] w czerwcu 1800 roku. Opera opisuje historię kochanków: malarza i śpiewaczki, którzy zostają wplątani w konflikt polityczny pomiędzy zbiegiem a prefektem policji. Do ważniejszych arii zalicza się ''[[E lucevan le stelle]]'' oraz ''Vissi d’arte''. Światowa [[prapremiera]] ''Toski'' odbyła się w Rzymie 14 stycznia 1900 roku w Teatro Costanzi pod dyrekcją Leopolda Mugnonego. Opera spotkała się z pozytywnym odbiorem u krytyków. ''Tosca'' jest jedną z najczęściej wystawianych oper na świecie i była wielokrotnie ekranizowana. ''[[Tosca|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Puchar Świata w skokach narciarskich 2001/2002 – Zakopane|Puchar Świata w skokach narciarskich Zakopane 2002]]''' – zawody w [[Skoki narciarskie|skokach narciarskich]] przeprowadzone w ramach [[Puchar Świata w skokach narciarskich 2001/2002|Pucharu Świata 2001/2002]] między 18 a 20 stycznia 2002 roku na [[Wielka Krokiew|Wielkiej Krokwi]] w [[Zakopane]]m. Rozegrane zostały dwa konkursy indywidualne na dużej skoczni. Po raz siódmy zawodnicy rywalizowali w [[Puchar Świata w skokach narciarskich w Zakopanem|Zakopanem]] o punkty do klasyfikacji generalnej Pucharu Świata. W pierwszym konkursie zwyciężył [[Matti Hautamäki]], a w drugim – [[Adam Małysz]]. Dwukrotnie na drugim miejscu sklasyfikowany został [[Sven Hannawald]]. Trzecią pozycję zajmowali [[Andreas Widhölzl]] (pierwszy konkurs) oraz [[Matti Hautamäki]] (drugi konkurs). Po raz piąty w historii w ramach Pucharu Świata w skokach narciarskich w Zakopanem rozegrano dwa konkursy indywidualne na dużej skoczni. Do zawodów zostało zgłoszonych 73 zawodników z 16 narodowych reprezentacji. Najstarszym uczestnikiem był reprezentant Czech, [[Jaroslav Sakala]] – 32 lata i 188 dni, a najmłodszym Białorusin, [[Aleksandr Swietłow]] – 17 lat i 285 dni. ''[[Puchar Świata w skokach narciarskich 2001/2002 – Zakopane|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|3=<!--Propozycja na środę |
|3=<!--Propozycja na środę 2 lutego --> [[Plik:Hogwarts model studio tour.jpg|right|100px]] |
||
'''''[[Harry Potter i Kamień Filozoficzny (powieść)|Harry Potter i Kamień Filozoficzny]]''''' – [[powieść]] [[fantasy]] [[Brytyjczycy|brytyjskiej]] [[Pisarz|pisarki]] [[J.K. Rowling]], po raz pierwszy wydana 26 czerwca 1997 roku na terenie [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] nakładem wydawnictwa [[Bloomsbury Publishing]]. Jest pierwszą częścią siedmiotomowej serii powieści ''[[Harry Potter (seria powieści)|Harry Potter]]''. Powieść jest osadzona w fikcyjnym świecie [[Magia|magii]]. Jej głównym bohaterem jest jedenastoletni [[Harry Potter (postać)|Harry Potter]], który dowiaduje się, że jest [[czarodziej]]em. Chłopiec rozpoczyna naukę w szkole magii [[Hogwart]], gdzie zaprzyjaźnia się z [[Ron Weasley|Ronem Weasleyem]] i [[Hermiona Granger|Hermioną Granger]]. Bohaterowie odkrywają, że w szkole ukryto [[kamień filozoficzny]], mający moc zapewnienia [[Długowieczność|długowieczności]]. Przyjaciele usiłują powstrzymać [[Czarnoksięstwo|czarnoksiężnika]] [[Lord Voldemort|Lorda Voldemorta]], który przed laty zamordował rodziców Harry’ego, przed zdobyciem kamienia. Światowa sprzedaż powieści przekracza 120 milionów egzemplarzy, co czyni ją jednym z [[Lista najlepiej sprzedających się książek|największych sukcesów wydawniczych w historii]]. W 2001 roku odbyła się premiera [[Harry Potter i Kamień Filozoficzny (film)|filmowej adaptacji]] powieści w reżyserii [[Chris Columbus|Chrisa Columbusa]], która jest z kolei jedną z [[Lista najbardziej dochodowych filmów|najbardziej dochodowych pozycji]] w historii [[Kinematografia|kinematografii]]. ''[[[Harry Potter i Kamień Filozoficzny (powieść)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Adamastor (1896)|Adamastor]]''' – [[krążownik]] portugalskiej [[Marynarka wojenna|marynarki wojennej]], jedyny okręt swojego typu. Został zbudowany we włoskiej stoczni [[Cantiere navale fratelli Orlando|Orlando]] w [[Livorno]] w 1896 roku. Przedstawiał typ małego [[krążownik pancernopokładowy|krążownika pancernopokładowego]], przeznaczonego głównie do służby kolonialnej. Odegrał ważną rolę w [[Rewolucja portugalska (1910)|rewolucji republikańskiej]] 5 października 1910 roku w [[Lizbona|Lizbonie]], ostrzeliwując siedzibę królewską. Służył głównie w [[imperium portugalskie|koloniach portugalskich]], a podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]] brał udział w walkach w [[Mozambik]]u w 1916 roku. Został wycofany ze służby w 1933 roku, po czym w kwietniu 1934 roku został sprzedany na złom. [[Wyporność]] okrętu wynosiła 1729 ton, a uzbrojenie główne składało się z dwóch dział kalibru 149 mm i czterech kalibru 105 mm. Napędzały go maszyny parowe, zapewniając prędkość do 18 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]]. ''[[Adamastor (1896)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|4=<!--Propozycja na czwartek |
|4=<!--Propozycja na czwartek 3 lutego --> [[Plik:Fundamento de esperanto edistudio.jpg|right|100px]] |
||
'''[[Gramatyka języka esperanto]]''' – zapis zasad regulujących język [[esperanto]]. Ujęta została w 1887 roku w 16 reguł zawartych w ''[[Fundamento de Esperanto]]'', które pozostają bez zmian, zgodnie z zaleceniem [[Ludwik Zamenhof|Ludwika Zamenhofa]]. Jest zbudowana na bazie [[Języki indoeuropejskie|języków indoeuropejskich]], głównie [[Języki romańskie|romańskich]]. Zasady gramatyczne języka zbudowane są według następującej zasady: ''jeśli jakiś język używa pewnej prostej struktury gramatycznej, to dowodzi jej poprawności i staje się ona możliwym kandydatem dla języka planowego''. Gramatyka języka esperanto charakteryzuje się prostotą reguł, brakiem wyjątków, a także rozbudowanym systemem słowotwórstwa. Alfabet esperancki składa się z 28 znaków. Akcent pada zawsze na przedostatnią sylabę wyrazu. W większości języków dany wyraz pełni funkcję jednej części mowy, utartym zwyczajem językowym konkretny wyraz może pełnić więcej niż jedną bez zmian w rdzeniu. W języku esperanto jeden wyraz, po zmianie końcówki, może zmienić kategorię gramatyczną. ''[[Gramatyka języka esperanto|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[Qianzhousaurus]]''''' – [[wymieranie|wymarły]] [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[dinozaury|dinozaura]], [[teropody|teropoda]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[tyranozaury|Tyrannosauridae]]. [[Skamieniałości]] nieznanego wcześniej rodzaju dinozaura odnalezione zostały na południowym wschodzie [[Chińska Republika Ludowa|Chin]], w [[Ganzhou]], noszącym w starożytności nazwę Qianzhou, od której to ukuto nazwę rodzajową nowego zwierzęcia. W obrębie rodzaju umieszczono pojedynczy gatunek ''Qianzhousaurus sinensis''. Szczątki dinozaura znaleziono pośród skał datowanych na [[kreda późna|kredę późną]]. W okolicy znaleziono wcześniej skamieniałości licznych [[owiraptorozaury|owiraptorozaurów]] oraz [[zauropody|zauropoda]] ''[[Gannansaurus]] sinesis''. Budowa skamieniałości pozwoliła na zaliczenie nowego rodzaju do rodziny Tyrannosauridae, podobnie jak odkrytego wcześniej w [[Mongolia|Mongolii]] [[alioram]]a. Od innych tyranozaurów szczątki te odróżniały się długim pyskiem. W efekcie badacze zdecydowali się wyróżnić [[klad]] Tyrannosauridae o długim pysku, na którego określenie użyli nazwy [[Alioramini]], zaliczając doń wszystkie taksony bliższe alioramowi. Prócz aliorama obejmuje on wyłącznie ''Qianzhousaurus''. Jednak ''Qianzhousaurus'' przerasta dwukrotnie swojego krewniaka. O ile stan szczątków nie pozwolił na przeprowadzenie ich badania metodami [[histologia|histologicznymi]], które ujawniłyby wiek zwierzęcia, jednak ich duży rozmiar nie wskazuje, by chodziło o osobnika młodocianego. ''[[Qianzhousaurus|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|5=<!--Propozycja na piątek |
|5=<!--Propozycja na piątek 4 lutego --> [[Plik:Remains of Australian soldiers at Tol plantation (AWM P09455.001).jpg|100px|right]] |
||
'''[[Masakra na plantacjach Tol i Waitavalo]]''' – [[zbrodnia wojenna]] popełniona 4 lutego 1942 roku, w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]], na plantacjach Tol i Waitavalo na wyspie [[Nowa Brytania]], położonej w południowo-zachodniej części [[Ocean Spokojny|Oceanu Spokojnego]]. Z rąk żołnierzy [[Cesarska Armia Japońska|Cesarskiej Armii Japońskiej]] zginęło wtedy około 160 [[Australia|australijskich]] [[Jeniec wojenny|jeńców wojennych]]. 23 stycznia 1942 roku japońskie siły inwazyjne [[Zdobycie Rabaulu|wylądowały pod Rabaulem]], gdzie szybko złamały opór słabego garnizonu australijskiego. Większość obrońców wycofała się w głąb wyspy. 3 lutego Japończycy wysadzili niewielki desant w zatoczce Henry Reid na wschodnim wybrzeżu Nowej Brytanii, chcąc w ten sposób odciąć uciekinierom drogę odwrotu. W krótkim czasie do niewoli trafiło blisko 190 Australijczyków. Następnego dnia japońscy żołnierze zamordowali około 160 jeńców na terenie [[Plantacja|plantacji]] [[Kokos właściwy|palm kokosowych]] Tol i Waitavalo. Większość ofiar zakłuto bagnetami. Masakrę przeżyło tylko sześciu Australijczyków. Spośród pozostałych australijskich jeńców wziętych do niewoli na Nowej Brytanii, niemal wszyscy zginęli w lipcu 1942 roku na pokładzie statku „[[MV Montevideo Maru|Montevideo Maru]]”, który został zatopiony na [[Morze Południowochińskie|Morzu Południowochińskim]] przez [[United States Navy|amerykański]] [[okręt podwodny]] USS „Sturgeon”. ''[[Masakra na plantacjach Tol i Waitavalo|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Mord na włoskich generałach w Kuźnicy Żelichowskiej]]''' – [[zbrodnia wojenna]] popełniona przez żołnierzy [[Waffen-SS]] 28 stycznia 1945 roku we wsi [[Kuźnica Żelichowska]]. Jej ofiarą padło sześciu [[Włochy|włoskich]] [[generał]]ów – [[Jeniec wojenny|jeńców wojennych]], więzionych uprzednio w Oflagu 64/Z w [[Antoniewo (osada w powiecie wągrowieckim)|Antoniewie]]. W styczniu 1945 roku, w związku ze zbliżaniem się [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]], jeńców z Oflagu 64/Z ewakuowano pieszo w głąb [[III Rzesza|Niemiec]]. Po drodze siedemnastu niezdolnych do marszu włoskich oficerów, niemal wyłącznie generałów, pozostawiono za zgodą dowódcy konwoju w Kuźnicy Żelichowskiej. Zostali oni jednak zadenuncjowani przez niemieckiego [[podoficer]]a, który wydał ich w ręce przemieszczającego się w pobliżu oddziału [[Schutzstaffel|SS]]. Niemcy zmusili jeńców, aby wraz z nimi wyruszyli w dalszy marsz. Sześciu włoskich generałów, którzy z racji podeszłego wieku i złego stanu zdrowia nie byli w stanie nadążyć za kolumną, zostało zastrzelonych. ''[[Mord na włoskich generałach w Kuźnicy Żelichowskiej|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|6=<!--Propozycja na sobotę |
