Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
wymiana cotygodniowa |
powtórzony link |
||
| (Nie pokazano 32 wersji utworzonych przez 12 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 13 maja --> [[Plik:Katowice-Śródmieście collage.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Śródmieście (Katowice)|Śródmieście]]''' – [[podział administracyjny Katowic|dzielnica]] [[Katowice|Katowic]], stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. [[Gmach Sejmu Śląskiego w Katowicach|siedziba]] [[Sejmik Województwa Śląskiego|Sejmiku Województwa Śląskiego]], Urzędu Metropolitalnego [[Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia|Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii]] oraz [[Urząd Miasta Katowice|Urzędu Miasta Katowice]], a także szeregu instytucji, w tym m.in. [[Uniwersytet Śląski w Katowicach|Uniwersytetu Śląskiego]], [[Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach|Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego]], [[Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach|Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego]] czy [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiej]] [[Archidiecezja katowicka|archidiecezji katowickiej]]. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. ''[[Śródmieście (Katowice)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Wari rudy]]''' – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[ssaki|ssaka]] [[naczelne]]go z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[Lemurowate|lemurowatych]]. Jeden z największych lemurów. Od blisko spokrewnionego [[wari czarno-biały|wari czarno-białego]] odróżnia się czerwonym ubarwieniem z czarnymi oraz białymi elementami. Zamieszkuje półwysep Masoala na północnym wschodzie Madagaskaru, gdzie zasiedla tropikalne wilgotne lasy, preferując wysokie, grube drzewa. Wyznacznikiem liczebności populacji wari rudych jest wielkość korony drzew. Żywi się głównie owocami. Zwierzę to wiedzie nadrzewny, dzienny tryb życia, co wiąże się z polimorficznym trochromatyzmem. Ponad połowę swego czasu spędza na odpoczynku. Żyje w grupach liczebności od 5 do 31, które łączą się i rozdzielają. W takiej grupie żyje kilka samic i kilka samców. Grupa zajmuje obszar między 23 a 58 ha i w razie potrzeby broni swego terenu. Gatunek ten jest [[Gatunek krytycznie zagrożony|krytycznie zagrożony wyginięciem]]. ''[[Wari rudy|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|2=<!--Propozycja na wtorek |
|2=<!--Propozycja na wtorek 14 maja --> [[Plik:Repty park pl.jpg|right|100px]] |
||
'''[[Park w Reptach]]''' – XIX-wieczny [[Park krajobrazowy#Forma założenia parkowego|park krajobrazowy]] o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta [[Tarnowskie Góry]] oraz [[Zbrosławice (gmina)|gminy Zbrosławice]], którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]] [[Zabytek nieruchomy|nieruchomych]]. Stanowi część [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy|zespołu przyrodniczo-krajobrazowego]] o nazwie [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”|„Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”]]. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś [[Stare Repty|Repty]] wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia [[Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck]], zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu [[Zwierzyniec (łowiectwo)|zwierzyniec]]. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono [[Pałac w Reptach|neorenesansowy pałac]], sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką [[Drama (rzeka)|Dramą]]. Zachowały się tu zespoły leśne [[Buczyna|buczyn]], [[grąd]]ów i [[Las łęgowy|łęgów]] z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków [[Nietoperze|nietoperzy]] oraz licznych gatunków ptaków [[lęg]]owych. ''[[Park w Reptach|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Goszcza (jezioro)|Goszcza]]''' – [[jezioro polodowcowe]] w Polsce na [[Pojezierze Łagowskie|Pojezierzu Łagowskim]], położone w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]]. Jezioro znajduje się na obszarze [[Rynna polodowcowa|polodowcowej rynny]] jordanowsko-niesulickiej. Powierzchnia zwierciadła wody jeziora według różnych źródeł wynosi od 48 do 55 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 7,7 m, a maksymalna – 20,2 m. W systemie gospodarki wodnej jezioro tworzy [[Jednolita część wód|jednolitą część wód]] o kodzie PLLW10373. Jezioro spełnia funkcje turystyczno-rekreacyjne oraz jest wykorzystywane do celów wędkarskich i rybackich. Jezioro znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu o nazwie ''Rynna Paklicy i Ołoboku''. Głównym założeniem ochronnym tej strefy jest ochrona naturalnego korytarza ekologicznego wzdłuż wspomnianej rynny polodowcowej. ''[[Goszcza (jezioro)|Goszcza|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|3=<!--Propozycja na środę |
