Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
wymiana cotygodniowa |
powtórzony link |
||
| (Nie pokazano 57 wersji utworzonych przez 17 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 13 |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 13 maja --> [[Plik:Katowice-Śródmieście collage.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Śródmieście (Katowice)|Śródmieście]]''' – [[podział administracyjny Katowic|dzielnica]] [[Katowice|Katowic]], stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. [[Gmach Sejmu Śląskiego w Katowicach|siedziba]] [[Sejmik Województwa Śląskiego|Sejmiku Województwa Śląskiego]], Urzędu Metropolitalnego [[Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia|Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii]] oraz [[Urząd Miasta Katowice|Urzędu Miasta Katowice]], a także szeregu instytucji, w tym m.in. [[Uniwersytet Śląski w Katowicach|Uniwersytetu Śląskiego]], [[Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach|Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego]], [[Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach|Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego]] czy [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiej]] [[Archidiecezja katowicka|archidiecezji katowickiej]]. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. ''[[Śródmieście (Katowice)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[Top Gun (film)|Top Gun]]''''' – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[film akcji]] z 1986 roku. Za reżyserię odpowiadał [[Tony Scott]], a scenariusz napisali Jack Epps Jr. oraz Jim Cash, inspirując się artykułem zatytułowanym ''Top Guns'' autorstwa Ehuda Yonaya, opublikowanym w magazynie ''California'' trzy lata wcześniej. W roli głównej wystąpił [[Tom Cruise]] jako kapitan Pete „Maverick” Mitchell, a obok niego w filmie wystąpili także [[Kelly McGillis]], [[Val Kilmer]], [[Anthony Edwards (aktor)|Anthony Edwards]] oraz [[Tom Skerritt]]. Młody pilot [[United States Navy|marynarki wojennej]] na pokładzie lotniskowca [[USS Enterprise (CVN-65)|USS „Enterprise”]], Pete „Maverick” Mitchell oraz jego oficer radiowy, porucznik Nick „Goose” Bradshaw, otrzymują szansę na szkolenie w programie Top Gun w Naval Air Station Miramar w [[San Diego]]. ''Top Gun'' miał swoją premierę 12 maja 1986 roku, a do kin w Stanach Zjednoczonych trafił 4 dni później i otrzymał mieszane recenzje krytyków. Pomimo początkowych mieszanych reakcji krytyków, film okazał się wielkim komercyjnym sukcesem, zarabiając 357 milionów dolarów na całym świecie, przy budżecie produkcji wynoszącym 15 milionów dolarów. Film zdobył [[Nagroda Akademii Filmowej|Nagrodę Akademii Filmowej]] oraz [[Złoty Glob]] za piosenkę „[[Take My Breath Away]]” w wykonaniu zespołu [[Berlin (zespół muzyczny)|Berlin]]. ''[[Top Gun (film)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|2=<!--Propozycja na wtorek 14 |
|2=<!--Propozycja na wtorek 14 maja --> [[Plik:Repty park pl.jpg|right|100px]] |
||
'''[[Park w Reptach]]''' – XIX-wieczny [[Park krajobrazowy#Forma założenia parkowego|park krajobrazowy]] o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta [[Tarnowskie Góry]] oraz [[Zbrosławice (gmina)|gminy Zbrosławice]], którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]] [[Zabytek nieruchomy|nieruchomych]]. Stanowi część [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy|zespołu przyrodniczo-krajobrazowego]] o nazwie [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”|„Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”]]. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś [[Stare Repty|Repty]] wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia [[Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck]], zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu [[Zwierzyniec (łowiectwo)|zwierzyniec]]. