Szablon:Dobry artykuł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
powtórzony link |
|||
| (Nie pokazano 209 wersji utworzonych przez 31 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
<includeonly>{{#switch:{{#timel:N|{{{data|}}}}} |
||
|1=<!--Propozycja na poniedziałek |
|1=<!--Propozycja na poniedziałek 13 maja --> [[Plik:Katowice-Śródmieście collage.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Śródmieście (Katowice)|Śródmieście]]''' – [[podział administracyjny Katowic|dzielnica]] [[Katowice|Katowic]], stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. [[Gmach Sejmu Śląskiego w Katowicach|siedziba]] [[Sejmik Województwa Śląskiego|Sejmiku Województwa Śląskiego]], Urzędu Metropolitalnego [[Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia|Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii]] oraz [[Urząd Miasta Katowice|Urzędu Miasta Katowice]], a także szeregu instytucji, w tym m.in. [[Uniwersytet Śląski w Katowicach|Uniwersytetu Śląskiego]], [[Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach|Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego]], [[Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach|Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego]] czy [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiej]] [[Archidiecezja katowicka|archidiecezji katowickiej]]. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. ''[[Śródmieście (Katowice)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Joseph P. Kennedy III]]''' (ur. [[4 października]] [[1980]] w [[Boston]]ie) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[prawnik]], [[polityk]] [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|Partii Demokratycznej]], członek [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izby Reprezentantów]] z 4. okręgu wyborczego w stanie [[Massachusetts]] od 2013 roku. Były wolontariusz [[Korpus Pokoju|Korpusu Pokoju]] oraz były asystent prokuratora okręgowego [[Hrabstwo Middlesex (Massachusetts)|hrabstwa Middlesex]] oraz [[Cape Cod|Cape Cod and Islands]]. Urodził się i dorastał wraz ze swoim bratem bliźniakiem w Bostonie. Po ukończeniu [[Uniwersytet Stanforda|Uniwersytetu Stanforda]] spędził dwa lata na [[Dominikana|Dominikanie]], gdzie służył jako wolontariusz Korpusu Pokoju. Uzyskał tytuł Juris Doctor na [[Harvard Law School]] w 2009 roku. W 2012 roku wystartował w wyborach do Izby Reprezentantów celem objęcia miejsca w Izbie po przechodzącym na emeryturę [[Barney Frank|Barney’u Franku]]. W wyborach powszechnych zmierzył się z Seanem Bielatem, członkiem Rezerwy Korpusu Morskiego USA. Kennedy zwyciężył zdobywając 221 303 głosy, przy 129 936 głosach rywala. Złożył przysięgę w 2013 roku i wtedy też został członkiem Izby, dołączając do Komitetu ds. Energii i Handlu Stanów Zjednoczonych. We wrześniu 2019 roku ogłosił swój start w wyborach do [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senatu Stanów Zjednoczonych]]. ''[[Joseph P. Kennedy III|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|2=<!--Propozycja na wtorek |
|2=<!--Propozycja na wtorek 14 maja --> [[Plik:Repty park pl.jpg|right|100px]] |
||
'''[[Park w Reptach]]''' – XIX-wieczny [[Park krajobrazowy#Forma założenia parkowego|park krajobrazowy]] o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta [[Tarnowskie Góry]] oraz [[Zbrosławice (gmina)|gminy Zbrosławice]], którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]] [[Zabytek nieruchomy|nieruchomych]]. Stanowi część [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy|zespołu przyrodniczo-krajobrazowego]] o nazwie [[Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”|„Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”]]. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś [[Stare Repty|Repty]] wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia [[Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck]], zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu [[Zwierzyniec (łowiectwo)|zwierzyniec]]. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono [[Pałac w Reptach|neorenesansowy pałac]], sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką [[Drama (rzeka)|Dramą]]. Zachowały się tu zespoły leśne [[Buczyna|buczyn]], [[grąd]]ów i [[Las łęgowy|łęgów]] z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków [[Nietoperze|nietoperzy]] oraz licznych gatunków ptaków [[lęg]]owych. ''[[Park w Reptach|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Przeworsk]]''' – [[miasto]] w [[Polska|Polsce]] w [[województwo podkarpackie|województwie podkarpackim]], w [[powiat przeworski|powiecie przeworskim]], na [[Podgórze Rzeszowskie|Podgórzu Rzeszowskim]], nad [[Mleczka|Mleczką]], przy trasie międzynarodowej [[E40 (trasa europejska)|E40]], dawna siedziba [[Magnateria polska|magnaterii polskiej]]. Pierwsza wzmianka o Przeworsku pochodzi z 1281 roku Miasto zostało lokowane w 1393 roku na przecięciu ważnych szlaków handlowych, w miejscu dawnego grodu ruskiego. Dzięki licznym [[przywilej]]om i utworzeniu w 1470 roku powiatu sądowego Przeworsk stał się drugim ośrodkiem miejskim [[Ziemia przemyska|ziemi przemyskiej]] i odbywały się w nim szlacheckie sądy ziemskie. Liczne najazdy wojsk tatarskich, kozackich, rosyjskich i szwedzkich spowodowały upadek miasta. Współcześnie Przeworsk jest lokalnym ośrodkiem usługowo-przemysłowym, a także węzłem komunikacyjnym, w którym krzyżują się ważne arterie komunikacyjne i trzy linie kolejowe. W mieście znajduje się ok. 110 obiektów zabytkowych. Według danych z 2018 roku miasto liczyło 15 452 mieszkańców. ''[[Przeworsk|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|3=<!--Propozycja na środę |
|3=<!--Propozycja na środę 15 maja --> [[Plik:Zamek Pieniński, ruiny.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Zamek Pieniny]]''' – [[ruiny]] [[średniowiecze|średniowiecznego]] [[zamek|zamku]], znajdującego się w [[Pieniny|Pieninach]], w [[Krościenko nad Dunajcem|Krościenku nad Dunajcem]]. [[Warownia]] powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą [[Święta Kinga|św. Kingi]] – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla [[Klasztor klarysek w Starym Sączu|klasztoru klarysek]] na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas [[III najazd mongolski na Polskę|III najazdu Tatarów]]. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu [[Husytyzm|husytów]] lub wojsk [[Ścibor ze Ściborzyc|Ścibora ze Ściborzyc]] na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. ''[[Zamek Pieniny|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Plymouth Cranbrook]]''' – [[samochód osobowy]] [[Autosegment E|klasy pełnowymiarowej]] produkowany pod amerykańską marką [[Plymouth (marka samochodów)|Plymouth]] w latach 1950–1953, w ramach dwóch generacji, obejmujących lata modelowe 1951–1953. Samochód jest klasyfikowany według współczesnych norm europejskich w [[autosegment E|segmencie E]]. Stanowił zwieńczenie gamy samochodów Plymouth w tym okresie. Dostępny był jako 2-drzwiowe [[coupé]], 2-drzwiowy [[kabriolet]] oraz 4-drzwiowy [[sedan (nadwozie)|sedan]], a w ostatnim roku także jako [[kombi (nadwozie)|kombi]]. Do napędu używano benzynowego silnika [[R6 (silnik)|R6]] o pojemności 3,6 litra, a napęd przenoszony był na [[napęd tylny|oś tylną]]. Konstrukcja samochodu nie była całkiem nowa, lecz stanowiła przestylizowany, od początku mało nowoczesny wizualnie [[Plymouth 1949|model z 1949 roku]]. Zastosowano nową niższą i szerszą atrapę chłodnicy, którą tworzyły trzy poziome belki ze stali nierdzewnej. Silnik pozostał z poprzedniego modelu: 6-cylindrowy rzędowy, [[silnik dolnozaworowy|dolnozaworowy]], benzynowy, o [[objętość skokowa|pojemności]] 217,8 cali sześciennych, osiągający moc 97 KM, połączony z trzybiegową manualną skrzynią biegów. Łącznie wyprodukowano 348 993 egzemplarzy samochodu, w większości sedanów. ''[[Plymouth Cranbrook|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|4=<!--Propozycja na czwartek |