|6=<!--Propozycja na sobotę 5 lutego --> [[Plik:Bronisław Czech Stanisław Marusarz Garmisch-Partenkirchen 1935.jpeg|100px|right]] |
||
'''[[Polska na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1936]]''' – występ kadry sportowców reprezentujących [[Polska|Polskę]] na [[Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1936|igrzyskach olimpijskich w Garmisch-Partenkirchen]] w 1936 roku. W zawodach olimpijskich wzięło udział 20 polskich sportowców, którzy zaprezentowali się w 9 konkurencjach w 6 dyscyplinach sportowych. W polskim składzie byli również zawodnicy rezerwowi, a także uczestnicy biegu patrolowego na 30 km – konkurencji pokazowej na tych igrzyskach. Reprezentanci Polski nie wywalczyli w Garmisch-Partenkirchen żadnego medalu. Największym osiągnięciem Polaków było piąte miejsce [[Stanisław Marusarz|Stanisława Marusarza]] w konkursie skoków narciarskich. Był to najlepszy rezultat indywidualny w historii dotychczasowych startów reprezentacji Polski na zimowych igrzyskach olimpijskich. Marusarz zajął również siódme miejsce w konkursie kombinacji norweskiej. Sukcesem w Garmisch-Partenkirchen zakończył się także występ reprezentantów Polski w hokeju na lodzie, którzy co prawda zajęli dopiero dziewiąte miejsce w [[Hokej na lodzie na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1936|turnieju olimpijskim]], ale odnieśli pierwsze w historii swoich olimpijskich startów zwycięstwo, pokonując [[Reprezentacja Łotwy w hokeju na lodzie mężczyzn|reprezentację Łotwy]]. ''[[Polska na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1936|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[DKD-III]]''' – [[II Rzeczpospolita|polski]] jednomiejscowy samolot sportowy w układzie [[Zastrzał (lotnictwo)|zastrzałowego]] [[Górnopłat typu parasol|górnopłatu]] z lat 20. XX wieku, zaprojektowany i zbudowany w warsztatach [[2 Pułk Lotniczy|2. Pułku Lotniczego]] w [[Kraków|Krakowie]] przez braci [[Stanisław Działowski|Stanisława]] i Mieczysława Działowskich. [[Badania w locie|Oblatany]] 4 października 1927 roku DKD-III był jednym z wczesnych udanych polskich samolotów sportowych. Brał udział w [[I Krajowy Konkurs Awionetek|I Krajowym Konkursie Awionetek]] w [[Warszawa|Warszawie]], zajmując czwarte miejsce, [[II Krajowy Konkurs Awionetek|drugiej edycji tych zawodów]] w 1928 roku, zajmując trzecie miejsce, oraz [[III Krajowy Konkurs Awionetek|trzeciej]] edycji w 1930 roku, nie kończąc imprezy z powodu uszkodzenia. DKD-III wykonał ogółem około 1800 lotów trwających łącznie 431 godzin, będąc jednym z pierwszych udanych polskich samolotów sportowych. ''[[DKD-III|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|7=<!--Propozycja na niedzielę |