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono [[Pałac w Reptach|neorenesansowy pałac]], sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką [[Drama (rzeka)|Dramą]]. Zachowały się tu zespoły leśne [[Buczyna|buczyn]], [[grąd]]ów i [[Las łęgowy|łęgów]] z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków [[Nietoperze|nietoperzy]] oraz licznych gatunków ptaków [[lęg]]owych. ''[[Park w Reptach|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[USS Chillicothe]]''' – amerykańska pancerna [[kanonierka rzeczna]] marynarki wojennej [[Unia (Stany Zjednoczone)|Unii]] z okresu [[wojna secesyjna|wojny secesyjnej]], o napędzie bocznokołowym, zbudowana w 1862 roku i służąca w walkach na [[Missisipi (rzeka)|Missisipi]] oraz jej dopływach w latach 1863–1865. Jej uzbrojenie stanowiły dwa działa kalibru 279 mm. Okręt nie okazał się udany, gdyż był zbyt lekko zbudowany, co w połączeniu z płytkim kadłubem powodowało spore wyginanie się końców kadłuba. Pancerz kazamaty, a zwłaszcza jego sosnowy podkład, okazał się wrażliwy na przebicia. Również warunki bytowania załogi, na jedynym pokładzie w kadłubie, były mało wygodne. |
|||
| ⚫ | |||
Ze względu na niewielkie zanurzenie była przystosowana do operowania na płytkich wodach. Jednostka bez powodzenia i ze stratami we własnej załodze atakowała w 1863 roku fort Pemberton w stanie [[Missisipi (stan)|Missisipi]], a w 1864 roku brała udział w [[kampania na Red River|kampanii na Red River]]. Okręt został sprzedany po wojnie za 3000 dolarów. Przez kilka lat był porzucony na brzegu Missisipi w okolicach [[Cairo (Illinois)|Cairo]], w końcu został tam spalony w 1872 roku. ''[[USS Chillicothe|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Zamek Pieniny]]''' – [[ruiny]] [[średniowiecze|średniowiecznego]] [[zamek|zamku]], znajdującego się w [[Pieniny|Pieninach]], w [[Krościenko nad Dunajcem|Krościenku nad Dunajcem]]. [[Warownia]] powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą [[Święta Kinga|św. Kingi]] – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla [[Klasztor klarysek w Starym Sączu|klasztoru klarysek]] na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas [[III najazd mongolski na Polskę|III najazdu Tatarów]]. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu [[Husytyzm|husytów]] lub wojsk [[Ścibor ze Ściborzyc|Ścibora ze Ściborzyc]] na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. ''[[Zamek Pieniny|Czytaj więcej…]]'' |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
'''[[Dom Florencki w Tarnowie]]''' – zabytkowy [[renesans]]owy budynek znajdujący się przy ulicy Żydowskiej 20 w [[Tarnów|Tarnowie]]. Powstał w II poł. XVI wieku, a następnie był kilkukrotnie przebudowywany. Powstał przypuszczalnie w wyniku połączenia dwóch innych budynków przystawionych do [[Mur obronny|muru obronnego]]. Jest najstarszym budynkiem przy ulicy Żydowskiej, a jego nazwa pochodzi prawdopodobnie od [[Włosi|Włochów]], którzy w czasie jego budowy licznie przebywali w Tarnowie, pracując przy restaurowaniu miasta oraz [[Zamek w Tarnowie|zamku na Górze św. Marcina]]. Dom Florencki jest przykładem renesansowego budynku mieszkalnego. Cechami charakterystycznymi budowli są nadwieszony na [[kroksztyn]]ach górny fragment ściany frontowej oraz połączenie murowaną [[Arkada|arkadą]], przechodzącą nad dawną ulicą podmurną, z sąsiednią kamienicą. Od 1960 lub 1962 roku mieści się w nim siedziba tarnowskiego oddziału [[Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze|PTTK]]. W 1977 roku budynek został wpisany do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]] nieruchomych ówczesnego [[Województwo tarnowskie|województwa tarnowskiego]]. ''[[Dom Florencki w Tarnowie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie]]''' – zabytkowy [[Gotyk|gotycko]]-[[renesans]]owy budynek znajdujący przy [[Plac Katedralny w Tarnowie|placu Katedralnym]] w [[Tarnów|Tarnowie]]. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, [[Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce|Powiatowego Ośrodka Zdrowia]] oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego [[Muzeum Diecezjalne w Tarnowie|Muzeum Diecezjalnego]]. Uznawany jest za najstarszą [[Kamienica (architektura)|kamienicę]] miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu [[gotyk]]u oraz [[renesans]]u. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni [[Piwnica|podpiwniczona]]. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. ''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|4=<!--Propozycja na czwartek 16 marca --> [[Plik:Judith at the Banquet of Holofernes (previously known as Artemisia), by Rembrandt, from Prado in Google Earth.jpg|100px|right]] |