|4=<!--Propozycja na czwartek 16 maja--> [[Plik:Dom Mikołajowski w Tarnowie - 2.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie]]''' – zabytkowy [[Gotyk|gotycko]]-[[renesans]]owy budynek znajdujący przy [[Plac Katedralny w Tarnowie|placu Katedralnym]] w [[Tarnów|Tarnowie]]. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, [[Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce|Powiatowego Ośrodka Zdrowia]] oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego [[Muzeum Diecezjalne w Tarnowie|Muzeum Diecezjalnego]]. Uznawany jest za najstarszą [[Kamienica (architektura)|kamienicę]] miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu [[gotyk]]u oraz [[renesans]]u. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni [[Piwnica|podpiwniczona]]. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. ''[[Dom Mikołajowski w Tarnowie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''''[[Amator (film 1979)|Amator]]''''' – polski [[film psychologiczny]] z 1979 roku w reżyserii [[Krzysztof Kieślowski|Krzysztofa Kieślowskiego]], zrealizowany na podstawie autorskiego scenariusza. Głównym bohaterem filmu jest zaopatrzeniowiec w zakładzie przemysłowym, Filip Mosz ([[Jerzy Stuhr]]), którego dotychczasowe życie zmienia się po zakupie amatorskiej kamery filmowej. ''Amator'', uznawany za przełomowe dzieło w karierze Kieślowskiego, zaliczany jest w poczet nurtu [[Kino moralnego niepokoju|kina moralnego niepokoju]]. Reżyser, biorąc pod uwagę własne dotychczasowe doświadczenia z kręceniem [[film dokumentalny|filmów dokumentalnych]], ukazał niebezpieczeństwa związane z zawodem dokumentalisty. Dzieło Kieślowskiego zostało ciepło przyjęte zarówno przez polską, jak i zagraniczną krytykę: chwalono scenariusz, zabiegi autotematyczne oraz krytyczne podejście do sztuki filmowej, natomiast niechęć wzbudzał stereotypowo rozegrany wątek żony głównego bohatera. Film zdobył Złoty Medal oraz wyróżnienie [[Międzynarodowa Federacja Krytyków Filmowych|FIPRESCI]] na [[Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Moskwie|Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Moskwie]], przecierając szlak ku późniejszej międzynarodowej karierze reżysera. ''[[Amator (film 1979)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|5=<!--Propozycja na piątek |
|5=<!--Propozycja na piątek 17 maja --> [[Plik:Ufficio Primo 62 Wspolna Street Warsaw 2022 aerial.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Ufficio Primo]]''' – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy [[Ulica Wspólna w Warszawie|ulicy Wspólnej]] 62 w [[Warszawa|Warszawie]]. Reprezentuje [[Modernizm (architektura)|modernistyczny]] [[Historyzm (architektura)|historyzm]], nawiązuje do włoskiego [[renesans]]u. Budynek zaprojektował [[Marek Leykam]], za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w [[Zachęta Narodowa Galeria Sztuki|Zachęcie]] w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między [[Realizm socjalistyczny|realizmem socjalistycznym]] a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była [[Florencja|florenckimi]] pałacami miejskimi okresu [[Quattrocento|quattrocenta]] z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. ''[[Ufficio Primo|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Operacja Tonga]]''' – kryptonim operacji powietrznodesantowej przeprowadzonej przez brytyjską [[6 Dywizja Powietrznodesantowa (Wielka Brytania)|6 Dywizję Powietrznodesantową]] w dniach 5–7 czerwca 1944 roku w ramach [[lądowanie w Normandii|lądowania w