Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
mNie podano opisu zmian |
powtórzony link |
||
| (Nie pokazano 134 wersji utworzonych przez 25 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 13 maja --> [[Plik:Katowice-Śródmieście collage.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Śródmieście (Katowice)|Śródmieście]]''' – [[podział administracyjny Katowic|dzielnica]] [[Katowice|Katowic]], stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. [[Gmach Sejmu Śląskiego w Katowicach|siedziba]] [[Sejmik Województwa Śląskiego|Sejmiku Województwa Śląskiego]], Urzędu Metropolitalnego [[Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia|Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii]] oraz [[Urząd Miasta Katowice|Urzędu Miasta Katowice]], a także szeregu instytucji, w tym m.in. [[Uniwersytet Śląski w Katowicach|Uniwersytetu Śląskiego]], [[Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach|Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego]], [[Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach|Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego]] czy [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiej]] [[Archidiecezja katowicka|archidiecezji katowickiej]]. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. ''[[Śródmieście (Katowice)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Ostrolot białobrewy]]''' – gatunek małego ptaka z rodziny [[Ostroloty|ostrolotów]]. Występuje w niemal całej [[Australia|Australii]], lecz tereny lęgowe są skupione we wschodniej części kontynentu. Szczególnie rzadki jest w [[Australia Zachodnia|Australii Zachodniej]]. Po raz pierwszy gatunek formalnie opisał [[John Gould]] w 1837 roku. [[Holotyp]] pochodził z [[Nowa Południowa Walia|Nowej Południowej Walii]]. Długość ciała wynosi 18–19 cm, masa ciała – 30–41,1 g. Występuje [[dymorfizm płciowy]] w upierzeniu. Cecha ta wyróżnia ostrolota białobrewego na tle podrodziny, jako że poza dwoma gatunkami ostroloty są monomorficzne. Ich upierzenie jest też przeważnie w monotonnej kolorystyce. Zazwyczaj te ptaki żerują wśród drzew i w zaroślach. Niekiedy pokarmu szukają wśród kwiatów, owocujących krzewów lub na ziemi. Łączą się w grupy złożone z co najmniej 3–20 osobników, niekiedy kilkuset czy blisko 1000 lub więcej. [[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody]] uznaje ostrolota białobrewego za [[gatunek najmniejszej troski]] nieprzerwanie od 1988 roku. ''[[Ostrolot białobrewy|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|2=<!--Propozycja na wtorek |
|2=<!--Propozycja na wtorek 14 maja --> [[Plik:Repty park pl.jpg|right|100px]] |
||
'''[[Park w Reptach]]''' – XIX-wieczny [[Park krajobrazowy#Forma założenia parkowego|park krajobrazowy]] o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta [[Tarnowskie Góry]] oraz [[Zbrosławice (gmina)|gminy Zbrosławice]], którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]] [[Zabytek nieruchomy|nieruchomych]]. Stanowi część [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy|zespołu przyrodniczo-krajobrazowego]] o nazwie [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”|„Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”]]. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś [[Stare Repty|Repty]] wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia [[Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck]], zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu [[Zwierzyniec (łowiectwo)|zwierzyniec]]. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono [[Pałac w Reptach|neorenesansowy pałac]], sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką [[Drama (rzeka)|Dramą]]. Zachowały się tu zespoły leśne [[Buczyna|buczyn]], [[grąd]]ów i [[Las łęgowy|łęgów]] z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków [[Nietoperze|nietoperzy]] oraz licznych gatunków ptaków [[lęg]]owych. ''[[Park w Reptach|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Memoriał Jochena Rindta 1971]]''' – zawody [[Formuła 1|Formuły 1]], które odbyły się w dniach 11–13 czerwca 1971 roku na torze [[Hockenheimring]]. Kalendarz na [[Formuła 1 Sezon 1971|sezon 1971]] Mistrzostw Świata Formuły 1 początkowo stanowił, że w czerwcu miało odbyć się [[Grand Prix