|||
| ⚫ | |||
'''[[Artemizja (obraz Rembrandta)|Artemizja]]''' – obraz [[Rembrandt]]a z 1634 roku znajdujący się w kolekcji Muzeum [[Prado]] w [[Madryt|Madrycie]]. Należy do niewielkiej grupy dzieł Rembrandta namalowanych w latach 1633–1635, których tematem jest alegoria bohaterskich kobiet. Na ciemnym tle widoczna jest postać damy ubranej w bogatą suknię z długimi, bufiastymi rękawami, haftowaną we wzór w jasnoniebieskim oraz żółtym kolorze. Kompozycja jest piramidalna, jej szczyt tworzy usadowiona w fotelu dama, a u podstawy znajdują się klęcząca służąca i stół. Majestatyczność damy jest podkreślona przez wysoką perspektywę w stosunku do służącej i widza oraz użycie światłocienia dla uzyskania dramatycznego efektu. Światło z lewej strony pada bezpośrednio na siedzącą damę, której strój jaśnieje, oświetla profil służącej, kielich i księgę, podczas gdy pozostałe elementy pozostają w półmroku. Dokonano licznych zmian kompozycyjnych obrazu i późniejszych interwencji, co utrudnia identyfikację przedstawionej postaci, która może być [[Artemizja II|Artemizją]], [[Sofonisba|Sofonisbą]], [[Judyta (postać biblijna)|Judytą]] lub rzadziej wskazywaną [[Estera (postać biblijna)|Esterą]]. ''[[Artemizja (obraz Rembrandta)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Ufficio Primo]]''' – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy [[Ulica Wspólna w Warszawie|ulicy Wspólnej]] 62 w [[Warszawa|Warszawie]]. Reprezentuje [[Modernizm (architektura)|modernistyczny]] [[Historyzm (architektura)|historyzm]], nawiązuje do włoskiego [[renesans]]u. Budynek zaprojektował [[Marek Leykam]], za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w [[Zachęta Narodowa Galeria Sztuki|Zachęcie]] w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między [[Realizm socjalistyczny|realizmem socjalistycznym]] a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była [[Florencja|florenckimi]] pałacami miejskimi okresu [[Quattrocento|quattrocenta]] z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. ''[[Ufficio Primo|Czytaj więcej…]]'' |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
'''[[Konstytucja marcowa]]''' – ustawa konstytucyjna uchwalona przez [[Sejm Ustawodawczy (1919–1922)|Sejm Ustawodawczy]], opublikowana 1 czerwca 1921 roku. Mimo uchwalenia w 1921 roku wiele jej postanowień weszło w życie dopiero po [[Wybory parlamentarne w Polsce w 1922 roku|wyborach do parlamentu w 1922 roku]] oraz wyborze [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|prezydenta]]. Obowiązywała do 23 kwietnia 1935 roku. Składała się z siedmiu rozdziałów. Była to pierwsza nowoczesna polska konstytucja. Wprowadzała [[Egalitaryzm|egalitarny]] [[Ustrój polityczny|ustrój]] [[Republika|republiki]] [[Demokracja|demokratycznej]] o [[System parlamentarno-gabinetowy|parlamentarno-gabinetowym systemie rządów]]. Władzę zwierzchnią (art. 2) przyznawała [[Naród|Narodowi]] (bez normatywnej jego definicji, gdyż ustrojodawca oparł się na stanowisku doktryny francuskiej, uznającej naród za podmiotowość polityczną wszystkich obywateli państwa, bez względu na ich przynależność etniczną), który nie sprawował jej sam, lecz za pośrednictwem specjalnych organów, zbudowanych zgodnie z [[monteskiusz]]owską koncepcją [[Podział władz|trójpodziału władz]] (art. 2 ''in fine''). Jednym z najistotniejszych postanowień konstytucji było zniesienie wszelkich [[Przywileje szlacheckie|przywilejów stanowych]] obywateli republiki (art. 96). ''[[Konstytucja marcowa]|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Szarcz (jezioro)|Szarcz]]''' – [[jezioro]] położone na [[Pojezierze Lubuskie|Pojezierzu Lubuskim]] w [[Bruzda Zbąszyńska|Bruździe Zbąszyńskiej]], w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]], na północno-zachodnim krańcu wsi [[Pszczew]]. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej [[Linia kolejowa nr 364|Międzyrzecz-Międzychód]]. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim [[ciek]]iem na północ poprzez jeziora [[Jezioro Białe (powiat międzyrzecki)|Białe]], [[Jezioro Czarne (gmina Pszczew)|Czarne]] oraz [[Jezioro Lubikowskie|Lubikowskie]], aż do [[Warta|Warty]]. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze [[Pszczewski Park Krajobrazowy|Pszczewskiego Parku Krajobrazowego]] oraz na obszarach chronionych w ramach programu [[Natura 2000]]. ''[[Szarcz (jezioro)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
