Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
wymiana cotygodniowa |
powtórzony link |
||
| (Nie pokazano 75 wersji utworzonych przez 22 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 13 maja --> [[Plik:Katowice-Śródmieście collage.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Śródmieście (Katowice)|Śródmieście]]''' – [[podział administracyjny Katowic|dzielnica]] [[Katowice|Katowic]], stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. [[Gmach Sejmu Śląskiego w Katowicach|siedziba]] [[Sejmik Województwa Śląskiego|Sejmiku Województwa Śląskiego]], Urzędu Metropolitalnego [[Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia|Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii]] oraz [[Urząd Miasta Katowice|Urzędu Miasta Katowice]], a także szeregu instytucji, w tym m.in. [[Uniwersytet Śląski w Katowicach|Uniwersytetu Śląskiego]], [[Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach|Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego]], [[Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach|Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego]] czy [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiej]] [[Archidiecezja katowicka|archidiecezji katowickiej]]. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. ''[[Śródmieście (Katowice)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Tenrekowiec wyżynny]]''' – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[ssaki|ssaka]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[tenrekowate|tenrekowatych]] w [[rząd (biologia)|rzędzie]] [[afrosorkowce|afrosorkowców]]. Wyróżnia się charakterystycznym kolczastym futrem, czarnym w płowe pasy. [[Endemit]] [[Madagaskar]]u ze wschodniej części Płaskowyżu Centralnego, żyje w lasach oraz górskich wrzosowiskach, dobrze radząc sobie w siedliskach zdegradowanych przez człowieka. Poluje na drobne bezkręgowce, głównie [[pierścienice]], sam będąc obiektem polowań madagaskarskich ssaków i węży. Jest jadany przez człowieka. Nie zagraża mu wyginięcie. [[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody]] uzasadnia to szerokim zasięgiem występowania, obfitością populacji i tolerancją na niszczenie środowiska poczynione przez człowieka. Całkowita liczebność [[populacja (biologia)|populacji]] nie jest znana. ''[[Tenrekowiec wyżynny|Czytaj więcej…]]'' |
|||
| ⚫ | |||
'''[[Park w Reptach]]''' – XIX-wieczny [[Park krajobrazowy#Forma założenia parkowego|park krajobrazowy]] o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta [[Tarnowskie Góry]] oraz [[Zbrosławice (gmina)|gminy Zbrosławice]], którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]] [[Zabytek nieruchomy|nieruchomych]]. Stanowi część [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy|zespołu przyrodniczo-krajobrazowego]] o nazwie [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”|„Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”]]. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś [[Stare Repty|Repty]] wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia [[Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck]], zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu [[Zwierzyniec (łowiectwo)|zwierzyniec]]. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono [[Pałac w Reptach|neorenesansowy pałac]], sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką [[Drama (rzeka)|Dramą]]. Zachowały się tu zespoły leśne [[Buczyna|buczyn]], [[grąd]]ów i [[Las łęgowy|łęgów]] z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków [[Nietoperze|nietoperzy]] oraz licznych gatunków ptaków [[lęg]]owych. ''[[Park w Reptach|Czytaj więcej…]]'' |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
'''[[Cmentarz Wojenny w Arnhem-Oosterbeek]]''' – [[cmentarz]] znajdujący się pod opieką [[Komisja Grobów Wojennych Wspólnoty Narodów|Komisji Grobów Wojennych Wspólnoty Narodów]] w [[Oosterbeek]], położony niedaleko miasta [[Arnhem]] w [[Holandia|Holandii]]. Został założony w 1945 roku i liczy obecnie 1764 groby z czasów [[II wojna światowa|II wojny światowej]], oprócz czterech późniejszych niewojennych pochówków oraz dwóch grobów byłych pracowników Komisji. Większość osób pochowanych na cmentarzu to żołnierze alianccy polegli w [[operacja Market Garden|operacji Market Garden]], alianckiej próbie przekroczenia [[Ren]]u w 1944 roku lub podczas [[operacja Anger|wyzwalania miasta]] w następnym roku. Zwłoki zabitych w tych bitwach wciąż odkrywa się w okolicy, dlatego liczba osób pochowanych na cmentarzu stale rośnie. Najnowsze uroczystości pogrzebowe na cmentarzu wojskowym w Arnhem-Oosterbeek miały miejsce w 2016 roku, kiedy ponownie pochowano sześciu brytyjskich spadochroniarzy, wcześniej pogrzebanych jako nieznani i później zidentyfikowanych oraz rok później, kiedy na tej samej zasadzie odbył się pochówek jednego żołnierza. ''[[Cmentarz Wojenny w Arnhem-Oosterbeek|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Zamek Pieniny]]''' – [[ruiny]] [[średniowiecze|średniowiecznego]] [[zamek|zamku]], znajdującego się w [[Pieniny|Pieninach]], w [[Krościenko nad Dunajcem|Krościenku nad Dunajcem]]. [[Warownia]] powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą [[Święta Kinga|św. Kingi]] – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla [[Klasztor klarysek w Starym Sączu|klasztoru klarysek]] na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas [[III najazd mongolski na Polskę|III najazdu Tatarów]]. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu [[Husytyzm|husytów]] lub wojsk [[Ścibor ze Ściborzyc|Ścibora ze Ściborzyc]] na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. ''[[Zamek Pieniny|Czytaj więcej…]]'' |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
'''[[Daglezja zielona]]''' – [[gatunek (biologia)|gatunek]] drzewa z rodziny [[sosnowate|sosnowatych]]. Jest wyjątkowo wysokim, długo żyjącym i szybko rosnącym drzewem iglastym. W optymalnych warunkach przekracza 100 m wysokości i żyje ponad 1300 lat. Występuje w zachodniej części [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]] od [[Kolumbia Brytyjska|Kolumbii Brytyjskiej]] po środkowy [[Meksyk]], na wysokościach od poziomu morza do 3350 m [[Poziom morza|n.p.m.]] Gatunek geograficznie dzielony jest na dwie odmiany: typową ''P. menziesii'' var. ''menziesii'' występującą wzdłuż wybrzeża [[Ocean Spokojny|Oceanu Spokojnego]] oraz siną [[Daglezja sina|''P. menziesii'' var. ''glauca'']] rosnącą w głębi lądu. Na większości zasięgu gatunek ten jest kluczowym składnikiem dużych ekosystemów leśnych. Występuje w szerokim zakresie warunków klimatycznych. Chociaż preferuje głębokie, wilgotne, przepuszczalne gleby, może rosnąć na różnych typach gleb. Szybko zasiedla obszary po pożarach lasów lub innych zaburzeniach i w początkowej fazie wzrostu toleruje częściowe zacienienie. Drzewo wytwarza mocne, trwałe drewno bez sęków, a przy jego szybkim tempie wzrostu i znacznym rozmiarze, stanowi jedno z najważniejszych ekonomicznie źródeł drewna na świecie. ''[[Daglezja zielona|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie]]''' – zabytkowy [[Gotyk|gotycko]]-[[renesans]]owy budynek znajdujący przy [[Plac Katedralny w Tarnowie|placu Katedralnym]] w [[Tarnów|Tarnowie]]. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, [[Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce|Powiatowego Ośrodka Zdrowia]] oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego [[Muzeum Diecezjalne w Tarnowie|Muzeum Diecezjalnego]]. Uznawany jest za najstarszą [[Kamienica (architektura)|kamienicę]] miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu [[gotyk]]u oraz [[renesans]]u. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni [[Piwnica|podpiwniczona]]. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. ''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
'''[[Akikaze (1920)|Akikaze]]''' – [[Japonia|japoński]] [[niszczyciel]] z okresu [[Historia powszechna (1918–1939)|międzywojennego]] oraz [[II wojna światowa|II wojny światowej]], będący siódmym z piętnastu niszczycieli [[Niszczyciele typu Minekaze|typu ''Minekaze'']]. Zwodowany w grudniu 1920 roku, wprowadzony do służby w [[Dai-Nippon Teikoku Kaigun]] w kwietniu 1921 roku. Uzbrojenie główne składało się początkowo z czterech dział artylerii głównej [[Kaliber broni|kalibru]] 120 mm, sześciu [[Wyrzutnia torpedowa|wyrzutni torped]] kalibru 533 mm oraz dwóch [[Karabin maszynowy|karabinów maszynowych]] kalibru 6,5 mm. W trakcie służby okręt kilkukrotnie przezbrajano. Napęd stanowiły dwa zespoły [[Turbina parowa|turbin]], do których parę dostarczały cztery [[Kocioł okrętowy|kotły]]. „Akikaze” był w stanie osiągnąć maksymalną prędkość 39 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]]. Okręt brał udział m.in. w [[Wojna na Pacyfiku|walkach na Pacyfiku]] oraz bitwie w [[Bitwa w zatoce Leyte|zatoce Leyte]]. Został zatopiony przez [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[okręt podwodny]] [[USS Pintado (SS-387)|USS „Pintado”]] 3 listopada 1944 roku wraz z całą załogą liczącą 205 oficerów i marynarzy. ''[[Akikaze (1920)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Ufficio Primo]]''' – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy [[Ulica Wspólna w Warszawie|ulicy Wspólnej]] 62 w [[Warszawa|Warszawie]]. Reprezentuje [[Modernizm (architektura)|modernistyczny]] [[Historyzm (architektura)|historyzm]], nawiązuje do włoskiego [[renesans]]u. Budynek zaprojektował [[Marek Leykam]], za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w [[Zachęta Narodowa Galeria Sztuki|Zachęcie]] w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między [[Realizm socjalistyczny|realizmem socjalistycznym]] a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była [[Florencja|florenckimi]] pałacami miejskimi okresu [[Quattrocento|quattrocenta]] z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. ''[[Ufficio Primo|Czytaj więcej…]]'' |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
