Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
wymiana cotygodniowa |
powtórzony link |
||
| (Nie pokazano 81 wersji utworzonych przez 22 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 13 maja --> [[Plik:Katowice-Śródmieście collage.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Śródmieście (Katowice)|Śródmieście]]''' – [[podział administracyjny Katowic|dzielnica]] [[Katowice|Katowic]], stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. [[Gmach Sejmu Śląskiego w Katowicach|siedziba]] [[Sejmik Województwa Śląskiego|Sejmiku Województwa Śląskiego]], Urzędu Metropolitalnego [[Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia|Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii]] oraz [[Urząd Miasta Katowice|Urzędu Miasta Katowice]], a także szeregu instytucji, w tym m.in. [[Uniwersytet Śląski w Katowicach|Uniwersytetu Śląskiego]], [[Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach|Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego]], [[Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach|Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego]] czy [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiej]] [[Archidiecezja katowicka|archidiecezji katowickiej]]. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. ''[[Śródmieście (Katowice)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Kodeks 0184]]''' – bilingwiczny [[Język grecki|grecko]]-[[Język koptyjski|koptyjski]] [[kodeks majuskułowy (Nowy Testament)|kodeks uncjalny]] Nowego Testamentu na pergaminie, [[Paleografia|paleograficznie]] datowany na VI wiek. Język grecki był drugim językiem skryby, zarówno kształt liter, jak i błędy gramatyczne w tekście greckim wskazują na wpływy języka koptyjskiego. Kodeks powstał prawdopodobnie w [[Egipt|Egipcie]]. Nieznane jest miejsce, w którym znaleziona została karta rękopisu. Do naszych czasów zachował się fragment jednej karty kodeksu, z tekstem [[Ewangelia Marka|Ewangelii Marka]]. Fragment jest cytowany w krytycznych wydaniach greckiego [[Novum Testamentum Graece|Nowego Testamentu]]. Tekst fragmentu był dwukrotnie wydawany. Rękopis jest przechowywany w [[Austriacka Biblioteka Narodowa|Austriackiej Bibliotece Narodowej]] w [[Wiedeń|Wiedniu]]. ''[[Kodeks 0184|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|2=<!--Propozycja na wtorek |
|2=<!--Propozycja na wtorek 14 maja --> [[Plik:Repty park pl.jpg|right|100px]] |
||
'''[[Park w Reptach]]''' – XIX-wieczny [[Park krajobrazowy#Forma założenia parkowego|park krajobrazowy]] o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta [[Tarnowskie Góry]] oraz [[Zbrosławice (gmina)|gminy Zbrosławice]], którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]] [[Zabytek nieruchomy|nieruchomych]]. Stanowi część [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy|zespołu przyrodniczo-krajobrazowego]] o nazwie [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”|„Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”]]. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś [[Stare Repty|Repty]] wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia [[Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck]], zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu [[Zwierzyniec (łowiectwo)|zwierzyniec]]. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono [[Pałac w Reptach|neorenesansowy pałac]], sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką [[Drama (rzeka)|Dramą]]. Zachowały się tu zespoły leśne [[Buczyna|buczyn]], [[grąd]]ów i [[Las łęgowy|łęgów]] z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków [[Nietoperze|nietoperzy]] oraz licznych gatunków ptaków [[lęg]]owych. ''[[Park w Reptach|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Sasikala]]''' (ur. [[18 sierpnia]] [[1957]] w Thiruthuraipoondi) – [[Indie|indyjska]] polityk. Pochodzi ze społeczności Thevarów. Wpływy zawdzięcza bliskiej relacji z [[Jayaram Jayalalitha|Jayaram Jayalalithą]], której powierniczką była na przestrzeni kilku dekad. Zaangażowała się w działalność [[Ogólnoindyjska Partia Ludu Drawidów|Ogólnoindyjskiej Partii Ludu Drawidów]] (AIADMK), odegrała istotną, zakulisową rolę w kryzysie sukcesyjnym po śmierci [[M.G. Ramachandran]]a. Uwikłana w liczne skandale korupcyjne, zbudowała rozległe imperium biznesowe. Po śmierci Jayalalithy jedna z głównych postaci walczących o kontrolę nad AIADMK, sekretarz generalna partii w latach 2016–2017. Pozbawiona partyjnego członkostwa, od 2017 do 2021 roku odbywała karę pozbawienia wolności za korupcję w więzieniu w [[Bengaluru]]. Zaangażowała się w działalność ugrupowania Amma Makkal Munnetra Kazhagam (AMMK), podjęła też działania celem odzyskania kontroli nad AIADMK. Uwieczniona w indyjskiej kulturze popularnej, przez zwolenników określana mianem ''chinnammy'' (małej mateczki), wykorzystuje też tytuł ''Puratchi Thai'' (rewolucyjnej matki). ''[[Sasikala|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|3=<!--Propozycja na środę |