| ⚫ | |||
|7=<!--Propozycja na niedzielę 19 maja --> [[Plik:Pilzno A-391 klasztor karmelitów.jpg|100px|right]] |
|||
'''[[Masakra na „Akikaze”]]''' – [[zbrodnia wojenna]] popełniona przez [[Japonia|japońską]] [[Dai-Nippon Teikoku Kaigun|Cesarską Marynarkę Wojenną]] 18 marca 1943 roku, w czasie [[Wojna na Pacyfiku|wojny na Pacyfiku]]. Masakra odbyła się na pokładzie [[niszczyciel]]a „[[Akikaze (1920)|Akikaze]]”, na wodach [[Archipelag Bismarcka|Archipelagu Bismarcka]], a jej ofiarą padło około 60 osób cywilnych. Większość ofiar stanowili [[Kościół łaciński|katoliccy]] oraz [[Protestantyzm|protestanccy]] [[Duchowieństwo|duchowni]] oraz [[misjonarz]]e, w większości [[Niemcy (naród)|narodowości niemieckiej]], którzy uprzednio pełnili posługę w północno-wschodniej części [[Nowa Gwinea|Nowej Gwinei]] oraz na [[Wyspy Admiralicji|Wyspach Admiralicji]]. Zamordowano także ich służących i podopiecznych, w tym dwoje niemowląt. Masakrze misjonarzy towarzyszyła próba wykorzenienia chrześcijaństwa z zajętej przez Japończyków części Nowej Gwinei. Wkrótce po wywiezieniu duchownych z Wewak japońscy żołnierze gruntownie zniszczyli blisko 90% prowadzonych przez nich [[Plantacja|plantacji]], wraz ze znajdującymi się tam kościołami i ośrodkami zdrowia. Zamordowali także wielu nawróconych na chrześcijaństwo Papuasów. ''[[Masakra na „Akikaze”|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie]]''' – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej [[Historiografia|historiografii]], został założony przez [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełłę]] 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez [[Tomasz Tharczay|Tomasza Tharczaya]], który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król [[Zygmunt I Stary]]. Klasztor należał początkowo do [[Augustianie|augustianów]], a od XIX wieku stanowi własność [[Karmelici|karmelitów]]. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]]. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w [[Pilzno (Polska)|Pilźnie]]. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki [[zbiornik wodny]]. ''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
| ⚫ | |||
'''[[Fokker E.IV]]''' – [[Cesarstwo Niemieckie|niemiecki]] [[jednopłat]]owy [[samolot myśliwski]] z okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]], zaprojektowany i zbudowany w wytwórni [[Fokker|Fokker Aeroplanbau]] w [[Schwerin]]ie. [[Badania w locie|Oblatana]] we wrześniu 1915 roku maszyna była następcą modelu [[Fokker E.III]] i ostatnim modelem rodziny Fokkerów [[System oznaczeń niemieckich samolotów z okresu I wojny światowej#Klasyfikacja typów samolotów w latach 1914-18|klasy E]] opartej na samolocie francuskim Morane-Saulnier H. Uzbrojenie seryjnych samolotów składało się z dwóch [[Synchronizator karabinu maszynowego|zsynchronizowanych]] stałych karabinów maszynowych [[Karabin maszynowy MG08|lMG08]] [[Kaliber broni|kalibru]] 7,92 mm, umieszczonych na grzbiecie kadłuba. Karabiny zasilane były z [[Taśma nabojowa|taśm amunicyjnych]] umieszczonych w bębnach, a wystrzelone [[Łuska (nabój)|łuski]] trafiały do pojemnika zamontowanego za silnikiem. Fokker E.IV był pierwszym [[Produkcja seryjna|seryjnym]] myśliwcem uzbrojonym w więcej niż jeden stały [[karabin maszynowy]]. Zbudowany w liczbie 49 egzemplarzy samolot używany był bojowo przez [[Luftstreitkräfte]], jednak nie odniósł sukcesu i został wycofany ze służby na początku 1917 roku. ''[[Fokker E.IV|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 02:35, 13 maj 2024