'''''[[Grand Theft Auto: The Trilogy – The Definitive Edition]]''''' – kompilacja trzech [[Przygodowa gra akcji|przygodowych gier akcji]] z serii ''[[Grand Theft Auto (seria)|Grand Theft Auto]]'': ''[[Grand Theft Auto III]]'', ''[[Grand Theft Auto: Vice City]]'' oraz ''[[Grand Theft Auto: San Andreas]]''. Za produkcję odpowiada studio Grove Street Games, a za publikację [[Rockstar Games]]. Wszystkie trzy gry otrzymały ulepszenia w zakresie rozgrywki i warstwy wizualnej, a następnie wydane na [[Microsoft Windows]], [[Nintendo Switch]], [[PlayStation 4]], [[PlayStation 5]], [[Xbox One]] oraz [[Xbox Series X/S]] 11 listopada 2021 roku. Przed premierą odnowionych wersji oryginalna trylogia została wycofana ze sprzedaży. ''Definitive Edition'' została negatywnie odebrana przez większość mediów z branży. Krytykowano błędy techniczne, oprawę graficzną oraz problemy z wydajnością. Twórcy sami przyznali, że gry nie spełniają ich standardów jakości i oczekiwań graczy. Niedługo po wydaniu gry zniknęły z oferty sklepów cyfrowych na okres kilku dni. ''[[Grand Theft Auto: The Trilogy – The Definitive Edition|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Szarcz (jezioro)|Szarcz]]''' – [[jezioro]] położone na [[Pojezierze Lubuskie|Pojezierzu Lubuskim]] w [[Bruzda Zbąszyńska|Bruździe Zbąszyńskiej]], w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]], na północno-zachodnim krańcu wsi [[Pszczew]]. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej [[Linia kolejowa nr 364|Międzyrzecz-Międzychód]]. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim [[ciek]]iem na północ poprzez jeziora [[Jezioro Białe (powiat międzyrzecki)|Białe]], [[Jezioro Czarne (gmina Pszczew)|Czarne]] oraz [[Jezioro Lubikowskie|Lubikowskie]], aż do [[Warta|Warty]]. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze [[Pszczewski Park Krajobrazowy|Pszczewskiego Parku Krajobrazowego]] oraz na obszarach chronionych w ramach programu [[Natura 2000]]. ''[[Szarcz (jezioro)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
'''[[Packard Caribbean]]''' – model samochodu osobowego [[autosegment F|klasy luksusowej]], produkowany w latach 1953–1956 przez amerykańskie przedsiębiorstwo [[Packard]]. Sztandarowy model marki Packard, występujący w wersji luksusowego sześciomiejscowego [[kabriolet]]u, a w ostatnim roku także [[hardtop]] [[coupé]]. Produkowano je w ramach dwóch generacji, obejmujących cztery lata modelowe, określane jako 26, 54, 55 oraz 56 seria aut Packard. Powstało 1150 samochodów pierwszej generacji i 9666 drugiej. Napęd stanowiły silniki ośmiocylindrowe o pojemnościach od 5,4 l do 6,1 l, początkowo rzędowe, a później widlaste. Kabrioletem Caribbean z 1956 roku jeździła m.in. [[Édith Piaf]]. Dwa samochody, Packard Caribbean oraz [[Packard Patrician|Patrician]], zostały pod koniec 1955 roku zakupione do testów przez instytut [[NAMI]] w ZSRR i na ich stylistyce następnie wzorowano radzieckie luksusowe radzieckie limuzyny [[GAZ-13 Czajka]] oraz [[ZiŁ-111]]. ''[[Packard Caribbean|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie]]''' – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej [[Historiografia|historiografii]], został założony przez [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełłę]] 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez [[Tomasz Tharczay|Tomasza Tharczaya]], który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król [[Zygmunt I Stary]]. Klasztor należał początkowo do [[Augustianie|augustianów]], a od XIX wieku stanowi własność [[Karmelici|karmelitów]]. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]]. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w [[Pilzno (Polska)|Pilźnie]]. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki [[zbiornik wodny]]. ''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
| ⚫ | |||
'''[[Filmografia Jamesa Stewarta]]''' – w trwającej 63 lata karierze [[James Stewart]] wystąpił w 82 [[Film fabularny|produkcjach fabularnych]]. Pięciokrotnie uzyskiwał nominację do [[Nagroda Akademii Filmowej|nagrody Akademii Filmowej]] oraz trzykrotnie do [[Złoty Glob|Złotego Globu]], z czego zdobył tylko jedną statuetkę Oscara. Karierę rozpoczynał na początku lat 30. od występów na [[Broadway (teatr)|Broadwayu]], zbierając pozytywne oceny [[Krytyka teatralna|krytyków]] za kreacje w [[Dramat|sztukach]] ''Goodbye Again'' czy ''Yellow Jack''. [[Film pełnometrażowy|Pełnometrażowym]] debiutem Stewarta na dużym ekranie był występ w [[Dramat filmowy|dramacie]] [[Film kryminalny|kryminalnym]] ''Morderca'' z 1935 roku. W latach 30. występował głównie w produkcjach z gatunku [[Komedia romantyczna|komedii romantycznych]]. W 1938 