|7=<!--Propozycja na niedzielę 6 lutego --> [[Plik:USNWC Varyag02.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Liaoning (1988)|Liaoning]]''' – pierwszy [[lotniskowiec]] [[Chińska Republika Ludowa|Chińskiej Republiki Ludowej]], w służbie od 2012 roku. Należy do radzieckiego [[Lotniskowce projektu 1143.5|projektu 1143.6]], oznaczonego w Chinach jako Typ 001. Budowę okrętu rozpoczęto w 1985 roku dla [[Marynarka Wojenna Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich|marynarki wojennej ZSRR]] w [[Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka|ukraińskim]] [[Mikołajów|Mikołajowie]], pod nazwą „Riga”, a następnie „Wariag”. W związku z rozpadem ZSRR, nieukończony okręt został sprzedany firmie z Chin. Po przeholowaniu do Chin w 2002 roku, został przejęty przez marynarkę, która zdecydowała ukończyć go jako lotniskowiec, według zmodyfikowanego projektu. W 2012 roku, po kilkuletnim procesie wykończenia, wszedł do służby w [[Marynarka Wojenna Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej|Marynarce Wojennej Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej]] jako pierwszy chiński lotniskowiec. Macierzystym portem lotniskowca stało się [[Qingdao]]. Jednostka nosi [[numer burtowy]] 16. Służy on jednak zasadniczo jako okręt doświadczalny, pozwalający na wypracowanie procedur operacyjnych i koncepcji użycia, a także jako jednostka szkoleniowa dla personelu, zwłaszcza pilotów, którzy będą pełnić służbę na nowych chińskich lotniskowcach. ''[[Liaoning (1988)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Ostrygojad krótkodzioby]]''' – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny [[ostrygojady|ostrygojadów]]. Występuje na czterech spośród wysp [[Wyspy Chatham|Chatham]], tym samym jest [[endemit]]em [[Nowa Zelandia|Nowej Zelandii]]. Uznawany za zagrożonego wyginięciem nieprzerwanie od 1988 roku. Dzięki przygodnym, nieskoordynowanym jeszcze działaniom ochronnym pod koniec lat 90. XX wieku oraz programowi ochrony gatunku prowadzonemu w latach 2001–2011 liczebność populacji wzrosła i ustabilizowała się. Po raz pierwszy gatunek opisał Ernst Hartert w 1927 roku. Długość ciała wynosi 47–49 cm, masa ciała – średnio 540 g u samców i 640 g u samic. Ostrygojady krótkodziobe są nieco mniejsze od [[ostrygojad zmienny|ostrygojadów zmiennych]]. W upierzeniu nie występuje [[dymorfizm płciowy]], płeć można odróżnić u ptaków przebywających w parach – samice są nieco większe i z dłuższym dziobem. Nie występuje sezonowa zmienność w upierzeniu. Ostrygojady krótkodziobe żerują zarówno za dnia, jak i w nocy, szczególnie w dobrym świetle księżyca. Pokarmu szukają wyłącznie w strefie pływów, głównie przy niskim stanie wód odsłaniającym dno w [[Strefa nerytyczna|strefie nerytycznej]]. Brodzą w wodzie sięgającej najwyżej do górnej części [[skok (anatomia)|skoku]]. Zdobycz mogą przenosić w spokojniejsze miejsce, by uniknąć odebrania im jej przez inne drapieżniki. ''[[Ostrygojad krótkodzioby|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 00:43, 31 sty 2022
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Brzezina – polski telewizyjny film psychologiczny z 1970 roku w reżyserii Andrzeja Wajdy, ekranizacja opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza pod tym samym tytułem. Osią fabularną filmu jest relacja między zgorzkniałym z powodu śmierci żony leśniczym Bolesławem, a jego śmiertelnie chorym bratem Stanisławem, który zamierza spędzić w leśniczówce ostatnie miesiące swego życia. Brzezina wielokrotnie nawiązuje pod względem wizualnym do malarstwa Jacka Malczewskiego i symbolizmu. Zawiera też sceny nieobecne w pierwowzorze literackim, które uwypuklają jednocześnie porywczą osobowość Bolesława oraz witalność Maliny, o którą walczą obaj mężczyźni. Film został pozytywnie przyjęty przez krytyków zarówno w momencie premiery, jak i w recenzjach retrospektywnych. Recenzenci chwalili jego spójność formalną, dojrzałość i subtelność w ujmowaniu zjawiska śmierci. Na Międzynarodowych Targach Filmu Dokumentalnego i Telewizyjnego w Mediolanie Brzezina została uhonorowana nagrodą FIPRESCI. Czytaj więcej…