Belgii]]. Jednakże belgijski tor [[Circuit de Spa-Francorchamps|Spa-Francorchamps]] został uznany przez [[Fédération Internationale du Sport Automobile]] za zbyt niebezpieczny, wskutek czego wyścig odwołano. Aby zapełnić lukę powstałą po odwołaniu Grand Prix Belgii, Badischer Motorsport Club z [[Hockenheim]] zdecydował się na zorganizowanie wyścigu Formuły 1 pod nazwą ''Jochen Rindt Gedächtnisrennen''. Był to zatem wyścig honorujący pamięć [[Jochen Rindt|Jochena Rindta]], [[Lista mistrzów świata kierowców Formuły 1|mistrza świata Formuły 1]] z [[Formuła 1 Sezon 1970|sezonu 1970]], który zginął na torze [[Autodromo Nazionale di Monza|Monza]]. Zwycięzcą został Belg [[Jacky Ickx]] z zespołu [[Scuderia Ferrari|Ferrari]], który startował z [[pole position]] i ustanowił ponadto [[najszybsze okrążenie]]. ''[[Memoriał Jochena Rindta 1971|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|3=<!--Propozycja na środę |
|3=<!--Propozycja na środę 15 maja --> [[Plik:Zamek Pieniński, ruiny.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Zamek Pieniny]]''' – [[ruiny]] [[średniowiecze|średniowiecznego]] [[zamek|zamku]], znajdującego się w [[Pieniny|Pieninach]], w [[Krościenko nad Dunajcem|Krościenku nad Dunajcem]]. [[Warownia]] powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą [[Święta Kinga|św. Kingi]] – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla [[Klasztor klarysek w Starym Sączu|klasztoru klarysek]] na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas [[III najazd mongolski na Polskę|III najazdu Tatarów]]. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu [[Husytyzm|husytów]] lub wojsk [[Ścibor ze Ściborzyc|Ścibora ze Ściborzyc]] na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. ''[[Zamek Pieniny|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Lotniskowce typu Yorktown]]''' – [[typ okrętu|typ]] trzech [[Stany Zjednoczone|amerykańskich]] [[lotniskowiec|lotniskowców]] z okresu [[Historia powszechna (1918–1939)|dwudziestolecia międzywojennego]] oraz [[II wojna światowa|II wojny światowej]] o [[wyporność|wyporności standardowej]] 19 900 ton. Były one ostatnimi amerykańskimi lotniskowcami traktatowymi, po wypowiedzeniu [[Traktat waszyngtoński (1922)|traktatu waszyngtońskiego]] przez [[Cesarstwo Wielkiej Japonii|Japonię]]. Okręty te stanowiły również pierwszą serię amerykańskich jednostek tej [[Rangi okrętów|klasy]] zbudowanych od podstaw jako lotniskowce. Ustanowiły też podstawowy standard konstrukcyjny wszystkich amerykańskich lotniskowców uderzeniowych zbudowanych podczas wojny. Jednostki zdolne do przenoszenia nominalnie 80 samolotów weszły do służby krótko przed wybuchem [[wojna na Pacyfiku|wojny na Pacyfiku]]. Odegrały decydującą rolę w najważniejszych bitwach pierwszego okresu wojny, w tym w podczas [[Bitwa na Morzu Koralowym|bitwy na Morzu Koralowym]], [[Bitwa pod Midway|bitwy pod Midway]] oraz w szeregu kluczowych bitew w [[Wyspy Salomona (archipelag)|archipelagu Wysp Salomona]], które złamały prymat [[Nippon Kaigun|floty imperium japońskiego]] na obszarze [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]]. ''[[Lotniskowce typu Yorktown|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|4=<!--Propozycja na czwartek |
|4=<!--Propozycja na czwartek 16 maja--> [[Plik:Dom Mikołajowski w Tarnowie - 2.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie]]''' – zabytkowy [[Gotyk|gotycko]]-[[renesans]]owy budynek znajdujący przy [[Plac Katedralny w Tarnowie|placu Katedralnym]] w [[Tarnów|Tarnowie]]. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, [[Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce|Powiatowego Ośrodka Zdrowia]] oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego [[Muzeum Diecezjalne w Tarnowie|Muzeum Diecezjalnego]]. Uznawany jest za najstarszą [[Kamienica (architektura)|kamienicę]] miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu [[gotyk]]u oraz [[renesans]]u. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni [[Piwnica|podpiwniczona]]. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. ''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Ulica Brzezińska w Łodzi]]''' – ulica w północno-wschodniej części [[Łódź|Łodzi]], w północnej części dawnej dzielnicy [[Widzew]], jedna z najdłuższych łódzkich ulic, licząca około 8,4 km, mająca w swym przebiegu 25 skrzyżowań z 33 ulicami, jedno [[Rondo (drogownictwo)|rondo]] oraz jedno skrzyżowanie bezkolizyjne z [[Autostrada A1 (Polska)|autostradą A1]], będąca w całości fragmentem [[Droga krajowa nr 72 (Polska)|drogi krajowej nr 72]]. Jest trasą wylotową z Łodzi w kierunku wschodnim. Ulica ma przebieg [[równoleżnik]]owy i jest przedłużeniem w kierunku wschodnim ulicy Wojska Polskiego. Biorąc początek na [[Wiadukt|wiadukcie]] nad jednotorową [[Linia kolejowa nr 16|linią kolejową nr 16]] [[Łódź Widzew]] – [[Kutno (stacja kolejowa)|Kutno]], stanowi granicę między dwoma obszarami [[System Informacji Miejskiej w Łodzi|SIM]]: [[Stare Moskule|Starych Moskuli]] a [[Sikawa|Sikawą]]. Od połowy swej długości ulica Brzezińska wkracza w obszar [[Nowosolna|Nowosolnej]]. W przybliżeniu w połowie długości ulicy przebiega granica między dwoma [[Makroregion (geografia)|makroregionami fizycznogeograficznymi]]: [[Nizina Południowowielkopolska|Niziną Południowowielkopolską]] a [[Wzniesienia Południowomazowieckie|Wzniesieniami Południowomazowieckimi]] oraz między dwoma [[Mezoregion|mezoregionami fizycznogeograficznymi]]: [[Wysoczyzna Łaska|Wysoczyzną Łaską]] a [[Wzniesienia Łódzkie|Wzniesieniami Łódzkimi]]. ''[[Ulica Brzezińska w Łodzi|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|5=<!--Propozycja na piątek |
|5=<!--Propozycja na piątek 17 maja --> [[Plik:Ufficio Primo 62 Wspolna Street Warsaw 2022 aerial.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Ufficio Primo]]''' – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy [[Ulica Wspólna w Warszawie|ulicy Wspólnej]] 62 w [[Warszawa|Warszawie]]. Reprezentuje [[Modernizm (architektura)|modernistyczny]] [[Historyzm (architektura)|historyzm]], nawiązuje do włoskiego [[renesans]]u. Budynek zaprojektował [[Marek Leykam]], za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w [[Zachęta Narodowa Galeria Sztuki|Zachęcie]] w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między [[Realizm socjalistyczny|realizmem socjalistycznym]] a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była [[Florencja|florenckimi]] pałacami miejskimi okresu [[Quattrocento|quattrocenta]] z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. ''[[Ufficio Primo|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Ludwik I de Bourbon-Condé]]''' (ur. [[7 maja]] [[1530]] w [[Vendôme]], zm. [[13 marca]] [[1569]] w [[Jarnac]]) – pierwszy książę de Condé i diuk d’Enghien, markiz de Conti, hrabia de Soissons, d’Anisy oraz de Vallery. Założyciel domu książęcego de Condé, bocznej linii rodu [[Burbonowie|Burbonów]]. Dowódca wojsk [[Hugenoci|hugenotów]] w okresie wojen religijnych we Francji. Ludwik jako [[książę krwi]] należał do ścisłego grona doradców i [[Par Francji|parów królewskich]], wsławił się jako zdolny dowódca w czasie [[Wojny włoskie|wojen włoskich]]. Dość szybko znalazł się pod wpływem wyznania [[Kalwinizm|kalwińskiego]]. W obliczu narastającego konfliktu między hugenotami a katolikami we Francji, stanął na czele stronnictwa protestanckiego. Po śmierci króla [[Henryk II Walezjusz|Henryka II]], zainspirował hugenocki spisek mający na celu porwanie jego następcy króla [[Franciszek II Walezjusz|Franciszka II]]. Spisek się nie udał. Po [[Masakra w Wassy|masakrze hugenotów w Wassy]], poprowadził armię protestancką na [[Paryż]], został jednak pokonany [[Bitwa pod Dreux|pod Dreux]]. Wojnę zakończył [[edykt z Amboise]], nadający swobodę kultu szlachcie hugenockiej. Pięć lat później, ponownie poprowadził armię protestancką na Paryż, lecz został pokonany w [[Bitwa pod Saint-Denis (1567)|bitwie pod Saint-Denis]]. Podpisał [[Pokój z Longjumeau|pokój w Longjumeau]]. Zginął podczas [[Bitwa pod Jarnac|bitwy pod Jarnac]]. ''[[Ludwik I de Bourbon-Condé|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|6=<!--Propozycja na sobotę |