|3=<!--Propozycja na środę 15 maja --> [[Plik:Zamek Pieniński, ruiny.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Zamek Pieniny]]''' – [[ruiny]] [[średniowiecze|średniowiecznego]] [[zamek|zamku]], znajdującego się w [[Pieniny|Pieninach]], w [[Krościenko nad Dunajcem|Krościenku nad Dunajcem]]. [[Warownia]] powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą [[Święta Kinga|św. Kingi]] – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla [[Klasztor klarysek w Starym Sączu|klasztoru klarysek]] na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas [[III najazd mongolski na Polskę|III najazdu Tatarów]]. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu [[Husytyzm|husytów]] lub wojsk [[Ścibor ze Ściborzyc|Ścibora ze Ściborzyc]] na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. ''[[Zamek Pieniny|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Nabłonek oddechowy]]''' – [[tkanka nabłonkowa|nabłonek]] wyściełający [[drogi oddechowe]] oraz [[narząd oddechowy|narządy oddechowe]]. Nazwa „nabłonek oddechowy” bywa używana – ze względu na lokalizację w [[układ oddechowy|układzie oddechowym]] – w stosunku do nabłonka całego tego układu albo – ze względu na pełnioną funkcję – tylko w stosunku do nabłonka części układu biorących udział w [[wymiana gazowa|wymianie gazowej]]. W tym drugim przypadku dla nabłonka wyściełającego części układu oddechowego przewodzące powietrze używa się określenia „nabłonek dróg oddechowych” lub „nabłonek dróg powietrznych”. Typowym nabłonkiem dróg oddechowych jest wielorzędowy walcowaty [[nabłonek migawkowy]], spoczywający na bardzo grubej [[błona podstawna|błonie podstawnej]] oraz składający się z komórek kubkowych, migawkowych, szczoteczkowych, ziarnistych oraz podstawnych. ''[[Nabłonek oddechowy|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|4=<!--Propozycja na czwartek |
|4=<!--Propozycja na czwartek 16 maja--> [[Plik:Dom Mikołajowski w Tarnowie - 2.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie]]''' – zabytkowy [[Gotyk|gotycko]]-[[renesans]]owy budynek znajdujący przy [[Plac Katedralny w Tarnowie|placu Katedralnym]] w [[Tarnów|Tarnowie]]. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, [[Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce|Powiatowego Ośrodka Zdrowia]] oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego [[Muzeum Diecezjalne w Tarnowie|Muzeum Diecezjalnego]]. Uznawany jest za najstarszą [[Kamienica (architektura)|kamienicę]] miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu [[gotyk]]u oraz [[renesans]]u. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni [[Piwnica|podpiwniczona]]. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. ''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Bouclier (1911)|Bouclier]]''' – [[III Republika Francuska|francuski]] [[niszczyciel]] z okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]], jedna z 12 zbudowanych jednostek typu ''Bouclier''. Okręt [[Wyporność|wypierał]] 790 ton, a jego główne uzbrojenie stanowiły dwa [[Działo okrętowe|działa]] [[Kaliber broni|kalibru]] 100 mm wsparte lżejszą artylerią oraz bronią [[Torpeda|torpedową]]. Napędzana [[Turbina parowa|turbinami parowymi]] jednostka rozwijała prędkość 31 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]], osiągając zasięg 1200–1400 [[Mila morska|Mm]] przy prędkości 12–14 węzłów. „Bouclier” został [[Wodowanie|zwodowany]] w czerwcu 1911 roku w stoczni [[Chantiers et Ateliers Augustin Normand]] w [[Hawr]]ze, a w skład [[Marine nationale]] wcielono go w styczniu 1912 roku. Okręt początkowo służył na [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]], a od 1916 roku na [[Morze Północne|Morzu Północnym]]. 21 marca 1918 roku wspólnie z siostrzanym niszczycielem „[[Capitaine Mehl (1912)|Capitaine Mehl]]” zatopił [[Kaiserliche Marine|niemiecki]] torpedowiec [[SMS A 7]]. W 1932 roku nazwę niszczyciela zmieniono na „Bouclier II”. Jednostkę wycofano ze służby w lutym 1933 roku, po czym została [[Stocznia złomowa|złomowana]]. ''[[Bouclier (1911)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|5=<!--Propozycja na piątek |