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Śródmieście – dzielnica Katowic, stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. siedziba Sejmiku Województwa Śląskiego, Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz Urzędu Miasta Katowice, a także szeregu instytucji, w tym m.in. Uniwersytetu Śląskiego, Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego, Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego czy rzymskokatolickiej archidiecezji katowickiej. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. Czytaj więcej…
Jutro
Park w Reptach – XIX-wieczny park krajobrazowy o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta Tarnowskie Góry oraz gminy Zbrosławice, którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do rejestru zabytków nieruchomych. Stanowi część zespołu przyrodniczo-krajobrazowego o nazwie „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś Repty wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck, zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu zwierzyniec. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono neorenesansowy pałac, sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką Dramą. Zachowały się tu zespoły leśne buczyn, grądów i łęgów z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków nietoperzy oraz licznych gatunków ptaków lęgowych. Czytaj więcej…
Pojutrze
Zamek Pieniny – ruiny średniowiecznego zamku, znajdującego się w Pieninach, w Krościenku nad Dunajcem. Warownia powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą św. Kingi – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla klasztoru klarysek na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas III najazdu Tatarów. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu husytów lub wojsk Ścibora ze Ściborzyc na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. Czytaj więcej…
Za 3 dni
Dom Mikołajowski w Tarnowie – zabytkowy gotycko-renesansowy budynek znajdujący przy placu Katedralnym w Tarnowie. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, Powiatowego Ośrodka Zdrowia oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego Muzeum Diecezjalnego. Uznawany jest za najstarszą kamienicę miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu gotyku oraz renesansu. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni podpiwniczona. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. Czytaj więcej…
Za 4 dni
Ufficio Primo – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy ulicy Wspólnej 62 w Warszawie. Reprezentuje modernistyczny historyzm, nawiązuje do włoskiego renesansu. Budynek zaprojektował Marek Leykam, za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w Zachęcie w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między realizmem socjalistycznym a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była florenckimi pałacami miejskimi okresu quattrocenta z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. Czytaj więcej…
Za 5 dni
Szarcz – jezioro położone na Pojezierzu Lubuskim w Bruździe Zbąszyńskiej, w województwie lubuskim, na północno-zachodnim krańcu wsi Pszczew. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej Międzyrzecz-Międzychód. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim ciekiem na północ poprzez jeziora Białe, Czarne oraz Lubikowskie, aż do Warty. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze Pszczewskiego Parku Krajobrazowego oraz na obszarach chronionych w ramach programu Natura 2000. Czytaj więcej…
Za 6 dni
Klasztor karmelitów w Pilźnie – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej historiografii, został założony przez Władysława Jagiełłę 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez Tomasza Tharczaya, który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król Zygmunt I Stary. Klasztor należał początkowo do augustianów, a od XIX wieku stanowi własność karmelitów. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do rejestru zabytków. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w Pilźnie. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki zbiornik wodny. Czytaj więcej…