|6=<!--Propozycja na sobotę 18 maja --> [[Plik:Jezioro Szarcz aerial 2023.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Szarcz (jezioro)|Szarcz]]''' – [[jezioro]] położone na [[Pojezierze Lubuskie|Pojezierzu Lubuskim]] w [[Bruzda Zbąszyńska|Bruździe Zbąszyńskiej]], w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]], na północno-zachodnim krańcu wsi [[Pszczew]]. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej [[Linia kolejowa nr 364|Międzyrzecz-Międzychód]]. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim [[ciek]]iem na północ poprzez jeziora [[Jezioro Białe (powiat międzyrzecki)|Białe]], [[Jezioro Czarne (gmina Pszczew)|Czarne]] oraz [[Jezioro Lubikowskie|Lubikowskie]], aż do [[Warta|Warty]]. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze [[Pszczewski Park Krajobrazowy|Pszczewskiego Parku Krajobrazowego]] oraz na obszarach chronionych w ramach programu [[Natura 2000]]. ''[[Szarcz (jezioro)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[Uncharted 2: Pośród złodziei]]''''' – [[przygodowa gra akcji]] przedstawiona z [[Perspektywa trzeciej osoby|perspektywy trzeciej osoby]], wyprodukowana przez [[Stany Zjednoczone|amerykańskie]] studio [[Naughty Dog]] i wydana przez [[Sony Interactive Entertainment|Sony Computer Entertainment]] na konsolę gier wideo [[PlayStation 3|Sony PlayStation 3]]. Gra ukazała się w październiku 2009 roku. Jest to druga część serii ''[[Uncharted (seria)|Uncharted]]''. Akcja gry rozgrywa się dwa lata po wydarzeniach z [[Uncharted: Fortuna Drake’a|pierwszej odsłony]]. [[Lista postaci serii Uncharted#Nathan Drake|Nathan Drake]] podejmuje się rozwikłania tajemnicy [[Marco Polo]], który w 1292 roku, po dwudziestoletnim pobycie na dworze chińskiego cesarza [[Kubilaj-chan]]a, zdecydował się powrócić do ojczyzny. Podróżnik dokładnie opisywał swoje wyprawy, jednak o tej nic nie wspomniał. Drake z czasem odkrywa, że Polo, na polecenie cesarza, udał się na poszukiwania tajemniczej Shambhali, aby odnaleźć spełniający życzenia [[buddyzm|buddyjski]] [[szafir]] ''[[Ćintamani|Cintamani]]''. Trop prowadzi Drake’a aż do [[Wyżyna Tybetańska|Tybetu]], w których rozpoczyna się właściwa akcja. Gra została bardzo dobrze przyjęta przez krytyków. Recenzenci zachwalali każdy aspekt gry, począwszy od grafiki, przez fabułę, a kończąc na rozgrywce. ''[[Uncharted 2: Pośród złodziei|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|7=<!--Propozycja na niedzielę |
|7=<!--Propozycja na niedzielę 19 maja --> [[Plik:Pilzno A-391 klasztor karmelitów.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie]]''' – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej [[Historiografia|historiografii]], został założony przez [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełłę]] 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez [[Tomasz Tharczay|Tomasza Tharczaya]], który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król [[Zygmunt I Stary]]. Klasztor należał początkowo do [[Augustianie|augustianów]], a od XIX wieku stanowi własność [[Karmelici|karmelitów]]. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]]. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w [[Pilzno (Polska)|Pilźnie]]. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki [[zbiornik wodny]]. ''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Song Taizu]]''' (ur. [[21 marca]] [[927]] w [[Luoyang]]u, zm. [[14 listopada]] [[976]]) – pierwszy cesarz [[Dynastia Song|dynastii Song]], panujący od roku 960 aż do śmierci. Wywodził się z rodziny lokalnych urzędników z [[Hebei]], przy czym jego ojciec, jako pierwszy miał wybrać karierę wojskową. Przyszły cesarz odznaczył się w służbie [[Późniejsza dynastia Zhou|późniejszej dynastii Zhou]], ostatecznie zostając dowódcą oddziałów gwardii. W 960 roku obalił małoletniego ostatniego cesarza Zhou i założył własną dynastię Song. Niedługo potem pozbył się potencjalnych rywali doprowadzając do przejścia w stan spoczynku większości znaczących generałów. W trakcie swojego panowania Taizu podbił wszystkie [[Pięć Dynastii i Dziesięć Królestw|królestwa]] Południa Chin z wyjątkiem [[Wuyue]], które jednak także uznawało jego zwierzchność. W rezultacie w chwili jego śmierci jedynym niezależnym państwem w Chinach pozostało [[Północne Han]]. Taizu przywrócił [[Egzaminy urzędnicze w Chinach|egzaminy urzędnicze]] i powierzył administrację armii cywilnemu Biuru Do Spraw Wojskowych, złamał także potęgę niegdyś wszechmocnych wojskowych gubernatorów. Z uwagi na powyższe uważa się, iż za jego rządów zapoczątkowany został proces, który w późniejszym okresie Song doprowadził do dominacji administracji cywilnej nad wojskową. ''[[Song Taizu|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 02:35, 13 maj 2024