Jutro
Tosca – opera w trzech aktach Giacoma Pucciniego z 1900 roku na podstawie sztuki La Tosca Victorena Sardou. Autorami włoskiego libretta są Luigi Illica oraz Giuseppe Giacosa. Jest chronologicznie drugą z trzech najbardziej znanych oper Pucciniego. Po podpisaniu kontraktu na adaptację z dramatopisarzem nastąpiła wymiana listów, po której Puccini zerwał umowę. Po kilku latach kompozytor powrócił do prac nad adaptacją. Akcja rozgrywa się w Rzymie w czerwcu 1800 roku. Opera opisuje historię kochanków: malarza i śpiewaczki, którzy zostają wplątani w konflikt polityczny pomiędzy zbiegiem a prefektem policji. Do ważniejszych arii zalicza się E lucevan le stelle oraz Vissi d’arte. Światowa prapremiera Toski odbyła się w Rzymie 14 stycznia 1900 roku w Teatro Costanzi pod dyrekcją Leopolda Mugnonego. Opera spotkała się z pozytywnym odbiorem u krytyków. Tosca jest jedną z najczęściej wystawianych oper na świecie i była wielokrotnie ekranizowana. Czytaj więcej…
Pojutrze
Harry Potter i Kamień Filozoficzny – powieść fantasy brytyjskiej pisarki J.K. Rowling, po raz pierwszy wydana 26 czerwca 1997 roku na terenie Wielkiej Brytanii nakładem wydawnictwa Bloomsbury Publishing. Jest pierwszą częścią siedmiotomowej serii powieści Harry Potter. Powieść jest osadzona w fikcyjnym świecie magii. Jej głównym bohaterem jest jedenastoletni Harry Potter, który dowiaduje się, że jest czarodziejem. Chłopiec rozpoczyna naukę w szkole magii Hogwart, gdzie zaprzyjaźnia się z Ronem Weasleyem i Hermioną Granger. Bohaterowie odkrywają, że w szkole ukryto kamień filozoficzny, mający moc zapewnienia długowieczności. Przyjaciele usiłują powstrzymać czarnoksiężnika Lorda Voldemorta, który przed laty zamordował rodziców Harry’ego, przed zdobyciem kamienia. Światowa sprzedaż powieści przekracza 120 milionów egzemplarzy, co czyni ją jednym z największych sukcesów wydawniczych w historii. W 2001 roku odbyła się premiera filmowej adaptacji powieści w reżyserii Chrisa Columbusa, która jest z kolei jedną z najbardziej dochodowych pozycji w historii kinematografii. [[[Harry Potter i Kamień Filozoficzny (powieść)|Czytaj więcej…]]
Za 3 dni
Gramatyka języka esperanto – zapis zasad regulujących język esperanto. Ujęta została w 1887 roku w 16 reguł zawartych w Fundamento de Esperanto, które pozostają bez zmian, zgodnie z zaleceniem Ludwika Zamenhofa. Jest zbudowana na bazie języków indoeuropejskich, głównie romańskich. Zasady gramatyczne języka zbudowane są według następującej zasady: jeśli jakiś język używa pewnej prostej struktury gramatycznej, to dowodzi jej poprawności i staje się ona możliwym kandydatem dla języka planowego. Gramatyka języka esperanto charakteryzuje się prostotą reguł, brakiem wyjątków, a także rozbudowanym systemem słowotwórstwa. Alfabet esperancki składa się z 28 znaków. Akcent pada zawsze na przedostatnią sylabę wyrazu. W większości języków dany wyraz pełni funkcję jednej części mowy, utartym zwyczajem językowym konkretny wyraz może pełnić więcej niż jedną bez zmian w rdzeniu. W języku esperanto jeden wyraz, po zmianie końcówki, może zmienić kategorię gramatyczną. Czytaj więcej…
Za 4 dni
.jpg)