|3=<!--Propozycja na środę 15 maja --> [[Plik:Zamek Pieniński, ruiny.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Zamek Pieniny]]''' – [[ruiny]] [[średniowiecze|średniowiecznego]] [[zamek|zamku]], znajdującego się w [[Pieniny|Pieninach]], w [[Krościenko nad Dunajcem|Krościenku nad Dunajcem]]. [[Warownia]] powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą [[Święta Kinga|św. Kingi]] – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla [[Klasztor klarysek w Starym Sączu|klasztoru klarysek]] na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas [[III najazd mongolski na Polskę|III najazdu Tatarów]]. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu [[Husytyzm|husytów]] lub wojsk [[Ścibor ze Ściborzyc|Ścibora ze Ściborzyc]] na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. ''[[Zamek Pieniny|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[SM UC-52]]''' – [[Cesarstwo Niemieckie|niemiecki]] [[podwodny stawiacz min]] z okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]], jedna z 64 zbudowanych jednostek typu ''UC II''. [[Wodowanie|Zwodowany]] w styczniu 1917 roku w stoczni [[Friedrich Krupp Germaniawerft]] w [[Kilonia|Kilonii]], został przyjęty do służby w [[Kaiserliche Marine]] w marcu 1917 roku. Przebazowany na [[Morze Śródziemne]] został nominalnie wcielony w skład [[Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine]] pod nazwą U-94, pływając w składzie Flotylli Pola. W czasie służby operacyjnej okręt odbył siedem patroli bojowych, w wyniku których zatonęło 18 statków o łącznej [[Pojemność brutto|pojemności]] {{formatnum:18230}} [[Tona rejestrowa|BRT]], zaś cztery statki o łącznej pojemności {{formatnum:13580}} BRT zostały uszkodzone. SM UC-52 został poddany Brytyjczykom 16 stycznia 1919 roku w wyniku podpisania [[Rozejm w Compiègne (1918)|rozejmu w Compiègne]], a następnie [[Stocznia złomowa|zezłomowany]] w 1920 roku. ''[[SM UC-52|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|4=<!--Propozycja na czwartek |
|4=<!--Propozycja na czwartek 16 maja--> [[Plik:Dom Mikołajowski w Tarnowie - 2.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie]]''' – zabytkowy [[Gotyk|gotycko]]-[[renesans]]owy budynek znajdujący przy [[Plac Katedralny w Tarnowie|placu Katedralnym]] w [[Tarnów|Tarnowie]]. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, [[Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce|Powiatowego Ośrodka Zdrowia]] oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego [[Muzeum Diecezjalne w Tarnowie|Muzeum Diecezjalnego]]. Uznawany jest za najstarszą [[Kamienica (architektura)|kamienicę]] miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu [[gotyk]]u oraz [[renesans]]u. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni [[Piwnica|podpiwniczona]]. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. ''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[X-Men Geneza: Wolverine]]''''' – [[Stany Zjednoczone|amerykańsko]]–[[Wielka Brytania|brytyjski]] [[film fantastycznonaukowy|fantastycznonaukowy]] film [[film akcji|akcji]] z 2009 roku na podstawie serii komiksów o [[superbohater]]ze [[Wolverine (Marvel)|o tym samym imieniu]] wydawnictwa [[Marvel Comics]]. Za reżyserię filmu odpowiadał [[Gavin Hood]] na podstawie scenariusza [[David Benioff|Davida Benioffa]] oraz Skipa Woodsa. Tytułową rolę zagrał [[Hugh Jackman]], a obok niego w głównych rolach wystąpili: [[Liev Schreiber]] oraz [[Ryan Reynolds]]. Film opowiada historię przyrodnich braci Jamesa Howletta / Wolverine’a i Victora Creeda / Sabertootha, ich przystąpieniu do złożonej z mutantów „Drużyny X” kierowanej przez pułkownika Williama Strykera oraz o początkach kierowanego przez niego programu „Weapon X”, w wyniku którego wszczepiono w szkielet Wolverine’a niezniszczalny metal [[adamantium]]. Światowa premiera filmu ''X-Men Geneza: Wolverine'' miała miejsce 8 kwietnia 2009 roku w [[Sydney]]. Film zarobił ponad 370 milionów [[Dolar amerykański|dolarów]] przy budżecie 150 milionów i spotkał się z mieszanymi reakcjami krytyków. ''[[X-Men Geneza: Wolverine|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|5=<!--Propozycja na piątek |