|5=<!--Propozycja na piątek 17 maja --> [[Plik:Ufficio Primo 62 Wspolna Street Warsaw 2022 aerial.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Ufficio Primo]]''' – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy [[Ulica Wspólna w Warszawie|ulicy Wspólnej]] 62 w [[Warszawa|Warszawie]]. Reprezentuje [[Modernizm (architektura)|modernistyczny]] [[Historyzm (architektura)|historyzm]], nawiązuje do włoskiego [[renesans]]u. Budynek zaprojektował [[Marek Leykam]], za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w [[Zachęta Narodowa Galeria Sztuki|Zachęcie]] w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między [[Realizm socjalistyczny|realizmem socjalistycznym]] a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była [[Florencja|florenckimi]] pałacami miejskimi okresu [[Quattrocento|quattrocenta]] z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. ''[[Ufficio Primo|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Filmografia Carole Lombard]]''' – w trwającej 21 lat karierze, przerwanej przedwczesną śmiercią poniesioną w katastrofie lotniczej, [[Carole Lombard]] występowała w filmach oraz w radiu. Pojawiła się w 60 [[Film fabularny|produkcjach fabularnych]] na dużym ekranie. Karierę zaczęła w wieku 12 lat, kiedy to została zaangażowana przez [[Allan Dwan|Allana Dwana]] do [[Rola epizodyczna|epizodycznej roli]] w [[Film niemy|niemym]] [[Komediodramat|komediodramacie]] ''A Perfect Crime'' z 1921 roku. W marcu 1925 roku otrzymała pierwszoplanową rolę w komedii ''Marriage in Transit''. Uznawana jest za jedną z najwybitniejszych aktorek w historii [[Kinematografia amerykańska|amerykańskiej kinematografii]]. Cztery filmy, w których wzięła udział, były nominowane przynajmniej do jednego Oscara w każdej kategorii. Dziewięć produkcji z jej udziałem, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę 100 milionów dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym. Przez współczesnych historyków, Lombard nazywana jest „królową gatunku [[screwball comedy]]”. ''[[Filmografia Carole Lombard|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|6=<!--Propozycja na sobotę |
|6=<!--Propozycja na sobotę 18 maja --> [[Plik:Jezioro Szarcz aerial 2023.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Szarcz (jezioro)|Szarcz]]''' – [[jezioro]] położone na [[Pojezierze Lubuskie|Pojezierzu Lubuskim]] w [[Bruzda Zbąszyńska|Bruździe Zbąszyńskiej]], w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]], na północno-zachodnim krańcu wsi [[Pszczew]]. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej [[Linia kolejowa nr 364|Międzyrzecz-Międzychód]]. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim [[ciek]]iem na północ poprzez jeziora [[Jezioro Białe (powiat międzyrzecki)|Białe]], [[Jezioro Czarne (gmina Pszczew)|Czarne]] oraz [[Jezioro Lubikowskie|Lubikowskie]], aż do [[Warta|Warty]]. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze [[Pszczewski Park Krajobrazowy|Pszczewskiego Parku Krajobrazowego]] oraz na obszarach chronionych w ramach programu [[Natura 2000]]. ''[[Szarcz (jezioro)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Namiot Spotkania]]''' – [[Biblia|biblijne]] przenośne sanktuarium [[Żydzi|Izraelitów]], którego używali podczas [[Wyjście Izraelitów z Egiptu|podróży przez pustynię]], zbudowane przez [[Mojżesz]]a jako miejsce kultu dla plemion hebrajskich w okresie wędrówki poprzedzającej ich przybycie do [[Ziemia Obiecana (Biblia)|Ziemi Obiecanej]]. Jest odpowiednikiem [[Świątynia Jerozolimska|Świątyni Jerozolimskiej]], w której miała trwać [[Szechina]], obecność Boga. Po wzniesieniu Świątyni Salomona w [[Jerozolima|Jerozolimie]] w 950 r.p.n.e. Namiot Spotkania nie był już używany. Opis Namiotu Spotkania zajmuje dużą część [[Księga Wyjścia|Księgi Wyjścia]]. Pojawia się głównie w rozdziałach 25–40, a same szczegółowe instrukcje Boga dla Mojżesza dotyczące budowy i wyposażenia zawarte są w rozdziałach 25–31. Wielkość tego opisu ma, zdaniem teologów, duże znaczenie dla myśli teologicznej chrześcijaństwa. Namiot Spotkania ma być symbolem obecności Bożej pośród ludzi. ''[[Namiot Spotkania|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|7=<!--Propozycja na niedzielę |
|7=<!--Propozycja na niedzielę 19 maja --> [[Plik:Pilzno A-391 klasztor karmelitów.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie]]''' – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej [[Historiografia|historiografii]], został założony przez [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełłę]] 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez [[Tomasz Tharczay|Tomasza Tharczaya]], który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król [[Zygmunt I Stary]]. Klasztor należał początkowo do [[Augustianie|augustianów]], a od XIX wieku stanowi własność [[Karmelici|karmelitów]]. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]]. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w [[Pilzno (Polska)|Pilźnie]]. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki [[zbiornik wodny]]. ''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Ago C.IV]]''' – niemiecki [[samolot rozpoznawczy]] z drugiej połowy [[I wojna światowa|I wojny światowej]], produkowany w latach 1916–1917 roku w zakładach AGO. Jednosilnikowy [[dwupłat]] o konstrukcji przeważnie drewnianej. Celem wytwórni było stworzenie samolotu rozpoznawczego o wysokich osiągach. Samolot wyróżniał się unikalnymi jak na tamte czasy skrzydłami o trapezowym obrysie, silnie zwężającymi się i zmniejszającymi grubość w kierunku na zewnątrz – w celu zmniejszenia oporu. Skomplikowana wewnętrzna struktura drewnianego skrzydła, o zbiegających się dźwigarach i żebrach różnego kształtu, powodowała jednak, że było ono trudniejsze w produkcji, co ograniczało liczbę produkowanych maszyn. Wyprodukowano co najmniej 214 egzemplarzy, które były używane na froncie w niewielkiej liczbie od grudnia 1916 roku. Samolot wyróżniał się bardziej zaawansowaną aerodynamicznie konstrukcją od niemieckich samolotów porównywalnej klasy, lecz był trudny w pilotażu. ''[[Ago C.IV|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 02:35, 13 maj 2024