Normandii]] podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. [[Wojska powietrznodesantowe|Spadochroniarze i oddziały piechoty szybowcowej]] dywizji, dowodzone przez gen. [[Richard Gale|Richarda Gale’a]], wylądowali na wschodniej flance obszaru inwazji, niedaleko miasta [[Caen]], mając do osiągnięcia szereg celów. Ich zadaniem było przejęcie dwóch strategicznie ważnych mostów nad Kanałem Caen i rzeką [[Orne (rzeka)|Orne]], które miały zostać wykorzystane przez alianckie siły lądowe, aby posunąć się naprzód po lądowaniu z morza, zniszczyć kilka innych mostów, aby uniemożliwić ich użycie przez Niemców i zabezpieczyć kilka ważnych miejscowości. Dywizja ucierpiała w czasie zrzutów z powodu złej pogody i błędów w nawigacji, co spowodowało, że wielu żołnierzy wylądowało daleko od ustalonych stref zrzutu, ponosząc wiele ofiar i znacznie utrudniając przeprowadzenie operacji. W szczególności 9. batalion spadochronowy, któremu przydzielono zadanie zniszczenia baterii artyleryjskiej w Merville, był w stanie zebrać tylko ułamek swojej siły, zanim w ostatniej chwili podjął atak, w wyniku czego osłabiona jednostka poniosła ciężkie straty. ''[[Operacja Tonga|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|6=<!--Propozycja na sobotę |
|6=<!--Propozycja na sobotę 18 maja --> [[Plik:Jezioro Szarcz aerial 2023.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Szarcz (jezioro)|Szarcz]]''' – [[jezioro]] położone na [[Pojezierze Lubuskie|Pojezierzu Lubuskim]] w [[Bruzda Zbąszyńska|Bruździe Zbąszyńskiej]], w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]], na północno-zachodnim krańcu wsi [[Pszczew]]. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej [[Linia kolejowa nr 364|Międzyrzecz-Międzychód]]. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim [[ciek]]iem na północ poprzez jeziora [[Jezioro Białe (powiat międzyrzecki)|Białe]], [[Jezioro Czarne (gmina Pszczew)|Czarne]] oraz [[Jezioro Lubikowskie|Lubikowskie]], aż do [[Warta|Warty]]. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze [[Pszczewski Park Krajobrazowy|Pszczewskiego Parku Krajobrazowego]] oraz na obszarach chronionych w ramach programu [[Natura 2000]]. ''[[Szarcz (jezioro)|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[NXT Arrival]]''' – gala [[wrestling]]u, wyprodukowana przez federację [[WWE]] dla zawodników [[Lista pojęć związanych z wrestlingiem#Brand|brandu]] [[Klub farmerski|rozwojowego]] [[WWE NXT|NXT]]. Odbyła się 27 lutego 2014 roku w Full Sail University w [[Winter Park (Floryda)|Winter Park]]. Była transmitowana na żywo za pośrednictwem [[WWE Network]]. Była to pierwsza gala ekskluzywna dla brandu NXT, jak również pierwsza gala emitowana na WWE Network. Podczas wydarzenia odbyło się siedem walk, z czego jedno starcie nie zostało wyemitowane. W [[Lista pojęć związanych z wrestlingiem#Main event|walce wieczoru]] [[NXT Championship|NXT Champion]] [[Bo Dallas]] bronił tytułu mistrzowskiego przeciwko [[PAC (wrestler)|Adrianowi Neville’owi]]. Gala otrzymała dobre noty od krytyków. Kevin Pantoja, jeden z redaktorów serwisu o tematyce sportowej, ''411mania.com'', ocenił galę na 8.5 punktu w skali dziesięciopunktowej. Średnia ocen wszystkich walk gali przyznanych przez ''[[Lista nagród czasopisma Wrestling Observer Newsletter|Wrestling Observer]]'' Dave’a Meltzera wyniosła 2½ gwiazdki. Najwyższą ocenę otrzymało starcie [[Cesaro (wrestler)|Cesaro]] z [[Sami Zayn|Samim Zaynem]] – magazyn przyznał tej walce 4¼ gwiazdki na 5 możliwych. ''[[NXT Arrival|Czytaj więcej…]]'' |
|||
|7=<!--Propozycja na niedzielę |
|7=<!--Propozycja na niedzielę 19 maja --> [[Plik:Pilzno A-391 klasztor karmelitów.jpg|100px|right]] |
||