roku nawiązał współpracę z [[Frank Capra|Frankiem Caprą]], występując w dwóch przełomowych filmach – komedii romantycznej ''[[Cieszmy się życiem]]'' z [[Jean Arthur]], dzięki której zyskał status [[Gwiazda filmowa|gwiazdy]]. Przez lata był notowany w pierwszej dziesiątce najbardziej dochodowych amerykańskich aktorów. Dziesięć filmów z jego udziałem było zestawianych w pierwszej dziesiątce podsumowań roku w [[Box office|box offisie]] w Stanach Zjednoczonych. Uznawany jest za jednego z najwybitniejszych aktorów w historii [[Kinematografia amerykańska|kinematografii amerykańskiej]] oraz „[[System studyjny|Złotej Ery Hollywood]]” ''[[Filmografia Jamesa Stewarta|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 02:35, 13 maj 2024
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Śródmieście – dzielnica Katowic, stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. siedziba Sejmiku Województwa Śląskiego, Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz Urzędu Miasta Katowice, a także szeregu instytucji, w tym m.in. Uniwersytetu Śląskiego, Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego, Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego czy rzymskokatolickiej archidiecezji katowickiej. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. Czytaj więcej…
Jutro
Park w Reptach – XIX-wieczny park krajobrazowy o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta Tarnowskie Góry oraz gminy Zbrosławice, którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do rejestru zabytków nieruchomych. Stanowi część zespołu przyrodniczo-krajobrazowego o nazwie „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś Repty wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck, zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu zwierzyniec. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono neorenesansowy pałac, sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką Dramą. Zachowały się tu zespoły leśne buczyn, grądów i łęgów z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków nietoperzy oraz licznych gatunków ptaków lęgowych. Czytaj więcej…
Pojutrze
Zamek Pieniny – ruiny średniowiecznego zamku, znajdującego się w Pieninach, w Krościenku nad Dunajcem. Warownia powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą św. Kingi – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla klasztoru klarysek na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas III najazdu Tatarów. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu husytów lub wojsk Ścibora ze Ściborzyc na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. Czytaj więcej…
Za 3 dni
Dom Mikołajowski w Tarnowie – zabytkowy gotycko-renesansowy budynek znajdujący przy placu Katedralnym w Tarnowie. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, Powiatowego Ośrodka Zdrowia oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego Muzeum Diecezjalnego. Uznawany jest za najstarszą kamienicę miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu gotyku oraz renesansu. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni podpiwniczona. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. Czytaj więcej…
Za 4 dni
Ufficio Primo – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy ulicy Wspólnej 62 w Warszawie. Reprezentuje modernistyczny historyzm, nawiązuje do włoskiego renesansu. Budynek zaprojektował Marek Leykam, za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w Zachęcie w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między realizmem socjalistycznym a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była florenckimi pałacami miejskimi okresu quattrocenta z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. Czytaj więcej…
Za 5 dni
Szarcz – jezioro położone na Pojezierzu Lubuskim w Bruździe Zbąszyńskiej, w województwie lubuskim, na północno-zachodnim krańcu wsi Pszczew. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej Międzyrzecz-Międzychód. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim ciekiem na północ poprzez jeziora Białe, Czarne oraz Lubikowskie, aż do Warty. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze Pszczewskiego Parku Krajobrazowego oraz na obszarach chronionych w ramach programu Natura 2000. Czytaj więcej…
Za 6 dni
Klasztor karmelitów w Pilźnie – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej historiografii, został założony przez Władysława Jagiełłę 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez Tomasza Tharczaya, który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król Zygmunt I Stary. Klasztor należał początkowo do augustianów, a od XIX wieku stanowi własność karmelitów. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do rejestru zabytków. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w Pilźnie. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki zbiornik wodny. Czytaj więcej…