Masakra na plantacjach Tol i Waitavalo – zbrodnia wojenna popełniona 4 lutego 1942 roku, w czasie II wojny światowej, na plantacjach Tol i Waitavalo na wyspie Nowa Brytania, położonej w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego. Z rąk żołnierzy Cesarskiej Armii Japońskiej zginęło wtedy około 160 australijskich jeńców wojennych. 23 stycznia 1942 roku japońskie siły inwazyjne wylądowały pod Rabaulem, gdzie szybko złamały opór słabego garnizonu australijskiego. Większość obrońców wycofała się w głąb wyspy. 3 lutego Japończycy wysadzili niewielki desant w zatoczce Henry Reid na wschodnim wybrzeżu Nowej Brytanii, chcąc w ten sposób odciąć uciekinierom drogę odwrotu. W krótkim czasie do niewoli trafiło blisko 190 Australijczyków. Następnego dnia japońscy żołnierze zamordowali około 160 jeńców na terenie plantacji palm kokosowych Tol i Waitavalo. Większość ofiar zakłuto bagnetami. Masakrę przeżyło tylko sześciu Australijczyków. Spośród pozostałych australijskich jeńców wziętych do niewoli na Nowej Brytanii, niemal wszyscy zginęli w lipcu 1942 roku na pokładzie statku „Montevideo Maru”, który został zatopiony na Morzu Południowochińskim przez amerykański okręt podwodny USS „Sturgeon”. Czytaj więcej…
Za 5 dni
Polska na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1936 – występ kadry sportowców reprezentujących Polskę na igrzyskach olimpijskich w Garmisch-Partenkirchen w 1936 roku. W zawodach olimpijskich wzięło udział 20 polskich sportowców, którzy zaprezentowali się w 9 konkurencjach w 6 dyscyplinach sportowych. W polskim składzie byli również zawodnicy rezerwowi, a także uczestnicy biegu patrolowego na 30 km – konkurencji pokazowej na tych igrzyskach. Reprezentanci Polski nie wywalczyli w Garmisch-Partenkirchen żadnego medalu. Największym osiągnięciem Polaków było piąte miejsce Stanisława Marusarza w konkursie skoków narciarskich. Był to najlepszy rezultat indywidualny w historii dotychczasowych startów reprezentacji Polski na zimowych igrzyskach olimpijskich. Marusarz zajął również siódme miejsce w konkursie kombinacji norweskiej. Sukcesem w Garmisch-Partenkirchen zakończył się także występ reprezentantów Polski w hokeju na lodzie, którzy co prawda zajęli dopiero dziewiąte miejsce w turnieju olimpijskim, ale odnieśli pierwsze w historii swoich olimpijskich startów zwycięstwo, pokonując reprezentację Łotwy. Czytaj więcej…
Za 6 dni
Liaoning – pierwszy lotniskowiec Chińskiej Republiki Ludowej, w służbie od 2012 roku. Należy do radzieckiego projektu 1143.6, oznaczonego w Chinach jako Typ 001. Budowę okrętu rozpoczęto w 1985 roku dla marynarki wojennej ZSRR w ukraińskim Mikołajowie, pod nazwą „Riga”, a następnie „Wariag”. W związku z rozpadem ZSRR, nieukończony okręt został sprzedany firmie z Chin. Po przeholowaniu do Chin w 2002 roku, został przejęty przez marynarkę, która zdecydowała ukończyć go jako lotniskowiec, według zmodyfikowanego projektu. W 2012 roku, po kilkuletnim procesie wykończenia, wszedł do służby w Marynarce Wojennej Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej jako pierwszy chiński lotniskowiec. Macierzystym portem lotniskowca stało się Qingdao. Jednostka nosi numer burtowy 16. Służy on jednak zasadniczo jako okręt doświadczalny, pozwalający na wypracowanie procedur operacyjnych i koncepcji użycia, a także jako jednostka szkoleniowa dla personelu, zwłaszcza pilotów, którzy będą pełnić służbę na nowych chińskich lotniskowcach. Czytaj więcej…