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Śródmieście – dzielnica Katowic, stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. siedziba Sejmiku Województwa Śląskiego, Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz Urzędu Miasta Katowice, a także szeregu instytucji, w tym m.in. Uniwersytetu Śląskiego, Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego, Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego czy rzymskokatolickiej archidiecezji katowickiej. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. Czytaj więcej…
Jutro
Park w Reptach – XIX-wieczny park krajobrazowy o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta Tarnowskie Góry oraz gminy Zbrosławice, którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do rejestru zabytków nieruchomych. Stanowi część zespołu przyrodniczo-krajobrazowego o nazwie „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś Repty wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck, zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu zwierzyniec. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono neorenesansowy pałac, sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką Dramą. Zachowały się tu zespoły leśne buczyn, grądów i łęgów z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków nietoperzy oraz licznych gatunków ptaków lęgowych. Czytaj więcej…
Pojutrze
Zamek Pieniny – ruiny średniowiecznego zamku, znajdującego się w Pieninach, w Krościenku nad Dunajcem. Warownia powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą św. Kingi – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla klasztoru klarysek na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas III najazdu Tatarów. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu husytów lub wojsk Ścibora ze Ściborzyc na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. Czytaj więcej…
Za 3 dni
Dom Mikołajowski w Tarnowie – zabytkowy gotycko-renesansowy budynek znajdujący przy placu Katedralnym w Tarnowie. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, Powiatowego Ośrodka Zdrowia oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego Muzeum Diecezjalnego. Uznawany jest za najstarszą kamienicę miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu gotyku oraz renesansu. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni podpiwniczona. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. Czytaj więcej…
Za 4 dni
Ufficio Primo – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy ulicy Wspólnej 62 w Warszawie. Reprezentuje modernistyczny historyzm, nawiązuje do włoskiego renesansu. Budynek zaprojektował Marek Leykam, za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w Zachęcie w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między realizmem socjalistycznym a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była florenckimi pałacami miejskimi okresu quattrocenta z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. Czytaj więcej…
Za 5 dni
Szarcz – jezioro położone na Pojezierzu Lubuskim w Bruździe Zbąszyńskiej, w województwie lubuskim, na północno-zachodnim krańcu wsi Pszczew. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej Międzyrzecz-Międzychód. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim ciekiem na północ poprzez jeziora Białe, Czarne oraz Lubikowskie, aż do Warty. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze Pszczewskiego Parku Krajobrazowego oraz na obszarach chronionych w ramach programu Natura 2000. Czytaj więcej…
Za 6 dni
Klasztor karmelitów w Pilźnie – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej historiografii, został założony przez Władysława Jagiełłę 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez Tomasza Tharczaya, który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król Zygmunt I Stary. Klasztor należał początkowo do augustianów, a od XIX wieku stanowi własność karmelitów. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do rejestru zabytków. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w Pilźnie. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki zbiornik wodny. Czytaj więcej…