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Śródmieście – dzielnica Katowic, stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. siedziba Sejmiku Województwa Śląskiego, Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz Urzędu Miasta Katowice, a także szeregu instytucji, w tym m.in. Uniwersytetu Śląskiego, Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego, Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego czy rzymskokatolickiej archidiecezji katowickiej. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. Czytaj więcej…
Jutro
Park w Reptach – XIX-wieczny park krajobrazowy o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta Tarnowskie Góry oraz gminy Zbrosławice, którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do rejestru zabytków nieruchomych. Stanowi część zespołu przyrodniczo-krajobrazowego o nazwie „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś Repty wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck, zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu zwierzyniec. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono neorenesansowy pałac, sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką Dramą. Zachowały się tu zespoły leśne buczyn, grądów i łęgów z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków nietoperzy oraz licznych gatunków ptaków lęgowych. Czytaj więcej…
Pojutrze
Zamek Pieniny – ruiny średniowiecznego zamku, znajdującego się w Pieninach, w Krościenku nad Dunajcem. Warownia powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą św. Kingi – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla klasztoru klarysek na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas III najazdu Tatarów. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu husytów lub wojsk Ścibora ze Ściborzyc na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. Czytaj więcej…
Za 3 dni
Dom Mikołajowski w Tarnowie – zabytkowy gotycko-renesansowy budynek znajdujący przy placu Katedralnym w Tarnowie. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, Powiatowego Ośrodka Zdrowia oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego Muzeum Diecezjalnego. Uznawany jest za najstarszą kamienicę miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu gotyku oraz renesansu. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni podpiwniczona. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. Czytaj więcej…
Za 4 dni
Ufficio Primo – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy ulicy Wspólnej 62 w Warszawie. Reprezentuje modernistyczny historyzm, nawiązuje do włoskiego renesansu. Budynek zaprojektował Marek Leykam, za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w Zachęcie w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między realizmem socjalistycznym a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była florenckimi pałacami miejskimi okresu quattrocenta z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. Czytaj więcej…
Za 5 dni
Szarcz – jezioro położone na Pojezierzu Lubuskim w Bruździe Zbąszyńskiej, w województwie lubuskim, na północno-zachodnim krańcu wsi Pszczew. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej Międzyrzecz-Międzychód. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim ciekiem na północ poprzez jeziora Białe, Czarne oraz Lubikowskie, aż do Warty. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze Pszczewskiego Parku Krajobrazowego oraz na obszarach chronionych w ramach programu Natura 2000. Czytaj więcej…
Za 6 dni
Klasztor karmelitów w Pilźnie – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej historiografii, został założony przez Władysława Jagiełłę 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez Tomasza Tharczaya, który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król Zygmunt I Stary. Klasztor należał początkowo do augustianów, a od XIX wieku stanowi własność karmelitów. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do rejestru zabytków. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w Pilźnie. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki zbiornik wodny. Czytaj więcej…