'''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie]]''' – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej [[Historiografia|historiografii]], został założony przez [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełłę]] 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez [[Tomasz Tharczay|Tomasza Tharczaya]], który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król [[Zygmunt I Stary]]. Klasztor należał początkowo do [[Augustianie|augustianów]], a od XIX wieku stanowi własność [[Karmelici|karmelitów]]. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]]. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w [[Pilzno (Polska)|Pilźnie]]. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki [[zbiornik wodny]]. ''[[Klasztor karmelitów w Pilźnie|Czytaj więcej…]]'' |
|||
'''[[Podgorzałka zielonogłowa]]''' – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny [[kaczkowate|kaczkowatych]]. Gniazduje w południowo-wschodniej [[Rosja|Rosji]] i północno-wschodnich [[Chiny|Chinach]], zimuje w południowo-wschodniej [[Azja|Azji]]. Długość ciała wynosi 41–47 cm. Występuje [[dymorfizm płciowy]], przejawiający się również w masie ciała. Samce podgorzałki zielonogłowej najlepiej odróżniać od innych samców ''[[Aythya]]'' po kombinacji czarniawej głowy, górnej szyi i wierzchu ciała, białawych oczu oraz kasztanowo-białych boków ciała. W szacie spoczynkowej samce przypominają samice, odróżnić je można po kolorze tęczówek. W przypadku samic w identyfikacji ważne jest połączenie ciemnobrązowej głowy z piersią w kolorze ciepłego brązu i białymi z przodu bokami. Podgorzałki zielonogłowe są wędrowne. Gniazdują w dorzeczach [[Amur (rzeka)|Amuru]] i [[Ussuri]] w Rosji i w północno-wschodnich Chinach, zimują w południowo-wschodniej Azji. Od 2012 roku uznawana przez [[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|IUCN]] za krytycznie zagrożony wyginięciem. Według danych z 2013 roku był to najprawdopodobniej najszybciej ginący gatunek wśród azjatyckich kaczek. Do spadku liczebności przyczynia się głównie niszczenie środowiska życia oraz przetrzebianie ptaków przez nielegalny odłów. ''[[Podgorzałka zielonogłowa|Czytaj więcej…]]'' |
|||
}} |
}} |
||
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
<div style="text-align:right; margin-top:5px;">''[[Wikipedia:Dobre Artykuły|Inne Dobre Artykuły]] • [[Pomoc:Styl – poradnik dla autorów|Jak pisać w stylu encyklopedycznym?]]''</div></includeonly><noinclude>{{dokumentacja|zawartość= |
||
Wersja z 02:35, 13 maj 2024
Dokumentacja szablonu
[]
Dzisiaj
Śródmieście – dzielnica Katowic, stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. siedziba Sejmiku Województwa Śląskiego, Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz Urzędu Miasta Katowice, a także szeregu instytucji, w tym m.in. Uniwersytetu Śląskiego, Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego, Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego czy rzymskokatolickiej archidiecezji katowickiej. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. Czytaj więcej…
Jutro
Park w Reptach – XIX-wieczny park krajobrazowy o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta Tarnowskie Góry oraz gminy Zbrosławice, którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do rejestru zabytków nieruchomych. Stanowi część zespołu przyrodniczo-krajobrazowego o nazwie „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś Repty wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck, zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu zwierzyniec. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono neorenesansowy pałac, sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką Dramą. Zachowały się tu zespoły leśne buczyn, grądów i łęgów z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków nietoperzy oraz licznych gatunków ptaków lęgowych. Czytaj więcej…
Pojutrze