|5=<!--Propozycja na piątek 17 maja --> [[Plik:Ufficio Primo 62 Wspolna Street Warsaw 2022 aerial.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Ufficio Primo]]''' – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy [[Ulica Wspólna w Warszawie|ulicy Wspólnej]] 62 w [[Warszawa|Warszawie]]. Reprezentuje [[Modernizm (architektura)|modernistyczny]] [[Historyzm (architektura)|historyzm]], nawiązuje do włoskiego [[renesans]]u. Budynek zaprojektował [[Marek Leykam]], za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w [[Zachęta Narodowa Galeria Sztuki|Zachęcie]] w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między [[Realizm socjalistyczny|realizmem socjalistycznym]] a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była [[Florencja|florenckimi]] pałacami miejskimi okresu [[Quattrocento|quattrocenta]] z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. ''[[Ufficio Primo|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Mormon]]''' – w wierzeniach [[Ruch świętych w dniach ostatnich|ruchu świętych w dniach ostatnich]] postać z końcowego okresu [[Nefici|nefickiej]] historii. Potomek Nefiego, syna Lehiego. Ojciec Mormona oraz dziadek Moroniego. Sam poświęcony mu zapis jest bardzo lakoniczny. Miał zabrać swego syna na południe, w podróż do ziemi zarahemlskiej. Jego życie oraz pozycja społeczna są obiektem spekulacji mormońskich teologów. Etymologia imienia Mormon budziła zainteresowanie już w początkach mormonizmu, tak ze strony wyznawców, jak i krytyków tej tradycji religijnej. Zgodnie z przypisywanym [[Joseph Smith|Josephowi Smithowi]] tekstem z 1843 roku ma ono oznaczać ''więcej dobra''. W ściśle teologicznym sensie ma nawiązywać do przymierzy z Bogiem oraz do ustanowienia Kościoła Chrystusowego w ziemi mormońskiej. Wykorzystywane jest przez mormońską apologetykę. Nadawane dzieciom pośród świętych w dniach ostatnich już w początkach mormonizmu, obecnie wykorzystywane jest rzadko i dosyć niechętnie. ''[[Mormon|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|6=<!--Propozycja na sobotę |
|6=<!--Propozycja na sobotę 18 maja --> [[Plik:Jezioro Szarcz aerial 2023.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Szarcz (jezioro)|Szarcz]]''' – [[jezioro]] położone na [[Pojezierze Lubuskie|Pojezierzu Lubuskim]] w [[Bruzda Zbąszyńska|Bruździe Zbąszyńskiej]], w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]], na północno-zachodnim krańcu wsi [[Pszczew]]. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej [[Linia kolejowa nr 364|Międzyrzecz-Międzychód]]. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim [[ciek]]iem na północ poprzez jeziora [[Jezioro Białe (powiat międzyrzecki)|Białe]], [[Jezioro Czarne (gmina Pszczew)|Czarne]] oraz [[Jezioro Lubikowskie|Lubikowskie]], aż do [[Warta|Warty]]. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze [[Pszczewski Park Krajobrazowy|Pszczewskiego Parku Krajobrazowego]] oraz na obszarach chronionych w ramach programu [[Natura 2000]]. ''[[Szarcz (jezioro)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Wrzosiec bagienny]]''' – [[gatunek (biologia)|gatunek]] rośliny z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[wrzosowate|wrzosowatych]]. Występuje w [[Europa|Europie]] i jako gatunek introdukowany w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]]. W [[Polska|Polsce]] jest rzadki, spotykany jest głównie w północno-zachodniej części kraju, zwłaszcza wzdłuż [[Morze Bałtyckie|Bałtyku]]. Rośnie na wilgotnych [[wrzosowisko|wrzosowiskach]] oraz [[torfowisko|torfowiskach]], poza tym w zaroślach i lasach bagiennych. Z powodu niszczenia lub przekształcania siedlisk gatunek ustępuje i klasyfikowany jest jako zagrożony. W Polsce podlega [[ochrona gatunkowa roślin|ochronie prawnej]]. Siedliska wrzośca bagiennego chronione są m.in. w [[Słowiński Park Narodowy|Słowińskim Parku Narodowym]] i w różnych rezerwatach przyrody. Bywa uprawiany jako roślina ozdobna, choć raczej rzadko ze względu na duże wymagania siedliskowe. Znanych jest kilkadziesiąt [[kultywar|odmian ozdobnych]]. Dawniej wrzosiec bagienny wykorzystywany był przy produkcji [[węgiel drzewny|węgla drzewnego]] oraz [[Taniny|tanin]], z pędów wyrabiano także miotły. Wrzośce opisywane są jako rośliny miododajne, dające średni pożytek nektarowy i pyłkowy. ''[[Wrzosiec bagienny|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|7=<!--Propozycja na niedzielę |
|7=<!--Propozycja na niedzielę 19 maja --> [[Plik:Pilzno A-391 klasztor karmelitów.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie]]''' – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej [[Historiografia|historiografii]], został założony przez [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełłę]] 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez [[Tomasz Tharczay|Tomasza Tharczaya]], który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król [[Zygmunt I Stary]]. Klasztor należał początkowo do [[Augustianie|augustianów]], a od XIX wieku stanowi własność [[Karmelici|karmelitów]]. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]]. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w [[Pilzno (Polska)|Pilźnie]]. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki [[zbiornik wodny]]. ''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Studebaker Golden Hawk]]''' – samochód sportowy [[Stany Zjednoczone|amerykańskiej]] marki [[Studebaker]] produkowany w latach 1955–1958, z pięciomiejscowym nadwoziem [[hardtop]] [[coupé]]. Wyprodukowano 8349 sztuk, w ramach trzech lat modelowych, od 1956 do 1958. W okresie produkcji stanowił sztandarowy model marki Studebaker. Napędzany był silnikami w układzie [[V8 (silnik)|V8]] o mocy 275 [[koń mechaniczny|KM]] – początkowo o pojemności 5,8 l, a następnie 4,7 l ze [[sprężarka|sprężarką]]. Wszystkie modele z serii Hawk otrzymały też przestylizowaną przednią część w stosunku do oryginalnego projektu. W materiałach reklamowych przedstawiany był jako połączenie samochodu sportowego i rodzinnego, z wygodnymi miejscami dla pięciu osób. Sprzedaż samochodu gwałtownie spadła w 1958 roku, gdy zadebiutował czteromiejscowy model [[Ford Thunderbird|Forda Thunderbirda]], który miał bardziej luksusowy wizerunek. Golden Hawk otrzymał też wewnątrzkoncernową konkurencję w postaci droższego bliźniaczego modelu [[Packard Hawk]]. To skutkowało zakończeniem produkcji modelu w 1958 roku. ''[[Studebaker Golden Hawk|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 02:35, 13 maj 2024
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Śródmieście – dzielnica Katowic, stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. siedziba Sejmiku Województwa Śląskiego, Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz Urzędu Miasta Katowice, a także szeregu instytucji, w tym m.in. Uniwersytetu Śląskiego, Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego, Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego czy rzymskokatolickiej archidiecezji katowickiej. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. Czytaj więcej…
Jutro
Park w Reptach – XIX-wieczny park krajobrazowy o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta Tarnowskie Góry oraz gminy Zbrosławice, którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do rejestru zabytków nieruchomych. Stanowi część zespołu przyrodniczo-krajobrazowego o nazwie „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś Repty wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck, zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu zwierzyniec. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono neorenesansowy pałac, sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką Dramą. Zachowały się tu zespoły leśne buczyn, grądów i łęgów z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków nietoperzy oraz licznych gatunków ptaków lęgowych. Czytaj więcej…
Pojutrze
Zamek Pieniny – ruiny średniowiecznego zamku, znajdującego się w Pieninach, w Krościenku nad Dunajcem. Warownia powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą św. Kingi – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla klasztoru klarysek na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas III najazdu Tatarów. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu husytów lub wojsk Ścibora ze Ściborzyc na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. Czytaj więcej…
Za 3 dni
Dom Mikołajowski w Tarnowie – zabytkowy gotycko-renesansowy budynek znajdujący przy placu Katedralnym w Tarnowie. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, Powiatowego Ośrodka Zdrowia oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego Muzeum Diecezjalnego. Uznawany jest za najstarszą kamienicę miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu gotyku oraz renesansu. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni podpiwniczona. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. Czytaj więcej…
Za 4 dni
Ufficio Primo – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy ulicy Wspólnej 62 w Warszawie. Reprezentuje modernistyczny historyzm, nawiązuje do włoskiego renesansu. Budynek zaprojektował Marek Leykam, za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w Zachęcie w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między realizmem socjalistycznym a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była florenckimi pałacami miejskimi okresu quattrocenta z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. Czytaj więcej…
Za 5 dni
Szarcz – jezioro położone na Pojezierzu Lubuskim w Bruździe Zbąszyńskiej, w województwie lubuskim, na północno-zachodnim krańcu wsi Pszczew. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej Międzyrzecz-Międzychód. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim ciekiem na północ poprzez jeziora Białe, Czarne oraz Lubikowskie, aż do Warty. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze Pszczewskiego Parku Krajobrazowego oraz na obszarach chronionych w ramach programu Natura 2000. Czytaj więcej…
Za 6 dni
Klasztor karmelitów w Pilźnie – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej historiografii, został założony przez Władysława Jagiełłę 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez Tomasza Tharczaya, który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król Zygmunt I Stary. Klasztor należał początkowo do augustianów, a od XIX wieku stanowi własność karmelitów. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do rejestru zabytków. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w Pilźnie. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki zbiornik wodny. Czytaj więcej…