Zamek Pieniny – ruiny średniowiecznego zamku, znajdującego się w Pieninach, w Krościenku nad Dunajcem. Warownia powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą św. Kingi – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla klasztoru klarysek na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas III najazdu Tatarów. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu husytów lub wojsk Ścibora ze Ściborzyc na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. Czytaj więcej…
Za 3 dni
Dom Mikołajowski w Tarnowie – zabytkowy gotycko-renesansowy budynek znajdujący przy placu Katedralnym w Tarnowie. Powstał w XVI wieku, przez stulecia pełnił różne funkcje, był m.in. użytkowany przez duchowieństwo, mieścił siedziby szkół, Powiatowego Ośrodka Zdrowia oraz Muzeum Higieny. Od czasu konserwacji przeprowadzonej na przełomie lat 40. i 50. XX wieku mieszczą się w nim sale wystawowe tarnowskiego Muzeum Diecezjalnego. Uznawany jest za najstarszą kamienicę miasta. Dom jest przykładem budowli mieszkalnej z okresu przełomu gotyku oraz renesansu. Budowla jest dwukondygnacyjna i w pełni podpiwniczona. Skonstruowano ją na planie prostokąta o wymiarach 12,60 na 7,60 m, jest jednotraktowa o mieszanym układzie konstrukcyjnym. Budynek ma powierzchnię użytkową liczącą 97 m² przy kubaturze wynoszącej 634 m³. Czytaj więcej…
Za 4 dni
Ufficio Primo – zabytkowy budynek biurowy znajdujący się przy ulicy Wspólnej 62 w Warszawie. Reprezentuje modernistyczny historyzm, nawiązuje do włoskiego renesansu. Budynek zaprojektował Marek Leykam, za konstrukcję odpowiadał J. Dowgiałło. Projekt zaprezentowano na wystawie w Zachęcie w 1950 roku. Budynek miał stanowić część planowanej dzielnicy ministerstw. Styl architektoniczny budynku stanowi syntezę zapożyczeń z różnych epok. Był elementem poszukiwań kompromisu między realizmem socjalistycznym a architekturą narodową, z zapożyczeniami treści zachodnioeuropejskich. Monumentalna bryła biurowca inspirowana była florenckimi pałacami miejskimi okresu quattrocenta z XV wieku. Architektura budynku była poddawana przez współczesnych krytyce, biurowiec uznawano za „odchylenie kosmopolityczne”. Czytaj więcej…
Za 5 dni
Szarcz – jezioro położone na Pojezierzu Lubuskim w Bruździe Zbąszyńskiej, w województwie lubuskim, na północno-zachodnim krańcu wsi Pszczew. Otoczenie jeziora stanowią głównie tereny rolnicze, lasy znajdują się wyłącznie w pobliżu południowego brzegu, za skarpą linii kolejowej Międzyrzecz-Międzychód. Dno akwenu jest twarde i piaszczyste, ale jednocześnie bardzo zróżnicowane. Najgłębsze miejsca jeziora sąsiadują ze znacznymi wypłyceniami, porośniętymi roślinnością wynurzoną. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim ciekiem na północ poprzez jeziora Białe, Czarne oraz Lubikowskie, aż do Warty. Jezioro zostało zagospodarowane na potrzeby turystyki i rekreacji. Liczna zabudowa rekreacyjna zlokalizowana jest na krańcu południowo-wschodnim i zachodnim. Jezioro w całości znajduje się na obszarze Pszczewskiego Parku Krajobrazowego oraz na obszarach chronionych w ramach programu Natura 2000. Czytaj więcej…
Za 6 dni
Klasztor karmelitów w Pilźnie – zespół budynków, w którego skład wchodzą kościół pw. św. Katarzyny i Barbary, budynek klasztoru oraz zabudowa gospodarcza. Klasztor w Pilźnie, zgodnie z twierdzeniami współczesnej historiografii, został założony przez Władysława Jagiełłę 2 marca 1403 roku. Kościół i klasztor ucierpiały podczas najazdu wojsk węgierskich dowodzonych przez Tomasza Tharczaya, który miał miejsce w lutym 1474 roku. Odbudował je król Zygmunt I Stary. Klasztor należał początkowo do augustianów, a od XIX wieku stanowi własność karmelitów. Klasztor oraz kościół zostały wpisane do rejestru zabytków. Zespół znajduje się w środkowej części miasta, na wschód od Rynku w Pilźnie. Teren zespołu obejmuje m.in. obszar dawnych wałów obronnych, które niegdyś otaczały miasto, a także niewielki zbiornik wodny. Czytaj więcej…